Ulica Wesoła to malownicza arteria zlokalizowana w stolicy Dolnego Śląska, znajdująca się na osiedlu Huby, w historycznej dzielnicy Krzyki. O długości 472 metrów, ulica łączy ulicę Borowską z ulicą Gajową, a dodatkowo obejmuje sekwencję o długości 126 metrów.
Cały obszar, który ulokowana jest ulica Wesoła, jest wpisany do gminnej ewidencji zabytków jako cenny obszar historyczny, znany pod nazwami Huby oraz Glinianki. Układ urbanistyczny tego miejsca podlega szczególnej ochronie ze względu na swoją unikalną wartość kulturową i historyczną.
Co więcej, w otoczeniu ulicy znajdują się również inne obiekty, które zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków, co podkreśla znaczenie tego rejonu. Warto zaznaczyć, że przed II wojną światową, ulica Wesoła wspólnie z ulicami Szczęśliwą, Radosną, Pabianicką oraz Markiem Petrusewiczem, a także z nieistniejącym fragmentem przy rondzie Żołnierzy Wyklętych, tworzyły jedną wspólną ulicę, znaną jako Augustastrasse.
W wyniku zmian urbanistycznych po wojnie, ta jedna ulica została podzielona na kilka nowo nazwanych ulic, z których jedna to właśnie ulica Wesoła. Dzięki temu, to miejsce zachowało część swojej przedwojennej tożsamości oraz układu, jednocześnie przystosowując się do nowoczesnych potrzeb mieszkańców.
Historia
Obszar znany jako osiedle Huby, przez który przechodzi ulica Wesoła, został formalnie włączony do granic miasta już w 1868 roku. Ulica Wesoła powstała w ramach długiego ciągu komunikacyjnego, prowadzącego od ulicy Icchaka Lejba Pereca (w przeszłości znanej jako Rehdiger Strasse) oraz placu Icchaka Lejba Pereca (Rehdiger Platz), a całość nosiła jedną wspólną nazwę Augustastrasse. W roku 1901 istniała już zachodnia część tej ulicy, natomiast fragment, który obecnie tworzy ulicę Wesołą, był ledwie widoczny w okolicach ulicy Borowskiej (Bohrauerstrasse), gdzie zlokalizowana była budowa. W roku 1926 cała ulica była już w dużej mierze zabudowana i pełniła funkcje mieszkalne. Proces podziału tej ulicy na szereg osobnych ulic miał miejsce systematycznie po zakończeniu II wojny światowej.
Sama ulica Augustastrasse była otoczona eleganckimi kamienicami dedykowanymi zamożniejszym mieszkańcom ówczesnej klasy średniej. Budynki wzdłuż tej ulicy zaczęły powstawać już od lat 70. XIX wieku, jednakże, największy rozwój budownictwa przypadł na lata 1890–1910, kiedy to powstały 112 budynków. Dotyczyło to nie tylko samej ulicy, ale także dzisiejszej ulicy Szczęśliwej, Radosnej, Pabianickiej, Marka Petrusewicza oraz Wesołej. Po zakończeniu I wojny światowej, wzdłuż ulicy Wesołej został wzniesiony dom parafialny św. Henryka, zaś Kościół św. Henryka, który znajduje się przy ulicy Glinianej 18, stał się siedzibą m.in. biblioteki i przedszkola św. Antoniego prowadzonego przez siostry Boromeuszki. Niestety, budynek ten przestał istnieć po zniszczeniach, które miały miejsce w roku 1945
W rejonie osiedla Huby, pod koniec II wojny światowej, miały miejsce intensywne działania wojenne podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku. Front zbliżył się do ulicy Przestrzennej (Goethego), około 25–26 marca 1945 roku, gdzie toczyły się zacięte i bezwzględne walki o poszczególne budynki. Działania te doprowadziły do znacznych zniszczeń, chociaż niektórzy badacze wskazują, że wiele z nich było efektem podpaleń przeprowadzonych przez żołnierzy Armii Radzieckiej po zdobyciu tego terenu.
Odbudowa oraz nowe inwestycje w tej części Wrocławia rozpoczęły się w latach 50. XX wieku, a ich kontynuacją była budowa osiedla mieszkaniowego „Huby”, osiedla mieszkaniowego „Huby”. Część pierwotnych budynków ulicy udało się zachować dzięki przywróceniu ich do użytku. W ramach realizacji osiedla Huby wzniesiono nie tylko typowe bloki wolnostojące, ale także budynki w zabudowie plomba. Nowe inwestycje częściowo zmieniły układ komunikacyjny osiedla. W rejonie ulicy Wesołej oraz Przestrzennej nowa zabudowa przecięła tor południowego odcinka ulicy Ciepłej (Gottschallstrasse), wznosząc tę ulicę do sięgacza ulicy Glinianej.
Podział przedwojennej ulicy Augustastrasse na kilka odrębnych ulic odbywał się w kilku etapach. Tak więc w latach 1972–1973 wyodrębniono ulicę Pabianicką, a następnie ulicę Wesołą w 1974 roku, ulicę Radosną oraz Marka Petrusewicza w 2008 roku, pozostawiając powojenną nazwę dla zachodniego odcinka tej lokalizacji. Obecnie ulica Wesoła obejmuje wschodni fragment dawnej Augustastrasse.
Nazwa
W historii ulicy można zauważyć szereg zmian nazw, które odzwierciedlają jej rozwój i kontekst historyczny.
- Augustastrasse, do 15.05.1946 r.,
- Szczęśliwa, od 15.05.1946 r. do 20.12.1974 r.,
- Wesoła, od 20.12.1974 r..
Nazwa Augustastrasse, pochodząca z czasów niemieckich, została nadana ku czci cesarzowej Niemiec Augusty, która przyszła na świat 30 września 1811 roku w Weimarze, a zmarła 7 stycznia 1890 roku w Berlinie. Była małżonką cesarza Wilhelma I.
Po II wojnie światowej, ulica zyskała nazwę Szczęśliwa, co zostało uregulowane przez Zarząd Miejski w okólniku nr 33 z dnia 15 maja 1946 roku.
Ostateczna, współczesna nazwa – Wesoła, została wprowadzona na podstawie uchwały Rady Narodowej Wrocławia z 20 grudnia 1974 roku o numerze VI/28/74.
Układ drogowy
Ulica Wesoła, rozciągająca się od ulicy Borowskiej do ulicy Gajowej, jest istotnym elementem układu drogowego w Wrocławiu. Stanowi ważne połączenie w ramach sieci komunikacyjnej.
Ten odcinek drogi łączy się z różnymi trasami, w tym skrzyżowaniami, co pozwala na płynny ruch pojazdów w wielu kierunkach.
Rodzaj powiązania | Kierunek ruchu | Nazwa drogi | Zdjęcie | Szczegóły |
---|---|---|---|---|
skrzyżowanie | ↑ ↓ | ulica Marka Petrusewicza | _ | _ |
← → | ulica Borowska zbiorcza | _ | ||
skrzyżowanie | ← | ulica Ciepła | _ | _ |
→ | sięgacz | _ | _ | |
skrzyżowanie | ← → | ulica Łódzka | _ | prosto |
skrzyżowanie | ← → | ulica Tomaszowska | _ | widok wzdłuż ulicy |
skrzyżowanie | ← → | ulica Gajowa | _ | prosto |
Drogi przypisane do ulicy
Do ulicy Wesołej przynależy długość drogi gminnej, która wynosi 472 metry, oraz sięgacz o długości 126 metrów. Nawierzchnia tej ulicy została wykonana z kamiennej kostki granitowej, z wyjątkiem krótkiego odcinka przy skrzyżowaniu z ulicą Borowską, gdzie zastosowano masę bitumiczną. W przypadku sięgacza nawierzchnia jest częściowo z bruk granitowy, a częściowo z masy bitumicznej.
Ulica znajduje się na lotniskowej wysokości bezwzględnej od 120,4 do 121,0 metra nad poziomem morza, natomiast sięgacz osiąga wysokość od 121,0 do 121,5 metra n.p.m. Co więcej, ulica zachowuje odpowiednie limity prędkości, w tym obszarze wynoszące 30 km/h, co jest istotne dla bezpieczeństwa zarówno kierowców, jak i rowerzystów korzystających z dróg rowerowych wzdłuż ulicy Borowskiej.
W odniesieniu do powierzchni, ulica Wesoła zajmuje łącznie obszar o wielkości 11 840 m², co podkreśla jej znaczenie w kontekście miejskim.
Odcinek | Działka | Powierzchnia | Fotografia |
---|---|---|---|
od ul. Borowskiej do ul. Ciepłej oraz sięgacza | działka nr 68 AM-17, obręb Południe | 2664 m² (2675 m²) | _ |
od ul. Ciepłej i sięgacza do ul. Gajowej | działka nr 66/2 AM-18, obręb Południe | 7100 m² | _ |
łącznie ulica | 9764 m² (9775 m²) | ||
sięgacz przy ulicy | działka nr 29 AM-27, obręb Południe | 247 m² (248 m²) | _ |
sięgacz przy numerach 11a-13b | działka nr 31 AM-27, obręb Południe | 1829 m² (1822 m²) | _ |
łącznie sięgacz | 2076 m² (2070 m²) | ||
łącznie | 11840 m² (11845 m²) |
Zabudowa i zagospodarowanie
Ulica Wesoła, znajdująca się w obrębie zabudowy miejskiej we Wrocławiu, pełni istotną rolę jako lokalna arteria. W obecnych czasach stanowi ona głównie ulicę osiedlową, która jest powiązana z ulicą Borowską, uznawaną za główny szkielet przestrzeni publicznej całego osiedla, oraz z ulicą Gajową, która pełni funkcję lokalnego centrum. W przypadku tej ulicy, wiodącą funkcją zabudowy jest mieszkalna, a znajdujące się tu budynki to różnorodne kamienice, elementy uzupełniające oraz wolnostojące bloki mieszkalne.
W strukturze zabudowy dominują obiekty o wysokości od pięciu do ośmiu kondygnacji. Wyjątek stanowią dwa znaczące budynki: pierwszy z nich, położony pod adresem Wesoła 1, to jednoklatkowy Punktowiec przy ulicy Jastrzębiej we Wrocławiu, który wyróżnia się dwunastoma kondygnacjami. Drugi to trzyklatkowy blok mieszkalny, znajdujący się pod adresami Wesoła 37, 39 i 41, który także posiada dwanaście kondygnacji.
Warto również zwrócić uwagę na otoczenie ulicy Wesołej. Za budynkami usytuowanymi przy Wesołej 26-34a, w wewnętrznej przestrzeni międzyblokowej, znajduje się Rodzinny Ogród Działkowy Bajki, który dodaje kolorytu oraz funkcjonalności tej lokalizacji.
Punkty adresowe i budynki
Wzdłuż ulicy Wesołej, jak wynika z dostępnych danych z 2021 roku, znajduje się wiele interesujących punktów adresowych oraz budynków mieszkalnych, które różnią się między sobą pod względem wysokości i przeznaczenia.
Na południowej stronie ulicy, z numerami nieparzystymi, wymienia się następujące obiekty:
- Wesoła 1: budynek mieszkalny liczący 12 kondygnacji,
- Wesoła 5: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 7: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 9: budynek o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 11: budynek mieszkalny, również 5 kondygnacji,
- Wesoła 11a (sięgacz): kamienica mieszkalna z 6 kondygnacjami,
- Wesoła 13: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 13a (sięgacz): kamienica mieszkalna o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 13b (sięgacz): kolejna kamienica mieszkalna licząca 5 kondygnacji,
- Wesoła 15: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 17: 5 kondygnacji, budynek mieszkalny,
- Wesoła 19: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 21: mieszkalny budynek o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 23: budynek mieszkalny, również 5 kondygnacji,
- Wesoła 25: 5 kondygnacji, budynek mieszkalny,
- Wesoła 27: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 29: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 31: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 33: kamienica mieszkalna o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 33a: budynek mieszkalny liczący 7 kondygnacji,
- Wesoła 35: kamienica mieszkalna o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 35a: budynek mieszkalny liczący 6 kondygnacji,
- Wesoła 37, 39, 41: budynek mieszkalny z 12 kondygnacjami.
Przechodząc do północnej strony, z numerami parzystymi, mamy następujące adresy:
- Wesoła 2: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 2a: budynek przemysłowy z 1 kondygnacją,
- Wesoła 4: kamienica mieszkalna licząca 6 kondygnacji,
- Wesoła 4a (w podwórzu): budynek transportu i łączności z 1 kondygnacją,
- Wesoła 6 (przy ulicy Ciepłej): kamienica mieszkalna z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 8 (przy ulicy Ciepłej): 5 kondygnacji, kamienica mieszkalna,
- Wesoła 10: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 12: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 14: budynek mieszkalny liczący 5 kondygnacji,
- Wesoła 16, 18, 20, 22, 24: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 26: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 28: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 30: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 32: budynek mieszkalny o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 34: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- Wesoła 34a: budynek mieszkalny liczący 6 kondygnacji,
- Wesoła 36: budynek mieszkalny z 8 kondygnacjami,
- Wesoła 38, 40, 42, 44, 46, 48: kamienice mieszkalne o 5 kondygnacjach,
- Wesoła 50: budynek mieszkalny o 7 kondygnacjach.
Każdy z wymienionych obiektów odgrywa znaczącą rolę w charakterystyce tej wrocławskiej ulicy oraz w tworzeniu unikalnego klimatu tej dzielnicy.
Demografia
Ulica Wesoła, która rozciąga się przez różnorodne obszary Wrocławia, jest otoczona wieloma istotnymi danymi demograficznymi. Warto zwrócić uwagę, że informacje te are aktualne na dzień 31.12.2020 r. W poniższej tabeli przedstawione są szczegółowe dane dotyczące mieszkańców zameldowanych na stałe w różnych rejonach statystycznych, przez które przebiega ta ulica.
Numer rejonu statystycznego | Ilość osób zameldowanych na pobyt stały | Gęstość zaludnienia [os./km²] | Obszar |
---|---|---|---|
931650 | 948 | 21 273 | północ: od ul. Borowskiej do ul. Wesołej 26 |
931660 | 1 702 | 29 681 | północ: od ul. Wesołej 28 do ul. Gajowej |
931680 | 740 | 19 288 | południe: od ul. Borowskiej do ul. Łódzkiej |
931650 | 822 | 36 274 | południe: od ul. Łódzkiej do ul. Tomaszowskiej |
931710 | 1 459 | 33 787 | południe: od ul. Tomaszowskiej do ul. Gajowej |
Ochrona i zabytki
Ulica Wesoła, przebiegająca przez malownicze obszary Wrocławia, znajduje się pod szczególną ochroną. Została uwzględniona w gminnej ewidencji zabytków pod pozycją Huby i Glinianki. Wspomniana ochrona obejmuje zwłaszcza historyczny układ urbanistyczny znajdujący się w rejonie ulic Suchej, Hubskiej, Kamiennej oraz Borowskiej. W otoczeniu tego układu można odnaleźć także Park Andersa, a także zajezdnię oraz osiedle usytuowane w rejonie ulic Paczkowskiej i Nyskiej, które kształtowane były sukcesywnie od lat 60. XIX wieku aż do połowy XX wieku, a także po 1945 roku. Aktualny stan zachowania tego cennym układu można określić jako dobry.
Wzdłuż ulicy Wesołej oraz w jej najbliższym sąsiedztwie dostrzec można szereg zabytków, które zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków:
Obiekt i lokalizacja | Rok powstania i typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
Kamienica ul. Wesoła 4 (strona północna) | około 1890 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 6 (strona północna) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 8 (strona północna) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 11a (strona południowa – sięgacz) | 1909 r. oraz 2009 r. (remont) typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 13a (strona południowa – sięgacz) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 13b (strona południowa – sięgacz) | około 1905 r. typ ochrony: inny | |
Kamienica, obecnie budynek mieszkalny z usługowym parterem ul. Wesoła 33, ul. Łódzka 14 (strona południowa) | 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 35 (strona południowa) | 1904 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Tomaszowska 1 (strona południowa) | 1904 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 38 (strona północna) | 1910 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 40 (strona północna) | 1920 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 42 (strona północna) | 1920 r. typ ochrony: inny | |
Kamienica ul. Wesoła 44 (strona północna) | 1920 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 46-48 (strona północna) | około 1915 r. typ ochrony: inny | _ |
Baza TERYT
Dane zawarte w bazieGłównego Urzędu Statystycznego dostarczają szczegółowych informacji o ulicach, w tym o ulicy Wesołej we Wrocławiu.
W ramach spisu ulic, dajemy tu przykłady z obszaru:
- województwo: dolnośląskie (02),
- powiat: Wrocław (0264),
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
- Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
- kategoria/rodzaj: ulica,
- Nazwa ulicy: ul. Wesoła (23884).
Przypisy
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 7605 ul. Wesoła 48.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 56650 ul. Wesoła 50.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_18.63.1_BUD.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 18508 ul. Wesoła 26.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 34826 ul. Wesoła 28.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 21837 ul. Wesoła 30.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_18.40.1_BUD.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 26239 ul. Wesoła 34.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 22903 ul. Wesoła 36.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 35175 ul. Wesoła 38.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 10066 ul. Wesoła 40.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 17469 ul. Wesoła 42.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 38031 ul. Wesoła 44.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 12804 ul. Wesoła 46.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9654.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9653.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 9461.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9652.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 9460.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9651.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 9459.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9650.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 9458.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 9216.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 8993.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Wierzbowa we Wrocławiu | Ulica Wita Stwosza we Wrocławiu | Ulica Wróbla we Wrocławiu | Ulica Wszystkich Świętych we Wrocławiu | Ulica Zygmunta Krasińskiego we Wrocławiu | Ulica Zygmunta Wróblewskiego we Wrocławiu | Ulica Żelazna we Wrocławiu | Wybrzeże Stanisława Wyspiańskiego we Wrocławiu | Zaułek Ossolińskich we Wrocławiu | Ulica Franciszkańska we Wrocławiu | Ulica Wapienna we Wrocławiu | Ulica Tomaszowska we Wrocławiu | Ulica Trzebnicka we Wrocławiu | Ulica Tęczowa we Wrocławiu | Ulica Tadeusza Zielińskiego we Wrocławiu | Ulica Tadeusza Rejtana we Wrocławiu | Ulica Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu | Ulica Świętokrzyska we Wrocławiu | Ulica Świętej Trójcy we Wrocławiu | Ulica św. Marii Magdaleny we WrocławiuOceń: Ulica Wesoła we Wrocławiu