Ulica Pszenna we Wrocławiu

Ulice i place

Ulica Pszenna to interesująca arteria usytuowana we Wrocławiu, która pełni ważną rolę komunikacyjną, łącząc ulicę Żytnią z placem Rozjezdnym oraz ulicą Jęczmienną. Jest częścią osiedla Przedmieście Świdnickie, które znajduje się w historycznej dzielnicy Stare Miasto. Długość tej ulicy wynosi 164 metry, co czyni ją stosunkowo krótką, lecz niezwykle ciekawą.

Współczesny obraz ulicy Pszennej jest zdominowany przez jej specyficzny układ, który biegnie wzdłuż nasypu kolejowego. Na tym odcinku znajdują się linie kolejowe nr 271 i nr 273, co sprawia, że ulica pełni funkcję nie tylko mieszkalną, ale również transportową. Zależnie od strony ulicy, zabudowa skupiona jest po jej północnej stronie i stanowi zespół kamienic wpisanych do gminnej ewidencji zabytków. To sprawia, że jest to miejsce pełne historii i kultury, które z pewnością przyciąga uwagę mieszkańców oraz turystów.

Historia

Ulica Pszenna, zlokalizowana na terenach związanych z dawną wsią Gajowice, ma bogatą historię sięgającą XIX wieku. W tym okresie granice miasta przebiegały wzdłuż polnej drogi, na której w 1845 roku wytyczono nową ulicę Friedrichstrasse. obecnie podzieloną na trzy różne ulice: Wojciecha Bogusławskiego, Kolejową i Nasypową.

Już rok później, w 1846, zbudowano linię kolejową, która łączyła trzy wrocławskie dworce. Trasa biegła na północ od obecnej ulicy Pszennej, co wpłynęło na ograniczenia w rozwoju lokalnej zabudowy oraz utrudniało codzienną komunikację mieszkańców. W regionie tym, już od 1873 roku, powstawały projekty dotyczące układu ulic, a w latach 1881–1882 zasadzono plac Rozjezdny na polach wsi Gajowice, którego kształt zależał od istniejącej infrastruktury.

W latach 80. XIX wieku w okolicy zaczęły powstawać domy czynszowe w zabudowie pierzejowej. Na zachodnim krańcu ówczesnej ulicy, która dziś nie istnieje, zbudowano zwartą zabudowę kamienicową, prowadzącą do krótkiej ulicy łączącej ulicę Grabiszyńską z torami kolejowymi, dzisiejszą częścią ulicy Zaporoskiej.

W latach 1900–1905 linię kolejową podniesiono na estakadę, co miało miejsce także dzięki budowie nasypów i wiaduktów (estakada kolejowa we Wrocławiu) oraz zmieniło przebieg linii na południe, co spowodowało, że teren przy ulicy Pszennej znalazł się po północnej stronie nasypu i został włączony do Przedmieścia Świdnickiego.

Niestety, znaczna część zabudowy tego rejonu została zniszczona w trakcie działań wojennych w 1945 roku. W latach 60-tych XX wieku przeprowadzono porządkowanie ulic bocznych Grabiszyńskiej, a w latach 1962-1967 zrealizowano nową zabudowę mieszkalną z budynkami cztero- i ośmiopiętrowymi, obejmującym teren od placu Rozjezdnego do Grabiszyńskiej. W konsekwencji realizacji tej zabudowy zachodni odcinek ulicy został zlikwidowany, od ulicy Żytniej do ulicy Zaporoskiej.

Nazwy

Historia ulicy Pszennej we Wrocławiu jest bogata i interesująca. W czasie swojego istnienia, ulica ta przyjęła kilka nazw, które odzwierciedlają rozwój miasta oraz jego dzieje. Do 1946 roku była znana jako Seydlitzstrasse, w hołdzie pruskiemu generałowi, a od tego roku nosi obecną nazwę – Pszenna.

Seydlitzstrasse był to urokliwy ślad historii, dedykowany Friedrichowi Wilhelmowi von Seydlitzowi, który przyszedł na świat 3 lutego 1721 roku w Kalkar i zmarł 27 sierpnia 1773 roku w Oławie. Ten pruski generał oraz znakomity dowódca kawalerii, pozostawił po sobie trwały ślad w dziejach militarnych, a upamiętnienie jego nazwiskiem ulicy miało znaczenia symboliczne.

Decyzja o nadaniu współczesnej nazwy ulicy została podjęta przez Zarząd Wrocławia, co zostało ogłoszone w okólniku nr 12 z dnia 7 marca 1946 roku. W okolicy ul. Pszennej znajdują się również inne uliczki, które tak jak ona, czerpią swoje nazwy od zbóż. Mamy tu do czynienia z ulicami Jęczmienną, Żytnią oraz Owsianą.

Układ drogowy

Ulica Pszenna znajduje się we Wrocławiu i odgrywa istotną rolę w układzie drogowym. Jest przypisana do drogi gminnej nr 105049D, której numer ewidencyjny to G1050490264011. Całkowita długość tej drogi to 164 metry, a jej klasa to droga dojazdowa. Szerokość ulicy w liniach rozgraniczających wynosi 17,1 metra, co zapewnia odpowiednie warunki dla ruchu pojazdów.

Ulica Pszenna łączy się z różnymi drogami publicznymi, w tym kołowymi oraz innymi trasami, co jest szczególnie istotne dla zapewnienia sprawnego i bezpiecznego ruchu w tej części Wrocławia.

TypNazwa drogiObrazek
KontynuacjaUlica Żytnia–
SkrzyżowanieŁącznik do ulicy Jęczmiennej (w obrębie ulicy Pszennej)–
SkrzyżowanieUlica Jęczmienna–
KontynuacjaPl. Rozjezdny–

Oprócz głównej drogi, ulica posiada również zespół oraz niewielki zieleńce usytuowane na działce ewidencyjnej o powierzchni 3.356 m². Nawierzchnia drogi gminnej została wykonana z kostki brukowej granitowej, co nie tylko podnosi estetykę ulicy, ale także jej funkcjonalność.

Warto zauważyć, że cała ulica objęta jest strefą ograniczenia prędkości do 30 km/h. W ramach tej strefy ruchu uspokojonego, ulica jest również dostępna dla rowerzystów, co sprzyja korzystaniu z alternatywnych środków transportu i poprawia bezpieczeństwo wszystkich użytkowników drogi.

Zabudowa i zagospodarowanie

Zabudowa wzdłuż tej ulicy charakteryzuje się kamienicami o pięciu kondygnacjach, które są usytuowane w zwartej zabudowie pierzejowej po północnej stronie ulicy. W miejscu, gdzie Pszenna łączy się z ulicą Jęczmienną, dostępny jest skwer o powierzchni 1.113 m², w którym znajduje się plac zabaw otoczony szpalerem drzew oraz niewielkim zieleniec. W skwerze znajduje się także chroń parku, który obejmuje grupę drzew chronionych.

W odróżnieniu od okolicznych ulic, zarówno parzysta, jak i nieparzysta numeracja adresowa odnosi się wyłącznie do zabudowy na północnej stronie, obejmując numery 12, 13, 14, 15 i 16. Na zachodnim końcu tej ulicy znajduje się wolny teren zieleni, natomiast po stronie wschodniej umiejscowiony jest budynek, w którym znajdują się usługi związane z obsługą pojazdów, usytuowany przy placu Rozjezdnym 1. Z kolei południowa część ulicy to nasyp z trzema torami kolejowymi.

Wysokość terenu, przez który przebiega ulica, waha się od 119,5 do 120,0 m n.p.m.. Zabudowa jest objęta rejonem statystycznym numer 933460. Dostępne dane pochodzą z dnia 31.12.2019 r., z którego wynika, że w rejonie tym zameldowanych jest 764 osób, co daje gęstość zaludnienia na poziomie 19.818 lud./km².

Ochrona i zabytki

W obrębie ulicy Pszennej ważnym elementem ochrony jest skwer, który jest ulokowany pomiędzy tą ulicą a ulicą Jęczmienną, sąsiadujący z charakterystyczną zabudową kamienicową. Na tejże ulicy oraz w jej bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się liczne zabytki oraz obiekty o historycznym znaczeniu. W szczególności, wszystkie te miejsca zostały zlokalizowane w północnej pierzei ulicy.

Obiekt i lokalizacjaData powstania oraz nr rejestruZdjęcie
Kamienica
ul. Pszenna 12		około 1880 r., XX w.
rodzaj ochrony: inny		Brak
Kamienica
ul. Pszenna 13		około 1875-1880 r., XX w.
rodzaj ochrony: inny		Brak
Kamienica
ul. Pszenna 14		około 1880 r., XX w.
rodzaj ochrony: inny		Brak
Kamienica
ul. Pszenna 15		około 1880 r., XX w.
rodzaj ochrony: inny		Brak
Kamienica
ul. Pszenna 16		około 1880 r., XX w.
rodzaj ochrony: inny		Brak

Baza TERYT

Dane pochodzące z bazy TERYT, która jest nadzorowana przez Główny Urząd Statystyczny, dostarczają szczegółowych informacji na temat ulic w Polsce.

W odniesieniu do ulicy Pszennej we Wrocławiu, mają zastosowanie następujące dane:

  • województwo: dolnośląskie (02),
  • powiat: Wrocław (0264),
  • gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska,
  • miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto, Wrocław-Stare Miasto (0986946) delegatura,
  • gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław-Stare Miasto (0264059) delegatura,
  • nazwa ulicy: ul. Pszenna (18049).

Pełne informacje oraz profile ulic można znaleźć także na stronie Głównego Urzędu Statystycznego.

Przypisy

  1. SIP 2020 ↓, EMUiA, ul. Pszenna.
  2. SIP 2020 ↓, Demografia.
  3. SIP 2020 ↓, Mapa wysokościowa.
  4. ZW 2020 ↓, GEZ poz. 4134.
  5. WUOZ 2020 ↓, poz. 3973.
  6. GUS 2020 ↓, ULIC.
  7. UMWD 2020 ↓, BDOT10k.
  8. ZDiUM ulice 2020 ↓, poz. 6779 (Żytnia).
  9. ZDiUM ulice 2020 ↓, poz. 1804 (Jęczmienna).
  10. ZDiUM ulice 2020 ↓, poz. 4709 (Rozjezdny plac).
  11. SIP 2020 ↓, Mapa własności, dz. Stare Miasto, AR_31, 18.
  12. SIP 2020 ↓, Mapa rowerowa.
  13. SIP 2020 ↓, Komunikacja, utrudnienia.
  14. PKP PLK 2020 ↓.
  15. SIP 2020 ↓, Osiedla Wrocławia.
  16. SIP 2020 ↓, Mapa podstawowa.
  17. Harasimowicz 2006 ↓, s. 985 (Wrocławski Węzeł Kolejowy).
  18. Harasimowicz 2006 ↓, s. 723 (Przedmieście Świdnickie).
  19. Eysymontt i in. 2008 ↓, s. 40-41 poz. 32.
  20. Eysymontt i in. 2008 ↓, s. 43 poz. 37.
  21. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 170 (Zimmerstr.).
  22. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 136 (Springerstr.).
  23. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 49 (Friedrichstr.).
  24. Antkowiak 1970 ↓, s. 249-250 (Sudecka).
  25. Antkowiak 1970 ↓, plan ulic.

Oceń: Ulica Pszenna we Wrocławiu

★★★★★
Średnia ocena:4.64 Liczba ocen:18