Osiedle mieszkaniowe „Huby”

---

Historia

Obszar, na którym zrealizowano osiedle, został włączony w granice miasta już w 1868 roku. Do końca XIX stulecia wykształciła się na nim zwarta zabudowa wielkomiejska. Tworzyły ją pierzejowe kamienice, rozmieszczone wzdłuż ulic. Budynki te miały nie tylko funkcję mieszkalną, ale również reprezentacyjną, a w niektórych przypadkach otaczano je przedogródkami. Wnętrza kwartałów ulicznych wypełniała zieleń, co dodawało uroku temu miejscu.

W wyniku działań wojennych, które miały miejsce podczas II wojny światowej, a szczególnie w 1945 roku, w czasie oblężenia Wrocławia, znaczna część istniejącej zabudowy została zniszczona. Po wojnie tylko niektóre budynki nadawały się do użytkowania lub rekonstrukcji. Obszary, które pozostały wolne między przetrwałymi przedwojennymi kamienicami, przeznaczono na realizację nowego osiedla mieszkaniowego. Prace nad budową rozpoczęły się pod koniec lat 50. XX wieku i trwały przez lata 60. oraz 70. XX wieku.

W 1960 roku oddano do użytku pierwsze 488 mieszkań, które zlokalizowane były w nowych budynkach przy ulicy Borowskiej, Glinianej oraz Łódzkiej. Projektantami osiedla byli architekci Julian Łowiński i Ryszard Kożuch, którzy również stworzyli projekt kolejnej zabudowy w tej części Wrocławia.

Nowe budynki powstały na południe od wcześniej opisanego osiedla, w latach 70. i 80. XX wieku, według projektu tych samych architektów. Zlokalizowane były na południowej stronie ulicy Kamiennej, pomiędzy ulicami Borowską, Trwałą oraz aleją Armii Krajowej. W późniejszych latach, w obszarze między zabudową przedwojenną a nowo powstałymi budynkami, zrealizowano jeszcze kolejną współczesną zabudowę. Miała ona zarówno funkcję mieszkalną, jak i mieszkalno-usługową, co obejmowało powstawanie tzw. budynków plombowych.

Obecna krajobraz tej okolicy często postrzegany jest jako chaotyczne połączenie budynków historycznych, tych z czasów PRL, oraz nowoczesnych struktur, które pojawiły się w wyniku transformacji ustrojowej w latach 90. XX wieku. W ramach tego obszaru obecnie mieszka około 20 000 osób, co czyni go jednym z dynamicznie rozwijających się fragmentów Wrocławia.

Położenie, otoczenie, układ zabudowy

Osiedle, o którym mowa, znajduje się we Wrocławiu, a konkretnie na terenie historycznej dzielnicy Krzyki, w obszarze samorządowego osiedla Huby. Teren ten jest delimitowany czterema głównymi ulicami: Kamienną od południa, Borowską od zachodu, Dyrekcyjną od północy oraz Hubską od wschodu.

Otaczająca osiedle zabudowa ma charakter śródmiejski, co oznacza, że charakteryzuje się wysoką intensywnością wykorzystania przestrzeni oraz dużą gęstością zaludnienia. W tym miejscu mieszkalne funkcje mieszają się z innymi rodzajami działalności, szczególnie z budynkami użyteczności publicznej, co wpływa na żywotność i funkcjonalność tej okolicy.

W strukturze urbanistycznej można dostrzec układ, który ma swoje korzenie w XIX wieku, oparty na bloku urbanistycznym. Jest on zorganizowany w kwartały ulic, które są wytyczone wzdłuż ich przebiegu, a pierzeje zabudowy wysunięte są w kierunku tych ulic. Jednakże, warto zauważyć, że współczesne realizacje zabudowy niekiedy wprowadzają pewne zakłócenia w tej harmonijnej strukturze urbanistycznej oraz komunikacyjnej.

Zabudowa

W ramach osiedla mieszkaniowego powstały liczne budynki wielokondygnacyjne, głównie cztero- i pięciokondygnacyjne, które zostały zaprojektowane w formie liniowej. Te obiekty są zlokalizowane wzdłuż ulic, jednak często zostały umiejscowione nieco cofnięte od historycznej linii zabudowy. Cały kompleks charakteryzuje się swobodnym układem, który nawiązuje do zasad modernizmu, tworząc tym samym Unikalne wnętrza międzyblokowe, które zostały otoczone innymi budynkami. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że architektoniczne detale tych budynków są analogiczne do tych zastosowanych w tzw. dzielnicy Południe. Taka spójność wynikała z dostępności prefabrykatów dostarczanych z pobliskich poligonów znajdujących się przy ulicy Ślężnej.

Centralna część osiedla wyróżnia się dwoma wysokimi blokami, które posiadają dwanaście kondygnacji. Zostały one umiejscowione przy ulicach Przestrzennej 32, 34, 36 i Wesołej 37, 39, 41. Każdy z tych budynków ma po trzy klatki schodowe, co znacząco wpływa na ich funkcjonalność i komfort mieszkańców. Warto również wspomnieć o trzech punktowcach, dwunastokondygnacyjnych, które rozmieszczone są wzdłuż ulicy Borowskiej; znajdują się one przy adresach ulica Gliniana 23, ulica Wesoła 1 oraz ulica Przestrzenna 1. Pełnią one ważne funkcje dominant architektonicznych w tej przestrzeni. Powstały one na podstawie powtarzalnego projektu, który można znaleźć w innych lokalizacjach Wrocławia, a mianowicie punktowca przy ulicy Jastrzębiej.

Niedaleko zbiegu ulic Hubskiej i Kamiennej zbudowano także niewielkie grupy trzech innych punktowców, które różnią się od większych budynków opisanych wcześniej. W procesie budowy osiedla zastosowano technologię Wrocławskiej Wielkiej Płyty, co było charakterystyczne dla tego okresu budowlanego. Próby wprowadzenia bardziej zaawansowanych rozwiązań architektonicznych, takich jak płyta osłonowa relifowana, miały miejsce w budynkach przy ulicy Jana Władysława Dawida 13, 15, 17 oraz ulicy Gajowej 28. Ta nowatorska płyta różniła się od tradycyjnych płyt budowlanych zastosowaniem obwodowej ramy o szerokości 30 cm. Było to wyraźne pogrubienie w porównaniu do reszty płyty, która zawierała dowolnie kształtowane otwory okienne.

Jednak innowacja ta spotkała się z krytyką, głównie z powodu niedbałego wykonania prefabrykatów oraz zauważalnych wad budowlanych, co spowodowało, że projekt ostatecznie porzucono na rzecz standardowych rozwiązań. Dzięki tym decyzjom osiedle mogło zachować spójną estetykę oraz funkcjonalność, którą obecnie możemy podziwiać.

Zakłócenia historycznego układu urbanistycznego

W wyniku budowy osiedla mieszkalnego, które zrealizowano na obszarze, pojawiły się pewne zakłócenia w dotychczasowym układzie urbanistycznym oraz komunikacyjnym terenów sąsiadujących. Oto kilka istotnych obszarów, które uległy zmianom:

• ulica Ciepła: zmieniająca swoje funkcje, ulica ta została skrócona i w dużej mierze przekształcona w drogę dojazdową do ulicy Glinianej. Resztki dawnej zabudowy, która pozostała, stały się częścią innego układu ulicznego; zmiany te były związane z budową obiektów przy ulicy Wesołej 10-26 oraz Wesołej 5-23, gdzie wprowadzono jedynie przejazdy bramowe, a także realizacją budynku przy ulicy Przestrzennej 2-8,
• ulica Wapienna: na skutek nowego projektu, ulica ta również została skrócona oraz straciła połączenie z ulicą Glinianą, co miało miejsce w wyniku budowy obiektów przy Glinianej 73-83,
• ulica Lniana: podobnie jak wcześniejsze ulice, uległa ona skróceniu i stała się dojazdem do ulicy Hubskiej. Pozostałe, niezmienione fragmenty zabudowy zostały przypisane do sąsiadujących dróg; zmian nieodłącznie towarzyszyły budowy przy ulicy Gajowej 58-66 oraz Lnianej 6-9,
• ulica Przestrzenna: w wyniku realizacji nowego układu urbanistycznego dochodzi do skrócenia jej biegu, a krótkie fragmenty oraz część zabudowy zostały przypisane do innych ulic; powiązane to było z budową przy ulicy Hubskiej 93-97.

Podsumowując, zmiany te znacząco wpływają na układ przestrzenny osiedla Huby, co ma istotne znaczenie dla jego codziennego funkcjonowania oraz komunikacji mieszkańców.

---

Oceń: Osiedle mieszkaniowe „Huby”

---