Ulica Owsiana we Wrocławiu

---

Historia

Ulica Owsiana znajduje się na obszarze, który niegdyś wchodził w skład dawnej wsi Gajowice. W dziewiętnastym wieku granice Wrocławia wyznaczała polna droga, na której w 1845 roku powstała nowa ulica znana jako Friedrichstrasse. Dziś została ona podzielona na trzy osobno nazwane odcinki, a mianowicie: Wojciecha Bogusławskiego, Kolejową oraz Nasypową. W roku 1846 wybudowano linię kolejową, która łączyła trzy dworce wrocławskie, przebiegając na północ od ulicy Owsianej. Zrealizowanie tej linii spowodowało pewne utrudnienia w rozwoju lokalnej zabudowy oraz wpływało negatywnie na komunikację mieszkańców.

W latach 1900–1905 linię kolejową podniesiono na estakadę, a także wybudowano nasyp i wiadukty, które były projektowane w latach 1896–1901 (estakada kolejowa we Wrocławiu). Dzięki temu przekształcenie przebiegu linii kolejowej na bardziej południowy stało się możliwe. Plan tej ulicy powstał w regulacyjnym dokumencie z roku 1895, a sama ulica została wytyczona w 1904 roku, w pobliżu właśnie wzniesionego nasypu kolejowego. W tym rejonie powstały kamienice czynszowe, z wyjątkiem narożnego terenu przy skrzyżowaniu z ulicą Skwierzyńską, który został przeznaczony na budowę szkoły.

Osiedle utworzone w tej lokalizacji charakteryzowało się zwartą i gęstą zabudową. Niestety znaczna część tej przestrzeni została zniszczona w wyniku działań wojennych, które miały miejsce podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku. Już w 1903 roku zaczęto myśleć o budowie szkoły, w tym także o budynku pomocniczym przy ulicy Skwierzyńskiej 1–7. W projekcie mogły brać udział osoby związane z Richardem Plüddemannem oraz jego pracownią. Ostatecznie plany budowy zostały zatwierdzone w 1908 roku, a roboty budowlane zrealizowano w latach 1910–1911.

20 kwietnia 1911 roku odbyło się uroczyste otwarcie Miejskiej Szkoły Wyższej dla Dziewcząt imienia Cesarzowej Augusty (Augusta-Schule Städtische Oberschule für Mädchen). Niestety budynek uległ znacznemu uszkodzeniu podczas wspomnianych walk w 1945 roku, a jego odbudowa miała miejsce w znacznie uproszczonej formie modernistycznej, oddając go do użytku w 1950 roku. Od tego momentu funkcjonowały w nim szkoły związane z przemysłem chemicznym, takie jak Technikum Przemysłu Włókien Sztucznych Ministerstwa Przemysłu Chemicznego oraz później Technikum Chemiczne. Przez pewien czas do tej szkoły dołączono także Technikum Gazownicze. W 1994 roku utworzono tu XXV Liceum Ogólnokształcące, a od 2002 roku funkcjonował Zespół Szkół Chemicznych. Obecnie, od 2007 roku, w budynku znajduje się Technikum nr 15 w ramach wspomnianego zespołu szkół.

Po II wojnie światowej ulica Owsiana oraz pobliskie ulice Swobodna i Sucha były traktowane jako ważne szlaki tranzytowe. To podejście zmieniło się na początku lat 90. XX wieku, kiedy to wskazania do wykorzystywania tych ulic w roli tras tranzytowych zostały zaprzestane.

Nazwy

W ciągu swojej ciekawej historii, ulica Owsiana we Wrocławiu przybierała różne oblicza. Pierwsza jej nazwa brzmiała Goetzenstrasse i była używana do 1946 roku. Po tym czasie nazwę zmieniono na Owsiana, która funkcjonuje do dnia dzisiejszego.

Niemiecka nazwa Goetzenstrasse, która przypomina o hrabim Friedricha Wilhelma von Götzenie mł., była hołdem dla pruskiego generała, który w latach 1806-1807 pełnił funkcję generalnego gubernatora Śląska. Zmarł on w Kudowie w 1820 roku. Współczesna nazwa ulicy została ustanowiona przez Zarząd Wrocławia, co potwierdzono w okólniku nr 12 z dnia 7 marca 1946 roku.

Warto zaznaczyć, że w bezpośrednim sąsiedztwie Owsianej znajdują się również inne ulice, które swoją nazwę zawdzięczają roślinom uprawnym. Mowa tu o ulicach: Jęczmiennej, Żytniej oraz Pszennej. W przeciwieństwie jednak do Owsianej, te trzy ulice ulokowane są po północnej stronie nasypu kolejowego.

Układ drogowy

Do ulicy Owsianej w Wrocławiu przypisana jest gminna droga nr 105828D, która ma długość 520 m. Jej numer ewidencyjny to G1058280264011. Przebieg ulicy od ulicy Swobodnej do placu Rozjezdnego to ulica klasy zbiorczej, natomiast powyżej placu Rozjezdnego obowiązuje klasa lokalna. Na całej długości nawierzchnia jezdni wykonana jest z granitowej kostki brukowej.

Ulica Owsiana łączy się z wieloma drogami publicznymi oraz kołowymi, jak również innymi odcinkami dróg. Szczegółowe zestawienie tych połączeń znajduje się w tabeli poniżej:

Typ	Nazwa drogi	Zdjęcie
skrzyżowanie	ulica Swobodna (klasa lokalna) – kontynuacja ulica Wincentego Stysia (klasa dojazdowa)	brak
skrzyżowanie	plac Rozjezdny (klasa dojazdowa)	brak
skrzyżowanie	ulica Skwierzyńska (klasa lokalna)	brak
skrzyżowanie	ulica Zaporoska	brak

Ulica ta usytuowana jest na działkach ewidencyjnych o łącznej powierzchni 8 450 m². Poniżej podano szczegółowe dane dotyczące tych działek:

Numer działki	Powierzchnia	Zagospodarowanie	Położenie	Zdjęcie
nr 19/1, AM-43, obręb Południe	479 m²	Droga gminna	Skrzyżowanie z ulicą Swobodną i Wincentego Stysia	Brak
nr 4, AM-43, obręb Południe	7 971 m²	Droga gminna	Od ulicy Swobodnej i Wincentego Stysia do ulicy Zaporoskiej	Brak

Dodatkowo, ulica Owsiana jest wskazana dla ruchu rowerowego. Na odcinku jednokierunkowym od ulicy Zaporoskiej do ulicy Szczęśliwej przewidziano kontraruch dla rowerzystów. Ulica ta jest istotna dla zapewnienia spójności przestrzeni publicznej w osiedlu.

Wzdłuż ulicy Owsianej przebiegają również linie autobusowe, które są częścią komunikacji miejskiej. To sprawia, że ulica ma istotne znaczenie w kontekście transportu publicznego.

Zabudowa i zagospodarowanie

Wzdłuż północnej części ulicy Owsianej w Wrocławiu rozpościera się nasyp kolejowy, na którym biegną dwie linie kolejowe: nr 271 oraz nr 273. W obrębie tego obszaru znajdują się trzy wiadukty, które umożliwiają przejazd drogowy pod linią kolejową. Wiadukty te zlokalizowane są w ciągach ulic: Wincentego Stysia, placu Rozjezdnego oraz ulicy Zaproskiej. W planach jest również rozważenie budowy nowego przystanku kolejowego w okolicy placu Rozjezdnego, ulokowanego po północnej stronie Owsianej.

Początkowy fragment ulicy Owsianej zmienia nieco kierunek na południowy, co umożliwia połączenie z ulicą Swobodną. Taki kształt ulicy sprawia, że oddala się ona od nasypu kolejowego. Na zachowanej działce o przestrzennym kształcie prostokąta zbliżonego do trójkąta, otoczonej nasypem kolejowym oraz ulicami Owsianą i Wincentego Stysia, znajduje się zabudowa zakładu zajmującego się obsługą pojazdów mechanicznych. Posiada on powierzchnię wynoszącą 1006 m², jednak teren ten ma zostać przeznaczony pod skwer.

Na południowej stronie ulicy, od punktu skrzyżowania z Wincentego Stysia do Skwierzyńskiej, usytuowane są zespoły jednostanowiskowych garaży oraz park kieszonkowy. Przyszłe zagospodarowanie tego terenu zakłada jego rewitalizację, w tym utworzenie głównego punktu zasilania, biur oraz nowych skwerów. Kontynuując spacer na odcinku od ulicy Skwierzyńskiej do Zaporoskiej, natrafiamy na zabudowę szkoły, obejmującą dom mieszkalny dla pracowników znajdujący się przy ulicy Owsianej 1 oraz budynek szkolny Technikum nr 15 usytuowany przy Skwierzyńskiej 1–7, wyposażony w boisko. Powierzchnia terenu szkolnego wynosi 10 955 m², natomiast dom mieszkalny posiada trzy kondygnacje nadziemne.

W dalszej części ulicy znajduje się budynek administracyjno-usługowy przy ulicy Owsianej 4–6, mający dwie kondygnacje nadziemne. Obecnie mieści on siedzibę Spółdzielni Pracy Usług Kominiarskich „Florian” oraz otaczający teren zielony, na którym jest zlokalizowany blok mieszkalny przy ulicy Lubuskiej 5–7. Jak podaje System Informacji Przestrzennej Wrocławia, przy ulicy Owsianej zarejestrowano jedynie dwa numery adresowe: nr 1 oraz nr 4–6, mimo że istnieją także odniesienia do zakładu motoryzacyjnego znajdującego się pod adresem Owsiana 20.

Ulica Owsiana przebiega przez obszar o wysokości bezwzględnej w przedziale od 118,6 do 119,6 m n.p.m.

Zieleń

W okolice ulicy Owsianej w Wrocławiu obfitują w tereny zielone, które są doskonałym miejscem do wypoczynku.

W tej okolicy znajdują się dwa główne obszary zieleni:

• park kieszonkowy Pod Srebrzystym Klonem, zlokalizowany w pobliżu skrzyżowania ulic Owsianej oraz Wincentego Stysia, usytuowany w południowo-zachodnim narożu tego skrzyżowania, naprzeciwko kościoła Św. Ignacego Loyoli,
• boisko szkolne,
• Zieleniec przy ul. Owsianej, położony przy skrzyżowaniu ulicy Owsianej i Zaporoskiej, w południowo-wschodnim narożniku skrzyżowania, którego powierzchnia wynosi 4086 m².

Demografia

Ulica Owsiana, znajdująca się we Wrocławiu, przebiega przez dwa obszary statystyczne, w których na podstawie danych z dnia 31.12.2020 r. można zaobserwować gęstość zaludnienia oraz liczbę osób zameldowanych. Informacje te ukazują sytuację demograficzną tych regionów.

Numer rejonu statystycznego	Ilość mieszkańców	Gęstość zaludnienia [osób/km²]	Lokalizacja
931312	666	11458	od ul. Swobodnej i Wincentego Stysia do pl. Rozjezdnego i ul. Skwierzyńskiej
931311	638	7781	od pl. Rozjezdnego i ul. Skwierzyńskiej do ul. Zaporoskiej

Ochrona i zabytki

Ulica Owsiana, obejmująca swym zakresem początkowy odcinek od ulicy Swobodnej oraz Wincentego Stysia aż do placu Rozjezdnego, stanowi południową granicę obszaru chronionego w ramach gminnej ewidencji zabytków, znanego jako Przedmieście Południowe. Obszar ten jest pod szczególną ochroną, w szczególności ze względu na historyczny układ urbanistyczny, który kształtował się od XIII wieku, a następnie rozwijał od około 1840 roku do początków lat 60. XX wieku. Ocena stanu zachowania tego układu wskazuje na jego dobry i bardzo dobry stan.

Wzdłuż ulicy, a także w najbliższym sąsiedztwie, znajdują się istotne zabytki oraz inne obiekty o charakterze historycznym, które warto wymienić:

Obiekt i lokalizacja	Data powstania oraz nr rejestru	Zdjęcie
Wiadukt kolejowy na Wrocławskiej Estakadzie Kolejowej Plac Rozjezdny	około 1900–1904 r. Rodzaj ochrony: gez, mpzp	–
Wiadukt kolejowy Ulica Zaporoska	około 1900–1904 r. Rodzaj ochrony: inny	–

Osiedle kompletne

Ulica Owsiana na całej swojej długości łączy różne obszary tzw. osiedla kompletnego – Śródmieście Południowe, które zostało zaakceptowane przez urbanistów. W ramach ustalonych standardów w projekcie określono kierunki rozwoju tego obszaru, przyjmując jako podstawę konsultacje społeczne. Realizacja tych planów opiera się na Wytycznych przestrzennych dla osiedli kompletnych.

W kontekście zagospodarowania przestrzennego związanym z ulicą Owsianą, istotne elementy obejmują:

• połączenia piesze oraz rowerowe,
• miejsca odpoczynku i spotkań,
• strefy przebywania i spędzania czasu,
• działania sprzyjające bioróżnorodności, takie jak tworzenie szpalerów drzew i utrzymanie zieleni wysokiej,
• promocję aktywnego stylu życia.

Ulica ta odgrywa znaczącą rolę w zapewnieniu spójności przestrzeni publicznej całego osiedla. Stanowi połączenie z ulicą Swobodną, która funkcjonuje jako kręgosłup przestrzeni publicznej tego osiedla – włącznie z początkowym odcinkiem ulicy Owsianej. Ponadto, łączy również z ulicą Zaporoską, tworząc przestrzeń publiczną o znaczeniu ogólnomiejskim.

Baza TERYT

Informacje pochodzące zGłównego Urzędu Statystycznego dotyczące bazy TERYT przedstawiają szczegółowe dane na temat ulic. Oto kluczowe elementy dotyczące ulicy Owsianej we Wrocławiu:

• województwo: dolnośląskie (02),
• powiat: Wrocław (0264),
• gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska,
• Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto / Wrocław-Krzyki (0986544),
• Gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) / Wrocław-Krzyki (0264039),
• kategoria/rodzaj: ulica,
• Nazwa ulicy: ul. Owsiana (15481).

---

Oceń: Ulica Owsiana we Wrocławiu

---