Ulica Ciepła to niewielka, ale znacząca arteria we Wrocławiu, usytuowana w malowniczym osiedlu Huby, które w przeszłości stanowiło część dzielnicy Krzyki. Jej długość wynosi zaledwie 210 metrów, a kierunek, w jakim prowadzi, to od ulicy Glinianej, idąc w stronę przedłużenia ulicy Joannitów do ulicy Wesołej. Jednakże, formalnie, ulica Ciepła nie łączy się z ulicą Wesołą, co czyni ją swoistym „sięgaczem”.
Co istotne, ulica ta przebiega przez obszar, który został wpisany do gminnej ewidencji zabytków pod nazwą Huby i Glinianki. To oznacza, że historyczny układ urbanistyczny tego miejsca jest chroniony, co z kolei podkreśla jego wartości kulturowe. W najbliższym otoczeniu ulicy Ciepłej można również znaleźć wiele obiektów, które zostały ujęte w gminnej ewidencji zabytków, co czyni tę lokalizację szczególnie interesującą dla miłośników historii i architektury Wrocławia.
Interesującym faktem jest to, że przed II wojną światową ulica Ciepła biegła od Glinianej do Przestrzennej. Niestety, w wyniku powojennej architektury i nowej zabudowy, jej długość została skrócona. Dziś jest to strefa, która zalicza się do sekwencji miejskich ulic, a jej unikalny charakter sprawia, że wyróżnia się wśród innych ulic Wrocławia.
Historia
Obszar, na którym znajduje się osiedle Huby, włączono do granic Wrocławia w 1868 roku. Ulica Ciepła nie istniała w roku 1901, natomiast w 1926 roku była już w pełni zabudowana, ciągnąc się od ulicy Glinianej (Lehmgrubenstrasse) do ulicy Przestrzennej (ulicy Przestrzennej), gdzie zlokalizowane były zarówno budynki na wschodniej, jak i zachodniej pierzei. W latach 1900-1910 powstało tutaj aż 34 nowe obiekty, które w dużej mierze decydowały o charakterze tej części Wrocławia. Na końcu ulicy, w miejscu, gdzie krzyżuje się z Borowską, znajdował się wówczas skwer, a numeracja budynków obejmowała zachód od numeru 1 do 35, a wschód od 2 do 36.
W rejonie osiedla Huby miały miejsce tragiczne wydarzenia pod koniec II wojny światowej. Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku toczyły się intensywne walki, które zniszczyły wiele budynków. Front dotarł do ulicy Przestrzennej (Goethego) około 25-26 marca 1945 roku. Walki były niezwykle zacięte, a doszło również do licznych zniszczeń wynikających z podpaleń, które dokonywali żołnierze Armii Radzieckiej po zdobyciu tego obszaru.
Odbudowy i nowej zabudowy tej części miasta podjęto się w latach 50. XX wieku, a kontynuowano ją w kolejnej dekadzie w ramach budowy osiedla mieszkaniowego „Huby”. Zachowane zostały niektóre kamienice, które po renowacji mogły nadal służyć mieszkańcom. W ramach tejże zabudowy wznoszono bloki wolnostojące, jak również budynki w zabudowie plombowej, co wpłynęło na zmianę układu komunikacyjnego całego osiedla.
Przy ulicach Wesołej i Przestrzennej nowa zabudowa przecięła południowy odcinek ulicy Ciepłej, ograniczając jego bieg do sięgacza w okolicy ulicy Glinianej. W dniu 9 września 1972 roku planowano likwidację ulicy Ciepłej oraz włączenie jej posesji do sąsiednich ulic, ale ostatecznie do tych zmian nie doszło. Dwie kamienice z końca ulicy, które dawniej były przypisane do ulicy Ciepłej, teraz mają adresy przy ulicy Wesołej 6 i 8. Podobne zmiany dotyczyły także posesji w południowej części dawnej ulicy, które otrzymały nowe adresy przy ulicy Wesołej, odpowiednio 11a, 13a oraz 13b, co spowodowało, że droga stała się fragmentem ulicy Wesołej.
Nazwa
W historii ulicy Ciepłej we Wrocławiu zmieniały się jej nazwy, które odzwierciedlają bogate dziedzictwo i kulturowe wpływy regionu.
- Gottschallstrasse, do 7.11.1946 r.,
- Ciepła, od 7.11.1946 r..
Niemiecka nazwa Gottschallstrasse upamiętniała Rudolfa von Gottschall, wybitnego poety, który przyszedł na świat we Wrocławiu 30 września 1823 roku i odszedł 21 marca 1909 roku w Lipsku.
Współczesna nazwa ulicy, czyli ulica Ciepła, została nadana na mocy uchwały Miejskiej Rady Narodowej Wrocławia z dnia 7 listopada 1946 roku, nr 184, a następnie potwierdzona uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia z 16 kwietnia 1994 roku, nr LXXVIII/526/94.
Układ drogowy
Ulica Ciepła we Wrocławiu rozciąga się od ulicy Glinianej na przedłużeniu ulicy Joannitów w kierunku południowym, wykonując funkcję dojazdową. Jest to miejsce, w którym ulica łączy się z istotnymi drogami kołowymi, co wpływa na jej znaczenie komunikacyjne w obszarze.
Rodzaj Powiązania | Kierunek Ruchu | Nazwa Drogi | Zdjęcie | Szczegóły |
---|---|---|---|---|
Skrzyżowanie | ↑ ↓ | Ulica Joannitów | _ | Widok z przodu |
← → | Ulica Gliniana Torowisko tramwajowe | W prawo i lewo | ||
Sięgacz | • | Ulica Ciepła | _ | _ |
Na końcu ulicy znajduje się budynek przy ulicy Wesołej 10-26. W obrębie tego budynku wybudowano przejazdy bramowe przy numerach 14 oraz 16, które oferują możliwość połączenia z ulicą Wesołą. Warto jednak zaznaczyć, że obecnie obiekty te są w pełni własnością osób fizycznych lub współwłasnością z gminą, co czyni drogi w tej lokalizacji drogami wewnętrznymi, a sam teren stanowi przestrzeń publiczną.
Drogi przypisane do ulicy
Droga przypisana do ulicy Ciepłej to gminna arteria o numerze 105439D oraz ewidencyjnym 1054390264011. Obejmuje ona ślepą ulicę o długości 210 metrów. Nawierzchnia tej ulicy została stworzona z brukowanej kostki granitowej, z wyjątkiem krótkiego fragmentu, który zlokalizowany jest przy skrzyżowaniu z ulicą Glinianą, gdzie zastosowano masę bitumiczną.
Ulica znajduje się na terenie o wysokości bezwzględnej, która waha się od 119,5 do 121,2 m n.p.m.. Jak wiele innych ulic w okolicy, również ta jest objęta strefą ograniczenia prędkości, wynoszącą maksymalnie 30 km/h. Oznaczona jest także jako przestrzeń dla ruchu rowerowego, szczególnie w powiązaniu z ulicami Joannitów i Wesołą.
Cała ulica znajduje się na działce ewidencyjnej o powierzchni 4 245 m².
Zabudowa i zagospodarowanie
Na terenie zabudowy śródmiejskiej Ulica Ciepła przyjmuje charakter kameralny, co sprawia, że jest ona głównie ulicą osiedlową. Obecnie, jej otoczenie wypełniają przede wszystkim budynki mieszkalne, które dominują w tym obszarze.
W skład tej zabudowy wchodzą eleganckie kamienice oraz nowsze obiekty zlokalizowane w uzupełniającej zabudowie plombowej. Wysokość budynków wzdłuż ulicy Ciepłej wynosi od pięciu do ośmiu kondygnacji, co tworzy spójną i harmonijną architekturę tego miejsca.
Interesującym elementem w okolicy jest również Rodzinny Ogród Działkowy Bajki, który znajduje się w przestrzeni międzyblokowej za budynkami przy ulicy Ciepłej 2-24. Jest to wyjątkowe miejsce, stanowiące oazę zieleni w miejskim otoczeniu.
Punkty adresowe i budynki
Na ulicy Ciepłej, według stanu z 2021 roku, możemy zidentyfikować różnorodne obiekty adresowe. W szczególności na zachodniej stronie ulicy, numery nieparzyste prezentują się następująco:
- ulica Ciepła 7: kamienica mieszkalna o pięciu kondygnacjach,
- ulica Ciepła 7b: garaże o jednej kondygnacji,
- ulica Ciepła 9-11: budynek mieszkalny z ośmioma kondygnacjami, w którym znajduje się także Urząd Pocztowy Wrocław 42, sklep oraz apteka,
- ulica Ciepła 9a: budynek przemysłowy o jednej kondygnacji,
- ulica Ciepła 15, 15a: budynek mieszkalny z siedmioma kondygnacjami,
- ulica Ciepła 15b: inny budynek zbiorowego zamieszkania z dwoma kondygnacjami, w którym mieści się Dzienny Dom Pomocy „Na Ciepłej”.
Przechodząc na północną stronę, numery parzyste reprezentują:
- ulica Ciepła 2, 4: budynek mieszkalny z siedmioma kondygnacjami,
- ulica Ciepła 6: kamienica mieszkalna z sześcioma kondygnacjami,
- ulica Ciepła 8: kamienica mieszkalna o pięciu kondygnacjach,
- ulica Ciepła 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 22a, 24: budynek mieszkalny z sześcioma kondygnacjami,
- ulica Ciepła 10a: budynek handlowo-usługowy z jedną kondygnacją,
- ulica Ciepła 20a: budynek handlowo-usługowy z dwiema kondygnacjami.
Demografia
„Ulica Ciepła we Wrocławiu jest interesującym miejscem pod względem demograficznym. Przebiega przez dwa różne rejony statystyczne, a poniższe dane stanowią aktualizację na dzień 31.12.2020 r.:
Numer rejonu statystycznego | Ilość osób zarejestrowanych na stałe | Gęstość zaludnienia [osób/km²] | Lokalizacja |
---|---|---|---|
931650 | 948 | 21 273 | zachodnia część |
931660 | 1 702 | 29 681 | wschodnia część |
Ochrona i zabytki
Ulica Ciepła we Wrocławiu ma szczególne znaczenie historyczne oraz kulturowe. Obszar, przez który przebiega, jest pod szczególną ochroną i został wpisany do gminnej ewidencji zabytków, obejmującej tereny Hubów i Glinianek. Z szczególną dbałością chroniony jest historyczny układ urbanistyczny w rejonie ulic Suchej, Hubskiej, Kamiennej oraz Borowskiej. Obejmuje on także Park Andersa, która wzbogaca ten obszar, oraz zajezdnię i osiedle kształtowane w latach 60. XIX wieku, XX wieku i po 1945 roku. Aktualny stan zachowania tego układu urbanistycznego jest oceniany jako dobry.
Wzdłuż ulicy oraz w jej najbliższym sąsiedztwie usytuowane są liczne obiekty zabytkowe, które zostały uwzględnione w gminnej ewidencji. Poniżej znajduje się tabela zawierająca szczegóły dotyczące tych zabytków:
Obiekt, lokalizacja | Data powstania, typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
Kamienica ul. Ciepła 6 (strona wschodnia) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Ciepła 7 (strona zachodnia) | około 1910 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Ciepła 8 (strona wschodnia) | około 1910 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 6 (strona zachodnia) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Wesoła 8 (strona zachodnia) | około 1905 r. typ ochrony: inny | _ |
Baza TERYT
Dane pochodzące z bazy TERYT są niezwykle istotne dla zrozumienia lokalizacji i charakterystyki ulic. W przypadku ulicy Ciepłej we Wrocławiu, zebrane informacje dostarczają szczegółowych danych administracyjnych.
Według Głównego Urzędu Statystycznego, ul. Ciepła znajduje się w:
- województwie: dolnośląskim (02),
- powiecie: Wrocław (0264),
- gminie/dzielnicy/delegaturze: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
- miejscowości podstawowej: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
- kategorii/rodzaju: ulica,
- nazwie ulicy: ul. Ciepła (03032).
Tego rodzaju informacje są nie tylko przydatne dla mieszkańców, ale także dla osób planujących rozbudowę infrastruktury oraz dla instytucji państwowych zajmujących się polityką przestrzenną.
Przypisy
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 34368 ul. Ciepła 2.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 27980 ul. Ciepła 9-11.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 56625 ul. Ciepła 15.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 19988 ul. Ciepła 15b.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 56634 ul. Ciepła 14.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 44891 ul. Ciepła 7.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 46149 ul. Ciepła 15a.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 18741 ul. Ciepła 10a.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 24273 ul. Ciepła 20a.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 33701 ul. Ciepła 20.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 59243 ul. Ciepła 10.
- ZDiUM drogi 2021 ↓, poz. 1849-1851 (Joannitów).
- ZDiUM drogi 2021 ↓, poz. 6240-6241 (Wesoła).
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 1303 ul. Wesoła.
- UMWD 2021 ↓, Mapy historyczne, 1948.
- SIP 2021 ↓, Mapa własności, dz. Południe, AR_17, 67/4.
- SIP 2021 ↓, Mapa własności, dz. Południe, AR_18, 71.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_17.60.1_BUD.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_17.67/4.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_17.71/1.1_BUD.
- SIP 2021 ↓, mapa: Komunikacja i transport.
- SIP 2021 ↓, Mapa przyrodnicza.
- Kubiak-Wolf i b.d. ↓, s. 1-2.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 10543 ul. Ciepła 6.
- Harasimowicz 2006 ↓, s. 299 (Huby).
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Czekoladowa we Wrocławiu | Ulica Borowska we Wrocławiu | Aleja Juliusza Słowackiego we Wrocławiu | Ulica Gajowa we Wrocławiu | Ulica Garbary we Wrocławiu | Ulica gen. Jana Henryka Dąbrowskiego we Wrocławiu | Ulica gen. Romualda Traugutta we Wrocławiu | Aleja Pracy we Wrocławiu | Ulica Grabiszyńska we Wrocławiu | Ulica Gwarna we Wrocławiu | Ulica Sudecka we Wrocławiu | Ulica Łaciarska we Wrocławiu | Ulica Grabarska we Wrocławiu | Ulica ks. Piotra Skargi we Wrocławiu | Bulwar Stanisława Kulczyńskiego we Wrocławiu | Wyspa Słodowa we Wrocławiu (ulica) | Ulica Ruska we Wrocławiu | Zaułek Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu | Ulica Teatralna we Wrocławiu | Ulica Przestrzenna we WrocławiuOceń: Ulica Ciepła we Wrocławiu