Ulica Borowska to interesująca część Wrocławia, która znajduje się w południowej części miasta. Ta ulica ma bogatą historię, związana z trasą, która niegdyś łączyła Wrocław z miejscowością Borów, leżącą w powiecie strzelińskim.
Nazwa ulicy jest odbiciem jej przeszłości i ma zarówno polskie, jak i niemieckie korzenie, co jest szczególnie widoczne w kontekście historycznym, gdyż do 1945 roku nosiła ona nazwę Bohrauerstraße.
Historia
Do połowy XIX wieku wiejska droga do wsi Borów, wzmiankowanej już w roku 1202, zaczynała się w okolicach miejskiej rogatki znanej jako wiadukt kolejowy. Droga biegła na południe wzdłuż Pól Stawowych. W miarę jak rozwijały się linie kolejowe wzdłuż południowej granicy miasta, znaczenie Przedmieścia Świdnickiego zaczęło rosnąć. Od około 1856 roku droga do Borowa zyskała charakter miejski. W 1808 roku włączono północną część tej drogi do granic miasta w czasie porządkowania przedmieść, a resztę przyłączono w latach 1868 oraz 1897, kiedy do Wrocławia włączono wieś Lehmgruben (dzisiejsze Glinianki), Neudorf (dzisiejszy Powstańców Śląskich) i Kleinburg (teraz Borek). Ostateczne włączenie wschodnich terenów Oltaschin (Ołtaszyn) miało miejsce po roku 1912, gdzie ograniczała je ulica Borowska oraz obwodnica kolejowa.
Na przełomie XIX i XX wieku w północnej części ulicy zaczęły powstawać kamienice czynszowe. Niestety, niemal wszystkie z nich zniszczono w 1945 roku podczas bombardowań Festung Breslau. W 1876 roku zbudowano przy ul. Borowskiej, na skrzyżowaniu z ul. Dyrekcyjną, kościół pod wezwaniem Zbawiciela według projektu Hansa Zimmermanna. Wokół kościoła stworzono skwer, który w 1895 roku był umiejscowiony w miejscu dawnych Pól Stawowych; obecnie znajduje się tam galeria handlowa.
Pozostałe obiekty, które oparły się zniszczeniem w 1945 roku to: kamienica przy ul. Borowskiej nr 1-3 (po wojnie siedziba Dolnośląskiej Federacji Sportu), sąsiednia siedziba Deutsche Hohseefischerei „Nordsee” (później Centrali Rybnej) przy Borowskiej nr 2 oraz gimnazjum przy ul. Ślężnej 2-24, które pochodzą z 1882 roku (po wojnie stało się szkołą podstawową nr 59 i 77, obecnie gimnazjum nr 17). Częściowo odbudowano również szpital Bethesda, teraz znany jako szpital Ginekologiczno-Położniczy przy ul. Dyrekcyjnej 5-7.
Wiele innych budynków, jak kamienice czy obiekty użyteczności publicznej, m.in. Hotel Central przy Borowskiej 5 oraz hala sportowa Weimanna Weimanns Special-Sporthaus przy Borowskiej 13, zostały zniszczone do tego stopnia, że niemożliwe było ich odbudowanie. Na południowym końcu ulicy, działania wojenne nie spustoszyły budynków; w latach dwudziestych XX wieku powstały tam czterokondygnacyjne domy wielorodzinne, które przetrwały do dziś.
W okresie powojennym przez dziesięciolecia północna część ulicy była zdominowana przez ruiny (gdzie w niektórych miejscach powstały ogródki działkowe), co trwało do lat 70. XX wieku. Wówczas rozpoczęto budowę osiedla Huby na wschód od Borowskiej. W lat 70. zapoczątkowano również budowę osiedla Południe na zachód od ulicy oraz na osiedlu Gaj w kolejnych dwóch dekadach. Proces odgruzowywania i odbudowy miasta stworzył zapotrzebowanie na miejsca na gruz: wybrano kwartały ulic przy Wielkiej w pasie między Borowską a Ślężną. Gruz zbierany w tym obszarze utworzył wzgórze, które zapoczątkowane zostało w latach 80. XX wieku jako Wzgórze Gomułki, a później przemianowane na Wzgórze Andersa. Na początku XXI wieku część północna wzgórza została spłaszczona i wykorzystana do budowy aquaparku – Wrocławskiego Parku Wodnego.
Obecny bieg ulicy Borowskiej zaczyna się przy węźle na zbiegu ulic Ślężnej, Nasypowej, Stawowej i Peronowej (pod wiaduktem kolejowym przy Wrocław Główny) na północy i kończy pod wiaduktem Towarowej Obwodnicy Wrocławia (w pobliżu ul. Kukuczki) na południu. Całkowita długość ulicy wynosi około 3,1 km, a północna część ulicy przynależy do osiedli Glinianki i Huby, podczas gdy południowa (od Al. Armii Krajowej) do osiedla Gaj.
W maju 1982 roku miejskie władze Wrocławia pozwoliły na budowę kościoła pod wezwaniem św. Franciszka z Asyżu przy ul. Borowskiej. Kamień węgielny poświęcił w 1983 roku papież Jan Paweł II. Budowa trwała przez 11 lat i zakończyła się w 1994 roku. W początkach XXI wieku przy ulicy Borowskiej nr 213 powstał duży kompleks medyczny z inwestycją o wartości 840 milionów złotych, który z czasem przekształcił się w nowoczesny Akademicki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego, przyjmujący pacjentów już w 2007 roku, z oficjalnym otwarciem w styczniu 2008 roku, choć nadal trwa jego rozbudowa.
Ważniejsze obiekty
Wzdłuż ulicy Borowskiej we Wrocławiu można znaleźć kilka kluczowych punktów, które są istotne zarówno dla mieszkańców, jak i odwiedzających to miasto. Wśród nich wyróżnia się:
- Centrum powiadamiania ratunkowego (nr 138),
- Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu (numer 213).
Przypisy
- Pacjenci wrocławskich szpitali powinni być gotowi na zmiany, Gazeta Wrocławska, 26.02.2009 r.
- Mimo kłopotów finansowych, Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu przenosi się do nowej siedziby, Gazeta Wrocławska, 11.08.2007 r.
- W Encyklopedii Wrocławia (mapa w haśle „Rozwój terytorialny”) podano, że nastąpiło to w 1904; przeczy jednak temu zarówno mapa M. Grügera z 1911 roku, jak i urzędowa mapa Städtisches Vermessungamt z czerwca 1912.
- Do początków XX wieku fragment ulicy Borowskiej na południe od Al. Armii Krajowej stanowił granicę pomiędzy dzielnicą Kleinburg a wsią Oltaschin; późniejsze zmiany administracyjne przesunęły granice tych osiedli.
- Straciwszy swą ciągłość, ulica uległa skróceniu; zachowany jej wschodni odcinek pozostaje pod swoją nazwą, a zachodni odcinek przemianowano na ul. Przestrzenną.
- Teich Äcker – od nich wywodzi swą nazwę droga łącząca je z miastem: ul. Stawowa (Teichstraße).
- Przestał istnieć w wyniku bombardowań w 1945 roku.
- Precyzyjne ustalenie współczesnej granicy między tymi osiedlami, które ulegała korektom przez ostatnie sto lat; więcej na ten temat w artykule Glinianki.
- Wykaz NKA dla lokalizacji Ab. Służb Alarmowych 112. uke.gov.pl. [dostęp 27.12.2014 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Aleja Juliusza Słowackiego we Wrocławiu | Ulica Gajowa we Wrocławiu | Ulica Garbary we Wrocławiu | Ulica gen. Jana Henryka Dąbrowskiego we Wrocławiu | Ulica gen. Romualda Traugutta we Wrocławiu | Aleja Pracy we Wrocławiu | Ulica Grabiszyńska we Wrocławiu | Ulica Gwarna we Wrocławiu | Ulica Henryka Sienkiewicza we Wrocławiu | Ulica Inżynierska we Wrocławiu | Ulica Czekoladowa we Wrocławiu | Ulica Ciepła we Wrocławiu | Ulica Sudecka we Wrocławiu | Ulica Łaciarska we Wrocławiu | Ulica Grabarska we Wrocławiu | Ulica ks. Piotra Skargi we Wrocławiu | Bulwar Stanisława Kulczyńskiego we Wrocławiu | Wyspa Słodowa we Wrocławiu (ulica) | Ulica Ruska we Wrocławiu | Zaułek Jerzego Grotowskiego we WrocławiuOceń: Ulica Borowska we Wrocławiu