Ulica Stanisława Worcella to ważny element urbanistyczny we Wrocławiu, zlokalizowany na osiedlu Przedmieście Oławskie. W przeszłości obszar ten wchodził w skład dzielnicy Krzyki. Ulica ta prowadzi od ulicy Zygmunta Krasińskiego aż do ulicy gen. Kazimierza Pułaskiego i jest drogą gminną o długości 383 metrów.
Ważnym aspektem jest to, że ulica przebiega przez teren zabudowy śródmiejskiej, który znajduje się pod ochroną. Jest on wpisany do rejestru zabytków, co potwierdza znaczenie historyczne i kulturowe tego obszaru. Wzdłuż ulicy można dostrzec wiele interesujących budynków, w tym obiekty, które zostały uwzględnione w gminnej ewidencji zabytków, na przykład kamienice oraz kaplicę, które mają swoją wartość historyczną.
Dodatkowo, przy ulicy Stanisława Worcella znajdują się istotne instytucje, w tym Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych oraz Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna, które przyczyniają się do kulturalnego i edukacyjnego rozwoju regionu.
Historia
Przed powstaniem ulicy
Ulica Stanisława Worcella przebiega przez obszar, który ongiś stanowił przedpole miejskich fortyfikacji. Na planie Wernera z 1562 roku zarysowane są ślady drogi, która dziś odpowiada biegu ulicy. Był to wówczas niezidentyfikowany trakt, otoczony terenami niezabudowanymi. Pierwsza wzmianka o nazwie pojawiła się na mapie z 1741 roku, gdzie ulica określona została jako Droga Rajska.
Na zachodnim końcu tej drogi, w 1777 roku, powstały pierwsze cmentarze, z których kolejne powstawały w następnych latach. Były to trzy protestanckie nekropolie: św. Bernardyna (zamknięta w 1868 roku), św. Krzysztofa (zapewne do 1891 roku), Zbawiciela (zamykał swoją działalność w 1867 roku) oraz katolicki cmentarz św. Doroty, który funkcjonował od 1816 do 1861 roku. W 1888 roku obszar ten zaczęto przekształcać w skwer, który wyposażono w plac zabaw dla dzieci. Następnie w 1892 roku na zlecenie H. Richtera przeprowadzono modernizację, a przed 1945 rokiem skwer również przeszedł rewitalizację. Obecnie znany jest jako Skwer Zygmunta Krasińskiego i służy jako teren zielony, wzbogacony o różnorodne obiekty parkowe takie jak altany czy toalety ogólnodostępne.
Powstanie i rozwój ulicy do 1945 r.
Rok 1808 był przełomowy, gdyż po zburzeniu fortyfikacji miejskich w 1807 roku, obszar ten włączono do Wrocławia jako Przedmieście Oławskie (Ohlauer Vorstadt). W miarę upływu czasu droga zyskała status ulicy. Proces zabudowy posesji wzdłuż ulicy rozpoczął się w 1840 roku, a równocześnie z zapoczątkowano prace związane z jej poszerzaniem oraz brukowaniem, które zakończono w 1857 roku.
Na północnej stronie ulicy, na przełomie 1845 roku, powstał zespół budynków fabryki oleju (Vereinigte Breslauer Ölfabriken Actien Gesellschaft) pod numerami 16-18 (wraz z ul. Józefa Haukego-Bosaka 19-23). W 1910 roku przybyły kolejne budynki. Po zamknięciu fabryki, w 1928 roku przystąpiono do budowy szkoły dla dziewcząt (Berufsschule) przy ulicy Józefa Haukego-Bosaka (Clausewitzstrasse), która zrealizowano w latach 1929-1930. Dziś jest to Zespół Szkół Teleinformatycznych i Elektronicznych imienia Polskich Zwycięzców Enigmy. Z historycznej fabryki przy ul. Stanisława Worcella 18 przetrwał jedynie budynek biurowy, który obecnie pełni funkcje mieszkalne. Pojawiają się też informacje, iż planowano rozbudowę szkoły o dodatkowe skrzydło wzdłuż ul. Stanisława Worcella.
W 1860 roku kupiec Henryk Krakowski złożył wniosek o utworzenie dwóch nowych ulic w obrębie kwartalu ulicy Stanisława Worcella: gen. Kazimierza Pułaskiego (Brüderstrasse) oraz gen. Romualda Traugutta (Klostestrasse). Celem było utworzenie przecznic: jedna z nich miała łączyć ulice Stanisława Worcella oraz Romualda Traugutta, podczas gdy druga biegła równolegle do ulic Zygmunta Krasińskiego oraz Kazimierza Pułaskiego w układzie północ-południe. Niestety, trudności związane z prywatnymi działkami znacznie opóźniły realizację projektu, a udało się jedynie wyznaczyć ulicę równoległą do Worcella, która obecnie nosi nazwę ulicy Józefa Haukego-Bosaka.
Na ul. Worcella w latach 1865-1868 zbudowano Gimnazjum św. Jana (Stadtisches Johannes-Gymnasium und Mittelschule), dla którego projekt przygotował Carl Zimmermann. Modernizacje budynku miały miejsce w latach późniejszych, w tym w 1912 oraz 1927 roku. W 1890 roku powstała sala gimnastyczna, zaprojektowana przez Richarda Plüddemanna. W latach 1912-1913, za sprawą Fritza Behrendta, wybudowano drugi budynek potrzebny dla szkoły. Obydwa z tych budynków usytuowano we wnętrzu kwartału, odależniając je od pierzei południowej ulicy. Gimnazjum zlikwidowano w 1934 roku, a na jego miejscu otwarto nową placówkę – Theodor-Körner-Schule. Obecnie znajduje się tam Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych imienia Marii Dąbrowskiej.
W 1870 roku pod numerami 25-27 zbudowano Szkołę Elementarną (Elementarschulhaus) oraz Miejskie Muzeum Szkolne (Städtische Schulmuseum). Od 2007 roku w tym obiekcie mieści się Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna, która przeszła gruntowny remont przystosowujący przestrzeń do swoich potrzeb.
Dodatkowo, w budynkach pod numerem 9 znajdowała się Mittelschule. Ponadto, w latach 1901-1902 przy ul. Worcella zbudowano kaplicę dla Kościoła Staroreformowanego, znaną jako najmłodsza budowla w stylu neogotyckim we Wrocławiu. W 1920 roku sprzedano kaplicę Kościołowi Ewangelicko-Metodystycznemu, który używał jej również po wojnie jako Kościół Pokoju Bożego. W 1999 roku liczba jej członków wynosiła około 60. W 1985 roku zgłaszano złoty stan techniczny obiektu, jednak dopuszczano korzystanie z sali nabożeństw przez inne wspólnoty religijne, w tym wrocławski zbór Chrześcijan Dnia Sobotniego oraz Kościół Chrystusowy, który zarejestrowano w latach 70./80. XX wieku.
II wojna światowa
Wrocław, jak i cała jego okolica, bardzo ucierpiał w czasie oblężenia w 1945 roku, gdyż znaczna część zabudowy została zniszczona. Wiele z tych szkód miało miejsce na skutek ostrzału artyleryjskiego, który prowadził 4 lutego 1945 roku, głównie z rejonu Wzgórz Trzebnickich. Dotknęło to także rejon ulicy Stanisława Worcella, zwłaszcza w obrębie skrzyżowania z ulicą gen. Kazimierza Pułaskiego. Dodatkowo, w dniach 12 i 13 lutego 1945 roku, ulica była celem bombardowań lotniczych, co pogłębiło zniszczenia zarówno ulicy, jak i okolicznych budynków. Z informacji wynika, że Niemcy ustawili działa w pobliżu szkoły, co skutkowało wzmożonym ostrzałem tej części. Znaczne straty odnotowano także 12 lutego, 25 lutego oraz 1 i 2 kwietnia 1945 roku. W wyniku tych wydarzeń z gruzów zniknęły budynki pod numerami: 1, 20-26, 25, 32-36 oraz narożna zabudowa przy ul. Zygmunta Krasińskiego 48-52.
Okres powojenny
Po wojnie przystąpiono do porządkowania działek, na których znazdowały się obiekty niemożliwe do użytkowania, które zostały odgruzowane i przekształcone w boiska oraz plac zabaw dla dzieci. Wiele z zachowanych XIX-wiecznych domów uznano za nieatrakcyjne, z wyjątkiem budynków pod numerem 3, które stanowiły zespół ekonomicznych szkół zawodowych, kształcący na 1970 rok około 4800 uczniów.
W latach 2007–2009, wzdłuż ulicy gen. Kazimierza Pułaskiego, wybudowano nowe mieszkania pod numerami 44-46, a ich strefa handlowo-usługowa zasila oferta TBS Puławskiego, zrealizowana zgodnie z koncepcją opracowaną przez Domino Grupa Architektoniczna. W ramach tych prac, odnowiono elewację budynku przy ul. Stanisława Worcella 33. Budowa ta uzyskała pozwolenie na budowę nr 227/2006 z datą 20 lutego 2007 roku, z późniejszymi modyfikacjami.
Między majem 2012 a grudniem 2013 roku, przy ul. Worcella 23 zbudowano budynek plombowy, który na podstawie pozwolenia na budowę nr 478/2011 z 17 marca 2011 roku, przyjął formę średniowysokiego obiektu mieszkalnego. W latach 2019–2022 na niezabudowanym terenie, gdzie niegdyś stały budynki pod numerami 30 i 38, powstał nowy blok sportowy dla Liceum Ogólnokształcącego nr XIII imienia Aleksandra Fredry, które obecnie mieści się w dawnym budynku szkoły elementarnej. Projekt budowy nadziemnego łącznika pomiędzy starą a nową zabudową zrealizował Zarząd Inwestycji Miejskich, a generalnym wykonawcą było arch_it architektura+design. Koszt tej inwestycji wyniósł ponad 20,4 mln złotych. Całość budowy odbywała się w zgodzie z decyzją o pozwoleniu na budowę nr 3654/2016 z dnia 21 lipca 2016 roku.
Należy zauważyć, że przedwojenna numeracja posesji w obrębie ulicy, szczególnie dotycząca zachowanych budynków, pozostała na w tym zakresie niezmieniona.
Nazwy
W dziejach ulicy można dostrzec jej bogate nazewnictwo, które zmieniało się na przestrzeni lat. Oto ewolucja nazw tej ulicy:
- Droga Rajska, przed 1741 r. (przed włączeniem obszaru do miasta),
- Paradiesstrasse (ulica Rajska), do 1945 r.,
- Rajska, 1945 r., nazwa potoczna, nieoficjalna, dawniej znana jako droga rajska,
- Stanisława Worcella, od 1945 r.
Niemiecka forma nazwy ulicy – Paradiesstrasse, pochodzi od wcześniejszej nazwy drogi, czyli Droga Rajska, która funkcjonowała przed przyłączeniem tego obszaru do miasta. Źródło użyte w tej nazwie pozostaje nieznane. Współczesne miano ulicy, nadane przez Zarząd Wrocławia, zostało ogłoszone w okólniku nr 97 z dnia 31.12.1945 r. Dedykowane jest Stanisławowi Worcellowi, który urodził się 26 marca 1799 roku w Stepaniu na Wołyniu, a zmarł 3 lutego 1857 roku w Londynie. Był lewicowym działaczem politycznym oraz publicystą, a także uczestnikiem powstania listopadowego, po którym zmuszony był udać się na emigrację do Francji, Belgii i Wielkiej Brytanii.
Warto dodać, że współczesna ulica Rajska, nosząca tę samą nazwę, znajduje się w Wrocławiu na osiedlu Złotniki i również od 1946 r. pełni swoją funkcję.
Układ drogowy
Ulica Stanisława Worcella ma duże znaczenie w układzie komunikacyjnym miasta, ponieważ łączy się z wieloma innymi drogami publicznymi, w tym oraz z ciągami kołowymi. Warto zaznaczyć, że jest to droga jednokierunkowa, a zatem wszelkie powiązania i kierunki zostały podane zgodnie z kierunkiem jazdy. Oto szczegóły dotyczące połączeń drogowych, które można zobaczyć w poniższej tabeli.
Typ powiązania | Nazwa drogi | Numer drogi | Zdjęcie | Opis |
---|---|---|---|---|
skrzyżowanie | ul. Zygmunta Krasińskiego lokalna | 105778D | _ | widok na wprost i w dół |
skrzyżowanie | ul. gen. Kazimierza Pułaskiego główna | 105848D | _ | w kierunku lewym i prawym |
W przyszłości planuje się również utworzenie pieszej lub pieszo-rowerowej trasy prowadzącej do ulicy Komuny Paryskiej. Przejazd mógłby się odbywać przez bramę budynku znajdującego się przy ulicy Stanisława Worcella 23, co ułatwiłoby dostęp do strefy przy wschodniej pierzei budynku przy ulicy Komuny Paryskiej 30. Dalsza kontynuacja tej ścieżki prowadziłaby w kierunku ulicy gen. Karola Kniaziewicza, co dodatkowo zwiększyłoby komfort mieszkańców i turystów.
Droga
Ulica Stanisława Worcella jest interesującym odcinkiem położonym w sercu Przedmieścia Oławskiego w Wrocławiu, które niegdyś należało do dzielnicy Krzyki. Ma charakter drogi publicznej, której status klasyfikuje ją jako gminną, oznaczoną numerem drogi 105748D oraz ewidencyjnym G1057480264011. Długość tej ulicy wynosi 383 m, a jej szerokość w obrębie wyznaczonych granic wahadłowo zmienia się w przedziale od 15 m do 16 m.
Powierzchnia działki, na której się znajduje, to 5 669 m², jednak w zestawieniu z innymi rezencjami jej całkowita powierzchnia to około 5 717 m². Ulica biegnie na wysokości od 117,9 do 118,6 m nad poziomem morza, co powoduje, że jest ona stosunkowo wyrównana. Stanisława Worcella łączy ulicę Zygmunta Krasińskiego z ulicą gen. Kazimierza Pułaskiego. Warto dodać, że jest to ulica jednokierunkowa, zezwalająca na poruszanie się wyłącznie w kierunku od zachodu ku wschodowi.
Ciekawostką jest to, że na całym odcinku tej ulicy obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h, z wyjątkiem samych skrzyżowań z głównymi ulicami. Nawierzchnia jezdni wykonana jest z masy bitumicznej, wyjątek stanowi przejazd przez torowisko tramwajowe, które zostało pokryte nawierzchnią betonową. Po obu stronach ulicy znajdują się chodniki, co umożliwia wygodne poruszanie się pieszym.
Należy jednak zaznaczyć, że nie prowadzi przez nią żadna linia wrocławskiej komunikacji miejskiej. Dla mieszkańców wyznaczone trasy komunikacyjne funkcjonują na ulicach, którymi ulica Stanisława Worcella się łączy: do komunikacji autobusowej można dotrzeć ulicą Zygmunta Krasińskiego, podczas gdy tramwaje kursują ulicą gen. Kazimierza Pułaskiego. Warto także wspomnieć o możliwości korzystania z kontraruchu dla rowerów, co czyni ją przyjazną dla cyklistów, a droga ta splata się z trasami rowerowymi znajdującymi się wzdłuż ulic Zygmunta Krasińskiego oraz gen. Kazimierza Pułaskiego.
Układ urbanistyczny
Ulica Stanisława Worcella, zlokalizowana w centralnej części Wrocławia, przebiega przez gęsto zabudowaną strefę miejską, gdzie mieszają się różne formy użytkowania terenu. Znajdziemy tam zarówno budynki mieszkalne, jak i te przystosowane do działalności usługowej, co stwarza dynamiczny i różnorodny krajobraz urbanistyczny.
Obszar, przez który przebiega ta ulica, cechuje się zdefiniowanym układem kompozycyjnym, w którym wyróżniają się zarówno elementy liniowe, jak i kwartałowe. Przede wszystkim, struktura urbanistyczna jest zdominowana przez bloki zabudowy, które tworzą kwartały. W tych kwartałach układano funkcje reprezentacyjne, zlokalizowane zazwyczaj na zewnątrz, natomiast funkcje użytkowe osadzone są wewnątrz.
Wzdłuż ulicy zauważamy zwartą zabudowę pierzejową, która jednak przerywana jest przez pewne przerwy w zabudowie, wprowadzając pewnego rodzaju różnorodność w ciągłości architektonicznej. Dodatkowo, obszar ten może poszczycić się gęstą siecią uliczną oraz efektywnymi liniami transportu publicznego, co sprzyja mobilności mieszkańców.
Warto podkreślić, że ulica Stanisława Worcella przebiega przez strefę zabudowy średniowysokiej, gdzie wysokość budynków nie przekracza 25 metrów. Co więcej, w tej właśnie strefie wyznaczono teren, w którym możliwe jest podwyższenie wysokości zabudowy, co wskazuje na dalszy rozwój urbanistyczny tego obszaru.
Zabudowa i zagospodarowanie
Na ulicy Stanisława Worcella dominuje pierzejowa zabudowa budynków mieszkalnych oraz mieszkalno-usługowych, w tym kamienic, których wysokość waha się od czterech do ośmiu kondygnacji nadziemnych. Wyjątkowo, przy numerze 18 znajduje się dawny budynek fabryki olejów, który jest obiektem dwukondygnacyjnym. W okolicy można zauważyć również budynek sportowy oraz kaplicę. W gminnej ewidencji zabytków widnieje lista obiektów, które zostały szczegółowo wymienione.
Na ulicy stanowiącej ważny element tego obszaru, można dostrzec różnorodność zabudowy:
- budynek mieszkalno-usługowy przy ulicy Stanisława Worcella 1 oraz przy ulicy Zygmunta Krasińskiego 48-52, mający aż siedem kondygnacji nadziemnych,
- budynek mieszkalno-usługowy na ulicy Stanisława Worcella 23, który liczy osiem kondygnacji nadziemnych, oferując powierzchnię mieszkalną około 1 500 m² w 35 lokalach oraz powierzchnię handlowo-usługową wynoszącą około 100 m²,
- obiekt o dwa poziomy wyżej, to budynek sportowy przy ulicy Stanisława Worcella 20-26,
- kolejny mieszkalny przy ulicy Stanisława Worcella 29, który ma pięć kondygnacji nadziemnych,
- budynek mieszkalny przy ulicy Stanisława Worcella 31, z czterema kondygnacjami nadziemnymi,
- oraz budynek na ulicy Stanisława Worcella 33, także o czterech kondygnacjach nadziemnych.
- Na koniec, w tym obszarze znajduje się blok sportowy dla Liceum Ogólnokształcącego nr XIII, który wyróżnia się sześcioma kondygnacjami nadziemnymi oraz jedną kondygnacją podziemną, z całkowitą powierzchnią użytkową wynoszącą 3 040 m² i 21 miejscami postojowymi.
Warto również wspomnieć o placówkach oświaty i użyteczności publicznej, które utrzymują lokalną społeczność:
- ulica Stanisława Worcella 3: Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych,
- ulica Stanisława Worcella 25-27: Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna we Wrocławiu.
Ochrona i zabytki
Ulica Stanisława Worcella jest zlokalizowana w malowniczej dzielnicy Przedmieścia Oławskiego, która została formalnie wpisana do rejestru zabytków 20 czerwca 2005 roku. Decyzja ta nosi numer 538/A/05. Obejmuje ona obszar, w którym najważniejsze jest zachowanie układu przestrzennego, kształtowanego przez wieki, od XIII do XIX wieku.
Wzdłuż ulicy oraz w jej bliskim sąsiedztwie znajdują się różnorodne zabytki, które są częścią gminnej ewidencji zabytków. Stan na kwiecień 2022 roku przedstawia następujące informacje, które warto zauważyć:
Obiekt, lokalizacja | Data powstania, typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
Zamknięcie osi widokowej w kierunku zachodnim | ||
Cmentarze: świętych Bernarda, Krzysztofa, Salwadora oraz Doroty, obecnie skwer Zygmunta Krasińskiego | około 1880 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Strona północna | ||
Kamienica ul. Zygmunta Krasińskiego 46 | około 1870-1880 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 2 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 4 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Kamienica, obecnie budynek mieszkalny z usługowym parterem ul. Stanisława Worcella 6 | około 1891-1900 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 8 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 10 | około 1871-1880 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 12 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 14 | około 1891-1900 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 14a | około 1891-1900 r. Typ ochrony: gez, mpzp | |
Budynek z zespołu fabryki oleju (Vereinigte Breslauer Ölfabriken Actien Gesellschaft.), obecnie biurowiec ul. Stanisława Worcella 18 | 1845 r., 1910 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kaplica Wolnego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego pod wezwaniem Bożego Pokoju, obecnie Kaplica Zboru Pokoju Bożego Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP ul. Stanisława Worcella 28a | lata 1901-1902 (projekt Alfred Uber), 1929 r., po 1949 r. Typ ochrony: rejestr zabytków nr A/1021 z dnia 24.08.2007 r. | _ |
Strona południowa | ||
Gimnazjum św. Jana (Stadtisches Johannes-Gymnasium und Mittelschule), obecnie Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Marii Dąbrowskiej ul. Stanisława Worcella 3 (kamienica) | lata 1865-1868 (projekt Carl Johann Christian Zimmermann), 1912 r., 1927 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Budynek II w zespole Gimnazjum św. Jana (Stadtisches Johannes-Gymnasium und Mittelschule), obecnie Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Marii Dąbrowskiej ul. Stanisława Worcella 3 (oficyna) | 1912-1913 r. (projekt Fritz Behrendt) Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Sala gimnastyczna w zespole Gimnazjum św. Jana (Stadtisches Johannes-Gymnasium und Mittelschule), obecnie Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Marii Dąbrowskiej ul. Stanisława Worcella 3 | 1890 r. (projekt Richard Plüddemann) Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 5 | lata 1889-1890 (projekt Joseph Hanke) Typ ochrony: rejestr zabytków nr A/5444 z dnia 16.12.2011 r. | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 5a | około 1880/1881-1890 r. Typ ochrony: rejestr zabytków nr A/6117 z dnia 25.10.2018 r. (nr A/6107 / gez, mpzp) | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 7 | około 1901-1910 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 9 (oraz oficyna) | około 1880 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Budynek szkolny (prawdopodobnie), obecnie Dom Słuchacza przy bursie szkolnictwa zawodowego ul. Stanisława Worcella 9a | około 1901-1910 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 11 | około 1880 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 13 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 15 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 17 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 19 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Kamienica ul. Stanisława Worcella 21 | około 1871 r. Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Szkoła Elementarna oraz Miejskie Muzeum Szkolne (Elementarschulhaus, Städtische Schulmuseum), aktualnie Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna ul. Stanisława Worcella 25-27 | 1870 r., 2009 r. (remont) Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Zamknięcie osi widokowej w kierunku wschodnim | ||
Zespół klasztorny Ojców Bonifratrów pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej (założenia przestrzenne) ul. Romualda Traugutta 57-59 | początek XVIII wieku, połowa XIX wieku (rozbudowa) Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Skrzydło szpitala w zespole klasztornym Ojców Bonifratrów wraz z południową przybudówką, aktualnie budynki nieużytkowane ul. Romualda Traugutta 57-59 | 1864 r. (szpital), 1895 r. (dobudówka) Typ ochrony: gez, mpzp | _ |
Oprócz wymienionych zabytków, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego objęto ochroną konserwatorską także kamienice, które nie znajdują się na liście gminnej ewidencji. Miejsca te pod numerami 29, 31 oraz 33 podlegają szczególnym rygorom ochronnym. W ramach tej ochrony zachowane muszą być: pokrycie i forma dachu, elewacje z detalami architektonicznymi oraz zabytkowe elementy wystroju wnętrz, które są niezwykle cenne dla historycznego charakteru tej okolicy.
Baza TERYT
Dane pochodzące z Głównego Urzędu Statystycznego zawierają szczegółowe informacje na temat ulic z bazy TERYT. Oto kluczowe informacje dotyczące jednej z ulic:
- województwo: dolnośląskie (02),
- powiat: Wrocław (0264),
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
- miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
- kategoria/rodzaj: ulica,
- nazwa ulicy: ul. Stanisława Worcella (24742).
Przypisy
- UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 10060.
- UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 10059.
- WGUS 2022 ↓, ULIC.
- WGUS 2022 ↓, ULIC: 24742.
- ZDiUM drogi 2022 ↓, L.p. 2190 (Kniaziewicza Karola).
- WUOZ 2022 ↓, poz. 9048.
- WUOZ 2022 ↓, poz. 9051.
- Jankowska 2013 ↓, s. 97.
- Mironowicz 2016 ↓, s. 34.
- UMWr SIP EMUiA 2022 ↓, UiA nr 38827 (ul. Stanisława Worcella 1).
- UMWr SIP EMUiA 2022 ↓, UiA nr 24515 (ul. Stanisława Worcella 20-26).
- UMWr SIP EMUiA 2022 ↓, UiA nr 13761 (ul. Stanisława Worcella 29).
- ZMUK 2022 ↓, EGiB: G5 026401_1.0022.AR_5.95.1_BUD.
- ZGKiKM 2022 ↓, EGiB: G5 026401_1.0022.AR_5.89/5.1_BUD.
- ZGKiKM 2022 ↓, EGiB: G5 026401_1.0022.AR_5.74/26.1_BUD.
- UMWr SIP Mapy 2022 ↓, Decyzje administracyjne, nr 3654/2016.
- DBP 2022 ↓, Historia biblioteki.
- ZGKiKM 2022 ↓, EGiB: G5 026401_1.0022.AR_5.66.
- ZGKiKM 2022 ↓, EGiB: G5 026401_1.0022.AR_5.89/3.1_BUD.
- NID geoportal 2022 ↓, Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.106414.
- NID zabytek.pl 2022 ↓, Kaplica, ID g-221303.
- NID geoportal 2022 ↓, Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.427419.
- UMWr ZW 2021 ↓, GEZ poz. 10044.
- ZGKiKM 2022 ↓, EGiB: G5.
- Mironowicz 2016 ↓, s. 33.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Szczytnicka we Wrocławiu | Ulica św. Barbary we Wrocławiu | Ulica św. Jana Kapistrana we Wrocławiu | Ulica św. Katarzyny we Wrocławiu | Ulica św. Wita we Wrocławiu | Ulica Świdnicka we Wrocławiu | Bulwar ks. Aleksandra Zienkiewicza we Wrocławiu | Ulica Uniwersytecka we Wrocławiu | Ulica Braniborska we Wrocławiu | Ulica Więzienna we Wrocławiu | Ulica Sokolnicza we Wrocławiu | Ulica Skwierzyńska we Wrocławiu | Ulica Psie Budy we Wrocławiu | Ulica Poznańska we Wrocławiu | Ulica Pomorska we Wrocławiu | Ulica Owsiana we Wrocławiu | Ulica Osobowicka we Wrocławiu | Ulica Oporowska we Wrocławiu | Ulica Oławska we Wrocławiu | Plac św. Macieja we WrocławiuOceń: Ulica Stanisława Worcella we Wrocławiu