Ulica Łódzka to jedna z ważniejszych arterii we Wrocławiu, zlokalizowana na osiedlu Huby, które znajduje się w historycznej dzielnicy Krzyki. Długość tej ulicy wynosi 655 metrów, jednak jej znaczenie nie ogranicza się tylko do wymiaru fizycznego.
Ulica ta rozpoczyna się na skrzyżowaniu z ulicą Glinianą i kieruje się w stronę ulicy Wieczystej. Przebieg Łódzkiej przez teren, który został wpisany do gminnej ewidencji zabytków pod specjalną kategorią Huby i Glinianki, nadaje jej szczególne znaczenie. Należy podkreślić, że odcinek ulicy od ulicy Kamiennej do ulicy Wieczystej nie jest objęty tym wpisem, co wpływa na ochronę specyficznego układu urbanistycznego tego obszaru.
Co więcej, wzdłuż ulicy oraz w jej bezpośrednim sąsiedztwie można odnaleźć wiele obiektów, które również zostały uwzględnione w gminnej ewidencji zabytków. Ich obecność sprawia, że ulica Łódzka jest nie tylko miejscem codziennego użytku, ale także obszarem o bogatej historii i architekturze, podlegającej ochronie.
Historia
Ulica Łódzka ma ciekawą przeszłość, która obejmuje szereg istotnych wydarzeń oraz zmian. Pierwotnie była znacznie dłuższa niż dzisiaj, sięgając poza ulicę Wieczystą i docierając aż do terenów obecnej alei Armii Krajowej. Po obu stronach tej historycznej drogi znajdowały się cmentarze, w tym na przykład cmentarz dawnych wsi Glinanek (Lehmgruben Friedhof) oraz Gaju (Herdein Friedhof).
Rozwój urbanistyczny Łódzkiej nastąpił głównie w pierwszej dekadzie XX wieku, kiedy to zaczęto budować szeroką pierzejową zabudowę wielkomiejską z kamienicami czynszowymi. W latach 1900-1910 przy tej ulicy powstało aż 39 kamienic. W podobnym okresie, obejmującym koniec XIX wieku oraz początek XX wieku, powstawała również analogiczna zabudowa w okolicznych ulicach.
W rejonie osiedla Huby, pod koniec II wojny światowej, miały miejsce intensywne działania wojenne. W marcu 1945 roku front dotarł do ulicy Przestrzennej (Goethego), zaledwie kilka dni przed zakończeniem oblężenia Wrocławia. W wyniku tych tragicznych wydarzeń, wiele obiektów uległo zniszczeniu, a według niektórych autorów, sporo zniszczeń w tym rejonie miasta było wynikiem podpaleń dokonanych przez żołnierzy Armii Radzieckiej po zdobyciu terenu.
Odbudowa tej części Wrocławia zaczęła się w latach 50. XX wieku i trwała w kolejnej dekadzie, kiedy to realizowano projekt osiedla mieszkaniowego „Huby”. Na odcinku od ulicy Kamiennej do alei Armii Krajowej, gdzie nie przetrwały żadne budynki sprzed wojny, powstało nowe osiedle, które zrealizowano w zmienionym układzie przestrzennym, dokonując jednocześnie likwidacji południowego odcinka ulicy. Z kolei na północ od ulicy Kamiennej, gdzie część dawnych budynków przetrwała, w ramach rozbudowy osiedla Huby, oprócz bloków wolnostojących, powstały także budynki w zabudowie plombowej.
Nazwa
Nazwa ulicy zmieniała się na przestrzeni lat, co odzwierciedla jej bogatą historię. Do 7 listopada 1946 roku, funkcjonowała jako Kantstrasse, a po tej dacie przyjęła obecnie znaną formę – Łódzka.
Zanim doszło do zmiany, niemiecka nazwa ulicy była hołdem dla wielkiego filozofa Immanuela Kanta, który przyszedł na świat 22 kwietnia 1724 roku w Królewcu i zmarł 12 lutego 1804 roku, również w Królewcu. Kant jest uznawany za jednego z najważniejszych myślicieli niemieckiego klasycyzmu i jest twórcą krytycyzmu teorii poznania.
Warto także wspomnieć, że w pobliżu tej ulicy znajduje się plac, który również nosił imię filozofa i był znany jako Kantplatz. Dziś nosi miano placu Ludwika Zamenhofa, co również dodaje lokalnemu krajobrazowi historycznego wymiaru.
Obecna nazwa ulicy została formalnie nadana uchwałą Miejskiej Rady Narodowej nr 184 z dnia 7 listopada 1946 roku.
Układ drogowy
Ulica Łódzka to istotny element infrastruktury drogowej we Wrocławiu. Rozpoczyna się przy ulicy Glinianej, a kończy na ulicy Wieczystej. Jej trasa uważa się za kluczowe połączenie, łączące różne odcinki dróg, co daje możliwość swobodnego poruszania się w obrębie miasta.
Droga ta ma liczne połączenia z innymi arteriami komunikacyjnymi, które wspierają transport i ruch uliczny. Umożliwia efektywne przemieszczenie się pomiędzy różnymi częściami Wrocławia. Poniżej zamieszczono szczegóły dotyczące powiązań ulicy Łódzkiej z innymi szlakami:
Rodzaj powiązania | Kierunek | Nazwa drogi | Zdjęcie | Szczegóły |
---|---|---|---|---|
skrzyżowanie | ↑ kontynuacja | ulica Gliniana (odnoga do ulicy Gajowej) | _ | na wprost |
← → | ulica Gliniana | _ | ulica Gliniana, w prawo ulica Łódzka | |
skrzyżowanie | → | ulica Gliniana (odnoga) | _ | na wprost |
skrzyżowanie | ← → | ulica Wesoła | _ | na wprost |
skrzyżowanie | ← → | ulica Przestrzenna | _ | w prawo, góra oraz w lewo, dół |
skrzyżowanie | ← → | ulica Kamienna klasy zbiorczej | _ | w lewo, góra oraz w prawo, dół |
skrzyżowanie | ← → | ulica Wieczysta klasy dojazdowej | _ | ulica Wieczysta, w lewo ulica Łódzka |
Drogi przypisane do ulicy
Ulica Łódzka, znajdująca się we Wrocławiu, ma przypisaną drogę gminną o długości 655 m. Jej numer drogi to 105546D, a ewidencyjny numer drogi to G1055460264011. Działki, na których ulokowana jest ta ulica, łączą się w powierzchnię 10 725 m².
Odcinek Łódzkiej, rozciągający się od ulicy Kamiennej do Wieczystej, posiada przypisaną klasę dojazdową. Także nawierzchnia tej ulicy została wykonana jako bruk z kamiennej kostki granitowej, co podkreśla jej estetyczny charakter oraz trwałość.
Dodatkowo, ulica rozciąga się przez teren, który ma wysokość bezwzględną wahającą się od 121,0 m (północny kraniec) do 124,0 m (południowy kraniec) n.p.m.
Odcinek | Działka | Powierzchnia | Fotografia |
---|---|---|---|
od Glinianej do Wesołej | nr 57 AM-18, obręb Południe | 3045 m² | brak |
od Wesołej do Przestrzennej | nr 35 AM-27, obręb Południe | 3005 m² | brak |
od Przestrzennej do Kamiennej | nr 68 AM-27, obręb Południe | 3371 m² | brak |
od Kamiennej do Wieczystej | nr 92 AM-27, obręb Południe | 1304 m² | brak |
Łącznie | 10 725 m² |
Zabudowa i zagospodarowanie
Wzdłuż ulicy Łódzkiej, która przecina obszar śródmiejski Wrocławia, zlokalizowana jest interesująca zabudowa historyczna oraz współczesna. Ulica charakteryzuje się ciągłą zabudową pierzejową, na którą składają się zabytkowe kamienice, bloki plombowe z okresu powojennego oraz późniejsze budynki uzupełniające, które tworzą spójną architekturę.
W zabudowie tej dominują funkcje mieszkalne, co podkreśla jej charakter na obu stronach ulicy, aż do ulicy Kamiennej. Wysokość budynków w tym rejonie utrzymuje się w granicach od pięciu do ośmiu kondygnacji, co wpływa na zagospodarowanie przestrzeni.
Na terenie międzyblokowym przy ulicy znajduje się przedszkole nr 119 Zielona Łąka, które służy lokalnej społeczności. Dodatkowo, na zachodnim odcinku ulicy, zlokalizowany jest Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 11, a także szkoła branżowa nr 14, której adres administracyjny to ulica Kamienna 99-101. Cały skomponowany kompleks zajmuje obszar o powierzchni 10 966 m², włączając w to dwukondygnacyjny budynek oświatowy o powierzchni zabudowy wynoszącej 1682 m².
Natomiast po stronie wschodniej, tuż przy ulicy Łódzkiej, znajduje się plac Ludwika Zamenhofa, który jest wzbogacony o miasteczko ruchu drogowego, stanowiące atrakcję dla najmłodszych i element edukacyjny dla dzieci oraz młodzieży uczącej się przepisów ruchu drogowego.
Punkty adresowe i budynki
Przy ulicy Łódzkiej we Wrocławiu, w oparciu o dane z roku 2021, znajduje się wiele interesujących punktów adresowych, zarówno po stronie zachodniej, jak i wschodniej ulicy.
Na stronie zachodniej z nieruchomościami o numerach nieparzystych:
- ulica Łódzka 1-3, z powierzchnią działki wynoszącą 727 m² / 725 m²,
- ulica Łódzka 1, to mieszkanie w budynku o 5 kondygnacjach oraz powierzchni zabudowy 137 m²,
- ulica Łódzka 3, mieszkalny budynek z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 134 m²,
- ulica Łódzka 5, również mieszkalny, z 5 kondygnacjami oraz powierzchnią zabudowy 133 m²,
- ulica Łódzka 1a, to niezabudowana działka, o powierzchni 894 m²,
- ulica Łódzka 7, mieszkalny, o 4 kondygnacjach, z powierzchnią zabudowy 200 m²,
- ulica Łódzka 9, mieszkaniowy budynek na 4 kondygnacjach, o powierzchni 371 m²,
- ulica Łódzka 11, mieszkalny z 4 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 210 m²,
- ulica Łódzka 13, z budynkiem mieszkalnym o 4 kondygnacjach i powierzchni 199 m²,
- ulica Łódzka 15, kamienica mieszkalna, 5 kondygnacji, powierzchnia zabudowy 347 m²,
- ulica Łódzka 17, 19 (a także ulica Wesoła 34a), mieszkalny budynek o 6 kondygnacjach i powierzchni zabudowy 559 m² z działką 1 511 m²,
- ulica Łódzka 23, która mieści Przedszkole nr 119 Zielona Łąka, oświaty, z 2 kondygnacjami oraz powierzchnią zabudowy 459 m², działki wynoszą 4 041 m²,
- ulica Łódzka 25, kamienica mieszkalna z 5 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 317 m²,
- ulica Łódzka 25a, miejsce handlowe – pizzeria, z 1 kondygnacją i powierzchnią zabudowy 59 m²,
- ulica Łódzka 27, mieszkalny obiekt na 5 kondygnacjach, z powierzchnią zabudowy 311 m², kamienica,
- ulica Łódzka 29, również mieszkalny budynek z 5 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 306 m², kamienica,
- ulica Łódzka 31, budynek mieszkalny na 5 kondygnacjach, z powierzchnią zabudowy 289 m², kamienica,
- ulica Łódzka 31a, mieszkalny obiekt z 6 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 264 m²,
- ulica Łódzka 33, kamienica na 5 kondygnacjach, powierzchnia zabudowy 297 m², przy działce 303 m²,
- ulica Łódzka 33a (oraz ulica Przestrzenna 19, 19a), mieszkalny budynek z 5 kondygnacjami, mający powierzchnię zabudowy 431 m² oraz działki 764 m² / 765 m²,
- ulica Łódzka 35, 37, 39, 41, 43, 45, 47 (a także ulica Kamienna 90, 92, 94), budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 1 569 m² na działce o powierzchni 5 710 m²,
Po stronie wschodniej z nieruchomościami o numerach parzystych:
- ulica Łódzka 6 (połączona z ulicą Gliniana 59, 61), budynek mieszkalny z 8 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 1 088 m², działki 2 358 m² / 2 356 m²,
- ulica Łódzka 8, kamienica mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 207 m², działki 373 m²,
- ulica Łódzka 10, 12 (razem z ulicą Wesoła 36), budynek mieszkalny z 8 kondygnacjami i powierzchnią zabudowy 701 m², działki 1 009 m² / 1 010 m²,
- ulica Łódzka 14 (połączona z ulicą Przestrzenna 33), kamienica mieszkalna na 5 kondygnacjach o powierzchni zabudowy 501 m²,
- ulica Łódzka 16, mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 156 m²,
- ulica Łódzka 18, mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 140 m²,
- ulica Łódzka 20, mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 135 m²,
- ulica Łódzka 22, mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 142 m²,
- ulica Łódzka 22a, mieszkalna z 5 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 147 m²,
- ulica Łódzka 24, kamienica mieszkalna, 5 kondygnacji, powierzchnia zabudowy 287 m²,
- ulica Łódzka 26, kamienica mieszkalna, 5 kondygnacji, z powierzchnią zabudowy 313 m²,
- ulica Łódzka 28 (połączona z ulicą Przestrzenna 22), budynek mieszkalny z 6 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 360 m², działka 601 m²,
- ulica Łódzka 30, mieszkalny obiekt z 6 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 150 m²,
- ulica Łódzka 32, mieszkalny budynek na 6 kondygnacjach, o powierzchni zabudowy 165 m²,
- ulica Łódzka 34, mieszkalny, 6 kondygnacji, powierzchnia zabudowy 159 m²,
- ulica Łódzka 36, budynek mieszkalny z 6 kondygnacjami, o powierzchni zabudowy 171 m²,
- ulica Łódzka 36a, niezabudowana działka gruntu, powierzchnia 275 m²,
- ulica Łódzka 38, mieszkalny z 6 kondygnacjami, powierzchnia zabudowy 138 m²,
- ulica Łódzka 40, mieszkalny budynek, 6 kondygnacji, powierzchnia zabudowy 162 m²,
- ulica Łódzka 42, mieszkalny, 6 kondygnacji, z powierzchnią zabudowy 205 m²,
- ulica Łódzka 44, mieszkalny, 6 kondygnacji, powierzchnia zabudowy 163 m²,
- ulica Łódzka 46, mieszkalny z 6 kondygnacjami, o powierzchni zabudowy 205 m²,
- ulica Łódzka 46a (z ulicami Kamienna 96, 98, 100, 102, 104), mieszkalny budynek na 5 kondygnacjach, z powierzchnią zabudowy 781 m² oraz działkami o łącznej powierzchni 1 684 m².
Zieleń
Tereny zieleni otaczające ulicę Łódzką. W obszarze tym znajdują się różne przestrzenie zielone, które pełnią ważną rolę w estetyce oraz funkcjonalności miejskiej. W szczególności, zorganizowano przestrzenie zielone i inne elementy roślinne w sąsiedztwie ulicy Łódzkiej.
Nazwa | Parametr | Strona | Położenie | Fotografia |
---|---|---|---|---|
Rodzinne Ogrody Działkowe Bajki | powierzchnia: 8547 m² | zachodnia | we wnętrzu międzyblokowym pomiędzy ulicami: Glinianą, Ciepłą, Wesołą i Łódzką | brak |
teren zieleni ze szpalerem drzew | brak danych | zachodnia | od ulicy Łódzkiej do ulicy Borowskiej po południowej stronie ulicy Kamiennej | brak |
Miasteczko Ruchu Drogowego, Pl. Ludwika Zamenhofa | powierzchnia: 3412 m² (0,30 ha) | wschodnia | od ulicy Kamiennej do ulicy Wieczystej | brak |
Dodatkowo, w projekcie przewidziano miejsce na szpalery drzew wzdłuż ulicy Wieczystej, które będą usytuowane po obu stronach drogi, w obu kierunkach od ulicy Łódzkiej. To rozwiązanie ma na celu wzbogacenie przestrzeni publicznej i poprawę jakości środowiska urbanistycznego.
Ochrona i zabytki
Ulica Łódzka we Wrocławiu to miejsce o bogatej historii, która koncentruje się w obszarze objętym ochroną. W szczególności, teren ten, z wyjątkiem fragmentu od ulicy Kamiennej do ulicy Wieczystej, jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków jako Huby i Glinianki. Istotnym elementem w tej okolicy jest także zachowany historyczny układ urbanistyczny, który obejmuje ulice Suchej, Hubskiej, Kamiennej oraz Borowskiej, a także Park Andersa oraz zajezdnię. Te wszystkie elementy urbanistyczne formowane były głównie w latach 60. XIX wieku, a kontynuowano je w XX wieku oraz po 1945 roku. Stan ich zachowania określa się jako dobry.
Wzdłuż ulicy i w jej bezpośrednim sąsiedztwie można znaleźć szereg zachowanych zabytków, które również zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków:
Obiekt oraz lokalizacja | Data powstania i typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
zachodnia strona | ||
Kamienica, obecnie mieszkalna z usługami na parterze ulica Łódzka 15 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 25 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 27 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 29 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 31 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 33 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
wschodnia strona | ||
Kamienica ulica Łódzka 8 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica, obecnie mieszkalna z usługami na parterze ulica Łódzka 14 (ulica Wesoła 33) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 24 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica Łódzka 26 | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Baza TERYT
Wszystkie dane pochodzące z bazy TERYT są niezwykle istotne, a najlepszym ich źródłem są informacje przekazywane przez Główny Urząd Statystyczny. Z tej bazy możemy uzyskać szczegółowy spis ulic obejmujący różnorodne dane statystyczne.
W kontekście Wrocławia, w szczególności mowa o ulicy Łódzkiej, która znajduje się w województwie dolnośląskim. Szczegóły dotyczące jej lokalizacji są następujące:
- województwo: dolnośląskie (02),
- powiat: Wrocław (0264),
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
- miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
- kategoria/rodzaj: ulica,
- nazwa ulicy: ul. Łódzka (11710).
Te wszystkie dane przyczyniają się do lepszego zrozumienia funkcjonowania przestrzeni miejskiej Wrocławia oraz znaczenia poszczególnych ulic.
Przypisy
- GUS 2021 ↓, ULIC.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4352.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4351.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4350.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4349.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4348.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4347.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4346.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4345.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4344.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 4343.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4191.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4190.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4189.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4188.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4187.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4186.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4185.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 4184.
- WUOZ 2016 ↓, Huby i Glinianki – karta ewidencyjna.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 10380.
- VUOZ 2021 ↓, poz. 10380.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 4626 ul. Łódzka 6.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 5066 ul. Gliniana 59.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 3750 ul. Łódzka 7.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Makowa we Wrocławiu | Ulica Mikołaja Reja we Wrocławiu | Plac św. Macieja we Wrocławiu | Ulica Oławska we Wrocławiu | Ulica Oporowska we Wrocławiu | Ulica Osobowicka we Wrocławiu | Ulica Owsiana we Wrocławiu | Ulica Pomorska we Wrocławiu | Ulica Poznańska we Wrocławiu | Ulica Psie Budy we Wrocławiu | Ulica Kolejowa we Wrocławiu | Ulica Klemensa Janickiego we Wrocławiu | Ulica Kaznodziejska we Wrocławiu | Ulica Karola Olszewskiego we Wrocławiu | Ulica Kardynała Stefana Wyszyńskiego we Wrocławiu | Ulica Kapitulna we Wrocławiu | Ulica Jodłowa we Wrocławiu | Bulwary we Wrocławiu | Ulica Jana Ewangelisty Purkyniego | Ulica Inżynierska we WrocławiuOceń: Ulica Łódzka we Wrocławiu