Ulica Wita Stwosza we Wrocławiu

Historia tej ulicy sięga średniowiecza, jeszcze sprzed lokacji miasta, kiedy stanowiła ona część szlaku łączącego klasztor Dominikanów z zachodnią częścią Wrocławia. Wówczas ulicę zamieszkiwali głównie rzemieślnicy, tacy jak kuśnierze czy złotnicy, a także członkowie patrycjatu. Już w 1276 roku odnaleźć można wzmiankę o szkole św. Marii Magdaleny usytuowanej przy tej ulicy. W XIV wieku dominowały tutaj murowane budynki, a w kolejnych latach wzniesiono wiele okazałych obiektów, do których należą: rezydencja Ludwika brzeskiego z 1364 roku, apteka „Pod Orłem” z 1484 roku, a także dom książąt legnicko-brzeskich z 1520 roku, znajdujący się na rogu obecnej ulicy Krowiej.

Fragmenty średniowiecznej zabudowy można zobaczyć w domach o numerach: 12, 15, 16 oraz 25. Przykład architektury gotyckiej stanowił niegdyś dom „Pod Białym Bocianem” (numer 23), który został rozebrany w 1903 roku.

W epoce baroku powstały przy ulicy liczne budowle arystokratyczne, w tym siedziby rodu Schlegenbergów, książąt oleśnickich, Kospothów, Schreyvogla oraz Hohenlohe. Częściowo zachowany pałac Hatzfeldów pochodzi właśnie z tego okresu i został rozbudowany po zniszczeniach, jakie miały miejsce w trakcie oblężenia miasta w 1760 roku.

W XIX wieku wzdłuż ulicy zbudowano kamienice czynszowe. Wtedy to część arystokracji opuściła te tereny, a ich dawne rezydencje były adaptowane do innych funkcji. Przykładowo, w dawnym pałacu Schreyvogla uruchomiono w 1800 roku fabrykę tytoniową, a od 1833 roku mieścił się tam główny wrocławski urząd pocztowy. Również w 1802 roku państwo zakupiło pałac Hatzfeldów, w którym urządzono siedzibę prezydium prowincji. W 1844 roku przekształcono pałac księcia Hohenlohe w siedzibę Banku Królewskiego.

W latach 1884–1887 dokonano rozbiórki pałacu Schreyvogla oraz domów 24 i 25, a na ich miejscu powstał nowy budynek poczty głównej. Równocześnie, w latach 1877–1878 Wrocławskie Towarzystwo Kolei Ulicznej (Breslauer Strassen-Eisenbahn Gesellschaft – BSEG) uruchomiło pierwsze tramwaje, z którymi jedna z linii przebiegała ulicą Wita Stwosza, łącząc Popowice ze Szczytnikami.

Swoje istnienie miały tu również różnorodne karczmy, winiarnie, cukiernie oraz kawiarnie. Na ulicy działały trzy hotele, w tym Lothus oraz dawny Hotel Deutsches Haus (Dom Niemiecki). Po XIX wieku, gdy pruskie władze pozwoliły na handel poza Rynkiem, na parterach promieniujących wzdłuż ulicy budynków zaczęły powstawać nowe sklepy.

Większość pierwotnej zabudowy ulicy została zniszczona podczas oblężenia Festung Breslau w roku 1945. Po zakończeniu wojny w jej miejsce wzniesiono nowe budynki mieszkalno-usługowe, a część z oryginalnej architektury znalazła nowe funkcje. Ważne jest jednak, że budynek Śląskiego Związku Banków nadal pełni rolę banku, a obecnie mieści się tam wrocławski I Oddział PKO Banku Polskiego SA.