Ulica Powstańców Śląskich we Wrocławiu

Ulice i place

Ulica Powstańców Śląskich to jedna z najważniejszych arterii komunikacyjnych Wrocławia, prowadząca na południe z miasta. Stanowi naturalne przedłużenie ulicy Świdnickiej, z którą łączy się w punkcie, gdzie trasę tę przecina wiadukt kolejowy. Jej długość wynosi około 3,3 km, co czyni ją znaczącą częścią wrocławskiej infrastruktury drogowej.

Jednym z kluczowych punktów na tej trasie jest usytuowany około 1,3 km od początku ulicy duży, okrągły plac Powstańców Śląskich. To istotne miejsce, z którego gwiaździście prowadzą inne ulice, w tym Sudecka, Zaporoska, Kamienna oraz Pretficza.

Ulica Powstańców Śląskich jest zatem nie tylko kluczowym szlakiem w ciągu drogowym, ale także znaczącą częścią miejskiego krajobrazu, która łączy różnorodne elementy wrocławskiej społeczności oraz infrastruktury.

Historia

W połowie XIX wieku trasa, którą obecnie znamy jako ulica Powstańców Śląskich, była znana pod nazwą Kleinburger Chaussee, co po polsku oznacza „Szosa do Kleinburg”. W tamtym okresie Borek to wieś, która nosiła nazwę Kleinburg i była stosunkowo gęsto zabudowana. W 1868 roku, gdy do Wrocławia przyłączono Neudorf, znaną dziś jako Południe, zmieniono nazwę drogi na Kleinburger Straße, co nadało jej oficjalnie status ulicy. Jej długość wynosiła wtedy niewiele ponad 2 km, kończyła się w miejscu, gdzie dzisiaj znajdują się ulice Hallera i Wiśniowa, granicząc z Kleinburgiem, który miasto włączyło dopiero w 1897 roku.

Podczas końcówki XIX wieku rozpoczęto szerokie plany urbanistyczne dotyczące Przedmieścia Południowego. Kleinburger Straße miała pełnić rolę reprezentacyjnej arterii, co skłoniło architektów do zaprojektowania centralnego okrągłego placu, do którego miały prowadzić różne drogi. Ulica, szeroka na 27 metrów, została przedłużona o około 1,5 kilometra po przyłączeniu Kleinburga, aż do przecięcia z dzisiejszą ulicą Krzycką oraz wiaduktem Towarowej Obwodnicy Wrocławia. W 1877 roku nadała jej patrona cesarz Wilhelm, przemianowując ją na Kaiser Wilhelm Straße, co umocniło jej znaczenie i prestiż.

Wzdłuż ulicy powstawały imponujące rezydencje, takie jak ta zbudowana w 1906 roku dla rodziny Schoellerów, obecnie znana jako hotel Platinum Palace. Mieszkania w tych domach były przestronne i zajmowały powierzchnię nawet 300 m². Budowano także istotne budynki publiczne, w tym w 1911 roku gmach Wyższego Urzędu Górniczego, obecnie Zakład Energetyczny, oraz w 1916 roku siedzibę Dyrekcji Okręgu Pocztowego, gdzie mieściły się również władze związane z Pocztą Polską. Pod numerem 172-174 znajdował się natomiast dom koncertowy „Roland”, oferujący kawiarnię i lodowisko.

W latach trzydziestych XX wieku zrealizowano przebudowę ulicy, przenosząc torowisko tramwajowe na wydzielony pas zieleni pomiędzy jezdniami. Pas ten obsadzono lipami, z których wiele przetrwało do dziś, mimo zniszczeń wojennych w 1945 roku. Jednakże 20 kwietnia 1938 roku, w dniu 49. urodzin Adolfa Hitlera, ulicę przemianowano na Straße der SA, na cześć bojówek Sturmabteilungen.

Podczas walk w zimowych i wiosennych miesiącach 1945 roku, Armia Czerwona niemal zrujnowała wszystkie budynki pomiędzy placem Powstańców Śl. a ulicą Świdnicką. Teren ten, liczący około 1,5 kilometra, miał ocalałych jedynie kilka budynków, które znajdowały się po wschodniej stronie ulicy. Całe kwartały zabudowy zostały zniszczone, a w ich miejscu powstała ogromna, niezamieszkana przestrzeń, która zaczęła być zabudowywana blokami z wielkiej płyty dopiero w latach 60. oraz 70. XX wieku. Obecnie znana jako „osiedle Południe”, ta część Wrocławia ma swoje mniejsze jednostki administracyjne, takie jak „Anna”, „Barbara”, „Celina”, „Dorota”. Wschodnią stronę ulicy wypełniają trzy charakterystyczne budynki zwane galeriowcami: przy ul. Powstańców Śląskich 46-64, przy ul. Powstańców Śląskich 84-94 oraz przy ul. Powstańców Śląskich 112-122.

Co ciekawe, duży obszar, który przylega do ulicy Powstańców Śląskich, od strony zachodniej, między hotelem „Wrocław” (obecnie Novotel Wrocław Centrum i Ibis Wrocław Centrum) a Sky Tower (wcześniej „Poltegor Centre”), pozostawał niezabudowany jeszcze przez wiele lat. Dopiero w drugiej dekadzie XXI wieku zaczęto realizować nowe inwestycje wzdłuż ulicy Gwiaździstej, tworząc osiedle mieszkaniowe Nowe Centrum Południowe, a wzdłuż samej ul. Powstańców Śląskich rozpoczęto budowę biurowców, takich jak „Centrum Południe” i „Midpoint 71”, które powstały z inicjatywy takoż z 2018 roku.

W nadchodzącym 2024 roku Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta zapowiedział, że zleci projekt na remont nawierzchni ul. Powstańców Śląskich, co otworzy możliwość na nową jakość tej kluczowej arterii.

Zabytki

Ulica Powstańców Śląskich to miejsce, które szczyci się bogatym dziedzictwem architektonicznym. Rejestr zabytków wskazuje na wiele interesujących obiektów, które warto zobaczyć. Oto niektóre z nich:

  • hala postojowa zajezdni tramwajowej, ul. Powstańców Śląskich, zbudowana w 1901 roku,
  • willa z lat 1850-60, położona pod adresem ul. Powstańców Śląskich 22,
  • gmach dyrekcji poczty, który powstał w latach 1912-1915, ul. Powstańców Śląskich 134-138,
  • willa z 1906 roku, znajdująca się przy ul. Powstańców Śląskich 202,
  • pałac z 1906 roku, zlokalizowany przy ul. Powstańców Śląskich 204.

Każdy z tych obiektów ma swoją unikalną historię oraz architekturę, która przyciąga zarówno turystów, jak i mieszkańców Wrocławia.

Oceń: Ulica Powstańców Śląskich we Wrocławiu

★★★★★
Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:11