Ulica Stawowa we Wrocławiu

---

Historia

„Obszar, przez który przebiega ulica Stawowa, stanowił ważny fragment fortyfikacji Starego Miasta, który rozciągał się przed Bramą Świdnicką. W XVI wieku tę okolicę znano jako Wygon Świdnicki (Schweidnitzer Vorstadt), rozciągający się od podwala do współczesnej estakady kolejowej, przy ulicach Stawowej i Dworcowej. Na początku XIX wieku, wzdłuż obecnej ulicy Józefa Piłsudskiego, znajdowały się domy ogrodników, a teren został włączony do granic miasta w 1808 roku.

W 1823 roku zaznaczał się już pierwszy, północny odcinek ulicy Stawowej, który zaczynał się przy ulicy Tadeusza Kościuszki i kończył przy ulicy Józefa Piłsudskiego. To właśnie w 1923 roku nadano temu odcinkowi nazwę, nawiązującą do Pól Stawowych, a rok później przybyły też nowe zmiany. Jeszcze w 1850 roku przy ulicy znajdowały się jedynie trzy domy. Na południe od końca ulicy, do lat 40. XIX wieku, wzdłuż współczesnych ulic: Wojciecha Bogusławskiego i Kolejowej oraz do ulicy Tęczowej przebiegała polna droga, która wyznaczała granice miasta.

W 1845 roku powstał projekt, który zrealizowano, przekształcając tę drogę w ulicę. Po 1946 roku do nowo powstałej linii kolejowej zbudowanej wzdłuż tej ulicy, powstały torowiska, co stało się istotnym utrudnieniem dla wzrastającego natężenia ruchu miejski, w tym pojazdów i tramwajów. Z tego powodu w planie regulacyjnym przedmieść z 1856 roku powstał pomysł wytyczenia nowej ulicy, co zrealizowano w latach 1864-1887, a obecnie ulica ta nosi nazwę ulicy Swobodnej i Suchej.

W latach 1855–1857, zgodnie z projektem Wilhelma Grapowa, zrealizowano nowy dworzec Wrocław Główny. Intensywny rozwój tej dzielnicy był bezpośrednio związany z budową tego dworca, co przyczyniło się do zabudowy miejskiej, w tym samej ulicy Stawowej, gdzie wszystkie parcele zostały zagospodarowane. Ulica ta została także przedłużona do torów kolejowych i ulicy Nasypowej. W tym rejonie do 1868 roku znajdowała się jedna z rogatek miejskich – rogatka Borowska, która stanowiła punkt poboru opłat przy wjeździe do miasta. Nazwę zawdzięczała położeniu przy drodze w kierunku wsi Borów.

W XIX i XX wieku pojawiły się pomysły na przedłużenie ulicy Stawowej w kierunku północnym do ulicy Podwale, jednak projekt ten nigdy nie został wprowadzony w życie. W 1875 roku powstała ulica Tadeusza Rejtana na terenach wcześniej wykorzystywanych przez wrocławskie przedsiębiorstwa braci Bauerów. W roku 1901 ulica miała już pełną długość z torami tramwajowymi sięgającymi ulicy Józefa Piłsudskiego (Garten Strasse).

Na dalsze jej przebudowy miały wpływ zmiany w infrastrukturze. W latach 1899–1904, według projektu Bernarda Klüschego, przebudowano dworzec główny, co przyniosło nową jakość w komunikacji, gdy linie kolejowe zostały wyniesione ponad poziom ulic. Po tym przekształceniu ulica Nasypowa uległa znacznym zmianom. Po jej północnej stronie ukształtowała się ulica Wojciecha Bogusławskiego, natomiast po południowej stronie ulica kończyła się przy ulicy Komandorskiej. Odcinek od ulicy Komandorskiej do ulicy Stawowej przestał istnieć.

Na początku lat 20. XX wieku uporządkowano numerację adresów, która częściowo funkcjonuje do dziś. Można w niej zauważyć, że po jednej stronie ulicy są numery nieparzyste, a po drugiej parzyste. Numeracja biegła od ulicy Tadeusza Kościuszki w kierunku południowym. W końcu II wojny światowej, w wyniku bombardowań Wrocławia w 1945 roku, doszło do znacznych zniszczeń. W latach 50., na miejscu zrujnowanych budynków, odbudowano istotne obiekty, takie jak narożniki ulicy Stawowej przy ulicy Tadeusza Kościuszki oraz ulicy Józefa Piłsudskiego. Stworzono także plac zabaw dla dzieci na działkach pod numerami od 4 do 10.

W kolejnych latach, przy zachodniej stronie ulicy powstały pawilony usługowe, a jednym z nielicznych ocalałych obiektów był budynek pod numerem 49, który po wojnie przeniósł tam drukarnię dziennika Pionier, dzisiejszego Słowa Polskiego. W 2012 roku miał miejsce remont elewacji budynku przy ulicy Piłsudskiego 95, co poprawiło jego estetykę i funkcjonalność. Budynek ten posiada lokal handlowo-usługowy o powierzchni 250 m², w którym mieści się popularny sklep „Stefan”, działający od 1960 roku, na początku jako część sieci Oteksu.

Dalsze inwestycje miały miejsce przy adresie Stawowa 4, 6, i 8, w latach 2014-2015 zrealizowano projekt budowy Apartamentów Stawowa. Była to inwestycja o zasięgu biurowym i handlowym, a także mieszkalnym, w ramach której powstał budynek o sześciu kondygnacjach. Dwa lokale handlowo-usługowe miały łączną powierzchnię około 300 m², a dostępnych było 22 lokali biurowych i 33 mieszkania o różnorodnych metrażach. W latach 2016-2018 przeprowadzono generalny remont kamienicy wewnątrz kwartału, o adresie przypisanym do ulicy Tadeusza Kościuszki, w ramach projektu Apartamenty Centrum Stawowa, w którym znalazło się 56 lokali mieszkalnych o powierzchniach od 21,9 do 31,43 m².

Nazwy

W ciągu swojej długiej historii, ta ulica zmieniała swoją nazwę, co łączy się z jej różnorodnymi tradycjami i kontekstem kulturowym. Do istotniejszych przekształceń należy, że ulica była znana jako:

• Teichstrasse, w latach 1823–1945,
• Stawowa, od 1945 roku.

Warto zauważyć, że niemiecka nazwa Teichstrasse również wiązała się z występowaniem wody, ponieważ termin Teich w języku niemieckim oznacza staw. Historia tej nazwy nawiązuje do stawów, które znajdowały się w rejonie południowym ulicy, znanych jako Pola Stawowe. Nowoczesna nazwa ulicy, Stawowa, została przyjęta przez lokalne władze Wrocławia i opublikowana w okólniku numer 97 dnia 31 listopada 1945 roku.

Układ drogowy

Ulica Stawowa we Wrocławiu posiada ważny układ komunikacyjny, który umożliwia połączenie z różnymi drogami publicznymi, w tym drogami kołowymi oraz innymi szlakami. Poniższa tabela przedstawia szczegóły dotyczące tych powiązań:

Typ powiązania	Nazwa drogi	Zdjęcie	Szczegóły
skrzyżowanie (sygnalizacja świetlna)	ulica Tadeusza Kościuszki śródmiejska, zbiorcza	_	_
skrzyżowanie	ulica Tadeusza Rejtana dojazdowa	_	_
skrzyżowanie (sygnalizacja świetlna)	ul. Józefa Piłsudskiego śródmiejska, zbiorcza torowisko tramwajowe	_	w prawo oraz lewy, dolny róg zdjęcia
naziemne przejście dla pieszych (sygnalizacja świetlna)	skwer Czesława Niemena	_	_
skrzyżowanie (wyłącznie dla tramwajów i autobusów miejskich) kontynuacja (kierunek od ulicy Borowskiej do ulicy Peronowej)	ulica Peronowa dojazdowa łącznik dla komunikacji miejskiej, torowisko tramwajowe	_	w lewo
skrzyżowanie	ul. Wojciecha Bogusławskiego dojazdowa		w prawo
kontynuacja	ul. Borowska śródmiejska torowisko tramwajowe		na wprost za wiaduktem

Dodatkowo planowane są dalsze powiązania, które będą realizowane poprzez stworzenie przejść oraz przejazdów bramowych. W okolicy zachodniej części ulicy planowane jest urządzenie ciągów pieszych oraz pieszo-rowerowych, które ułatwią dostęp do ulic Tadeusza Kościuszki oraz Józefa Piłsudskiego.

Warto zwrócić uwagę na inicjatywę związana z utworzeniem połączenia pieszego, które ma przebiegać przez skwer Czesława Niemena i prowadzić do przyszłego pasażu, planowanego w pobliżu Zaułku Wolskiego. Takie działania są istotne dla poprawy komunikacji oraz bezpieczeństwa poruszających się pieszo mieszkańców i turystów.

Droga

Ulica Stawowa, zlokalizowana w obrębie śródmieścia Wrocławia, jest nie tylko istotnym punktem komunikacyjnym, lecz także zauważalnym elementem urbanistycznym. Stanowi drogę gminną oraz obejmuje szereg dróg wewnętrznych. Ta ulica przebiega przez osiedle Przedmieście Świdnickie, będące częścią dawnej dzielnicy Stare Miasto. Umożliwia połączenie ulicy Tadeusza Kościuszki z ulicą Borowską. Całkowita długość drogi gminnej wynosi 401 m, a status drogi to jednojezdniowa trasa, oznaczona numerem: 106471D. Ruch na niej odbywa się w jednym kierunku, z wyjątkiem krótkiego odcinka pomiędzy wiaduktem a ulicą Peronową.

Pomimo, że ulica pełni funkcję dojazdową, przewiduje się jej przyszłą klasyfikację jako ulicy lokalnej. Dodatkowo, wewnętrzne drogi obejmujące sięgacze mają długości odpowiednio: 85 m, 171 m, 23 m oraz 65 m, co łącznie daje 344 m dla dróg wewnętrznych. Ulica Stawowa kończy się pod wiaduktem kolejowym, gdzie wprowadzone jest ograniczenie wysokości pojazdów do 3,5 m. W liniach rozgraniczających na odcinku od ulicy Józefa Piłsudskiego do ulicy Borowskiej, ulica ma szerokość wynoszącą od 22 do 25 m, podczas gdy początkowa sekcja, basująca na linii zabudowy, ma szerokość około 16,5 m.

Obecnie rozważa się możliwość modernizacji tej drogi, w tym jej poszerzenia. Znajdują się na niej obustronne chodniki, z wyjątkiem końcowego odcinka do ulicy Borowskiej, gdzie dostępny jest jedynie chodnik jednostronny.

Droga	Status, Kategoria	Długość [m]		Działka	Pole Powierzchni [m]	Foto
Od ulicy Tadeusza Kościuszki do ulicy Józefa Piłsudskiego	Publiczna, Gminna	401		Nr 83, AM-35, Obręb Stare Miasto	3 320 (3 306)	_
Od ulicy Józefa Piłsudskiego do ulicy Borowskiej				Nr 75/3 i 76/3, AM-35, Obręb Stare Miasto	2 993 (2 989)	_
Sięgacz przy numerach 1-3	Wewnętrzna, Gminna	85	279	Nr 28, AM-35, Obręb Stare Miasto	1 410 (1 413)	_
		171
		23
Sięgacz przy numerze 24	Wewnętrzna, Gminna	65		Nr 79/5, AM-35, Obręb Stare Miasto	296	_
Razem	Publiczna, Gminna	401		_	6 313 (6 295)	_
	Wewnętrzna, Gminna	344		_	1 706 (1 709)	_
	Suma	745		_	8 019 (8 004)	_

Na odcinku tej ulicy, pomiędzy ulicą Józefa Piłsudskiego a Borowską, stworzono wydzielone torowisko tramwajowe, które składa się z dwóch torów umożliwiających dwukierunkowy przejazd tramwajów. Ta część ulicy Stawowej jest częścią głównych korytarzy tramwajowych w Wrocławiu. Przy skrzyżowaniu z ulicą Józefa Piłsudskiego usytuowany jest przystanek tramwajowy obsługujący tramwaje tylko w kierunku tej ulicy, natomiast na skwerze Czesława Niemena można znaleźć przystanek autobusowy, działający w kierunku ulicy Borowskiej.

Na omawianym odcinku, w ramach komunikacji miejskiej, kursują także autobusy, które obsługują zarówno linie dzienne, jak i nocne. Przystanki noszą nazwę DWORZEC GŁÓWNY w ramach większego zespołu przystanków zlokalizowanych przy ulicach: Józefa Piłsudskiego, Peronowej oraz Hugona Kołłątaja. Obok przystanków znajduje się także dworzec autobusowy, który stanowi ważny węzeł przesiadkowy, klasyfikując się jako punkt śródmiejski.

Cała ulica została zaprojektowana z myślą o ruchu rowerowym. Wyznaczony pas ruchu dla rowerów przebiega od ulicy Tadeusza Kościuszki do ulicy Borowskiej. Dodatkowo, krótszy odcinek jezdni, przeciwny do kierunku głównego, od ulicy Borowskiej do ulicy Peronowej, również umożliwia ruch rowerowy, stanowiąc kontynuację pasów dla rowerów istniejących na ulicy Borowskiej. Road for cyclists są w pełni zintegrowane z innymi ścieżkami i pasami rowerowymi wytyczonymi wzdłuż ulic: Tadeusza Kościuszki, Józefa Piłsudskiego i Borowskiej, jak również innymi ulicami dostosowanymi do ruchu rowerowego, w tym Wojciecha Bogusławskiego i Peronową.

Powierzchnia północnego odcinka ulicy, od ulicy Tadeusza Kościuszki do ulicy Józefa Piłsudskiego, jest naszpikowana brukiem wykonanym z granitowej kostki, z wyjątkiem niektórych wybranych fragmentów w okolicy skrzyżowań i przejść dla pieszych oraz pasa ruchu dla rowerów. Warto nadmienić, że nawierzchnia, podobnie jak reszta, południowy odcinek ulicy, pokryta jest masą bitumiczną.

Zabudowa i zagospodarowanie

Ulica Stawowa jest ważną arterią w obrębie śródmiejskiej zabudowy Wrocławia. Obszar ten cechuje się intensywnym gęstym zabudowaniem, które łączy funkcje mieszkalne z innymi formami użytkowania. Wnioskując z podziału urbanistycznego, miejsce to klasyfikuje się jako część śródmieścia, w tym jednostek urbanistycznych, takich jak Przedmieście Świdnickie oraz Przedmieście Oławskie. Obszar ten wykazuje także cechy pasmowego układu funkcjonalnego, a ulica jest umiejscowiona w pasie, który pełni rolę centralnego ośrodka aktywności gospodarczej.

Ze względu na wysoką intensywność wykorzystania terenu oraz dominującą funkcję mieszkaniową, obszar ten charakteryzuje się znaczną gęstością zaludnienia, nawet pomimo obecności licznych obiektów usługowych. W strukturze urbanistycznej przeważa układ bloków tworzących kwartały, gdzie funkcje reprezentacyjne są zlokalizowane na zewnątrz, a te użytkowe wewnątrz. Dominującą formą jest pierzejowa zabudowa wzdłuż ulic, co sprzyja organizacji przestrzeni publicznej. Dodatkowo, występuje tu gęsta sieć ulic oraz linie transportu publicznego.

Budynki wzdłuż ulicy Stawowej, z wyjątkiem jednokondygnacyjnych obiektów o innym przeznaczeniu, mają od czterech do sześciu kondygnacji nadziemnych. Ulica jest zaliczana do ogólnomiejskich przestrzeni publicznych, co oznacza jej znaczenie w szerszym kontekście urbanistycznym. Planowane jest uzupełnienie zabudowy pierzei wschodniej pomiędzy ulicą Tadeusza Kościuszki a ulicą Tadeusza Rejtana, z zachowaniem przejazdów bramowych do wnętrza kwartałów. Wysokość zabudowy w tej części ma wynosić maksymalnie 26 metrów.

Z kolei pierzeja zachodnia, na odcinku od Tadeusza Kościuszki do Józefa Piłsudskiego, wznosi się do wysokości 22 metrów, z wyjątkiem budynku przy Piłsudskiego, który osiąga 28 metrów. W tej strefie zaplanowano także trzy obszary zieleni, co ma na celu poprawienie jakości przestrzeni miejskiej.

Na rogu ulicy Stawowej i Józefa Piłsudskiego znajduje się Hotel Europejski (Silfor Premium Europejski). W obrębie kwartału, po stronie zachodniej ulicy znajduje się budynek przy ulicy Stawowej 1a, który gości między innymi Społeczną Specjalną Szkołę Podstawową Stowarzyszenia HANDICAP. Na końcowym odcinku ulicy, przy Stawowej 24, ulokowana jest Dolnośląska Szkoła Policealna Medyczna im. Marii Skłodowskiej-Curie.

Na końcu południowego krańca ulicy zaaranżowano skwer Czesława Niemena, który pełni funkcję wypoczynkową i zajmuje powierzchnię 2890 m². Na wschodniej stronie końcowego odcinka ulicy, w pobliżu budynku z numerem 24, znajduje się teren zieleni ogólnodostępnej z ciągiem pieszym. Jeszcze dalej na południe, za jezdnią ulicy Peronowej, rozciąga się obszar związany z Wrocławiem Głównym, co oraz podkreśla transportowe znaczenie tego obszaru.

Punkty adresowe, budynki

Ulica Stawowa jest interesującym miejscem we Wrocławiu, które posiada różnorodne punkty adresowe. Na podstawie aktualnych danych z lutego 2022 roku, przy tej ulicy zarówno po stronie zachodniej, jak i wschodniej znajdują się obiekty o różnych przeznaczeniach.

Na zachodniej stronie ulicy, numery nieparzyste prezentują się następująco:

• ulica Stawowa 1: pięciokondygnacyjny budynek mieszkalny,
• ulica Stawowa 1a: siedziba Społecznej Specjalnej Szkoły Podstawowej Stowarzyszenia HANDICAP oraz zakład opieki, z trzema kondygnacjami nadziemnymi,
• ulica Stawowa 3: kolejny budynek mieszkalny o pięciu kondygnacjach nadziemnych,
• ulica Stawowa 5: pięciokondygnacyjny budynek mieszkalny,
• ulica Stawowa 7: budynek mieszkalny z pięcioma kondygnacjami,
• ulica Stawowa 9: Wrocławskie Centrum Integracji (Gmina Wrocław), w tym budynku o pięciu kondygnacjach z funkcją mieszkalną,
• ulica Stawowa 11: obiekt mieszkalny o pięciu kondygnacjach,
• ulica Stawowa 13: kolejny pięciokondygnacyjny budynek mieszkalny,
• ulica Stawowa 15: kamienica z główną funkcją mieszkalną, również o pięciu kondygnacjach,
• ulica Stawowa 21: budynek handlowo-usługowy z jedną kondygnacją,
• ulica Stawowa 23: Klub Maluszka u Puchatka, budynek handlowo-usługowy o jednej kondygnacji.

Przechodząc do wschodniej strony ulicy, numery parzyste są równie zróżnicowane:

• ulica Stawowa 2: budynek mieszkalny w formie kamienicy, mający cztery kondygnacje,
• ulica Stawowa 4, 6, 8: budynek pełniący funkcje handlowo-usługowe oraz mieszkalne, o sześciu kondygnacjach,
• ulica Stawowa 10: działka niezabudowana wraz z jednokondygnacyjnym obiektem niemieszkalnym,
• ulica Stawowa 10a: przedtem fabryka artykułów papierniczych, obecnie biurowiec z czterema kondygnacjami,
• ulica Stawowa 12: kamienica mieszkalna o sześciu kondygnacjach,
• ulica Stawowa 14: budynek mieszkalny z sześcioma kondygnacjami położony przy ulicy Tadeusza Rejtana 2,
• ulica Stawowa 18-22: hotel z pięcioma kondygnacjami oraz inne budynki niemieszkalne,
• ulica Stawowa 24: hotel, dawnej szkoły, obecnie budynek oświaty, nauki, kultury i sportu, również pięciokondygnacyjny.

Demografia

Ulica Stawowa we Wrocławiu jest zlokalizowana na obszarze charakteryzującym się różnorodnością demograficzną. W ciągu ostatnich lat zebrano dane dotyczące liczby zameldowanych mieszkańców oraz gęstości zaludnienia w rejonach, przez które przebiega ulica. Poniższa tabela ilustruje szczegóły dotyczące populacji w czterech wyodrębnionych rejonach statystycznych, na podstawie danych z dnia 31.12.2021 r.

Numer rejonu statystycznego	Zameldowane osoby	Gęstość zaludnienia [lud./km²]	Lokalizacja	Numery adresowe
933360	323	14 277	od ul. Kościuszki do ul. Piłsudskiego – strona zachodnia	od 1 do 15
933370	479	25 391	od ul. Kościuszki do ul. Rejtana – strona wschodnia	od 2 do 14
933380	221	20 161	od ul. Rejtana do ul. Piłsudskiego – strona wschodnia	18-22
933410	110	1 746	od ul. Piłsudskiego do torów kolejowych – obie strony	od 21 do 23 oraz 24

Ochrona i zabytki

Obszar, przez który przebiega ulica Stawowa, jest ważnym elementem wrocławskiej historii i jest poddany ochronie w gminnej ewidencji zabytków, klasyfikowany pod przewodnim hasłem Przedmieście Południowe. W szczególności chroniony jest historyczny układ urbanistyczny tego obszaru, który kształtował się przez różne okresy, zaczynając od XIII wieku, a następnie rozwijając się od około 1840 roku aż do wczesnych lat 60. XX wieku.

Ten wyjątkowy teren obejmuje historyczny układ urbanistyczny znajdujący się na południe od Podwala Świdnickiego, w rejonach takich jak: ulica Sądowa, Grabiszyńska, Kolejowa, plac Rozjezdny, a także ulice Swobodną, Józefa Piłsudskiego oraz Dworcową. Stan zachowania całego obszaru określa się jako 4 – dobry / 5 – bardzo dobry.

W bezpośrednim sąsiedztwie ulicy Stawowej znajdują się liczne zabytki, które zyskały uznanie i zostały ujęte w gminnej ewidencji zabytków. Oto szczegółowe informacje na ten temat w formie tabeli:

Obiekt i położenie	Data powstania oraz rodzaj ochrony	Zdjęcie
Strona zachodnia
Kamienica z usługowym parterem ul. Stawowa 9	około 1880, około 1920 Ochrona: gez, mpzp	_
Hotel „Herrmann’s Hotel”, obecnie mieszkalny z usługowym parterem ul. Stawowa 11	około 1905 (przed 1910), po 1945 Ochrona: gez, mpzp	_
Hotel „Habsburger-Hof”, obecnie nieużytkowany z usługowym przyziemiem ul. Stawowa 13	około 1900, po 1945 Ochrona: gez, mpzp
Kamienica z usługowym parterem ul. Stawowa 15	około 1910 Ochrona: gez, mpzp	_
Budynek mieszkalny z użytkowym parterem ul. Józefa Piłsudskiego 80-86	1954-1955 Ochrona: gez, mpzp Na liście dóbr kultury współczesnej	_
Strona wschodnia
Kamienica z usługowym parterem ul. Stawowa 2	1881, 1924 Ochrona: gez, mpzp	_
Budynek fabryki artykułów papierniczych „Papierwaren Fabriken Otto & Gerhardt”, obecnie nieużytkowany ul. Stawowa 10 (ul. Stawowa 10a)	około 1905-1910 Ochrona: gez, mpzp	_
Kamienica z usługowym parterem ul. Stawowa 12	około 1910 Ochrona: gez, mpzp	_
Kamienica, obecnie mieszkalna z usługowym przyziemiem ul. Tadeusza Rejtana 2 (i ul. Stawowa 14)	1890 Ochrona: gez, mpzp	_
Kamienica, obecnie mieszkalna z usługowym przyziemiem ul. Tadeusza Rejtana 1	1877 Ochrona: gez, mpzp	_
Hotel „Hohenzollern-Hof”, teraz Hotel „Silfor” ul. Józefa Piłsudskiego 88 (ul. Stawowa 18-22) Hotel Europejski	około 1876-1877, około 1910, po 1945, 2008 (remont) Ochrona: gez, mpzp	_
Dom towarowy Nawrath&Comp., następnie handlowo-mieszkalny, obecnie z sklepem „Stefan” ul. Józefa Piłsudskiego 95	około 1870, około 1918, po 1945 Ochrona: gez, mpzp	_
Hötel de Russie (lata 70. XIX wieku do 1914), Hotel Europäischer Hof (lata 1914-1924), Katolicki Związek Czeladników (lata 1924-1945), teraz Szkoła Policealna Medyczna im. Marii Skłodowskiej-Curie ul. Stawowa 24	lata 70. XIX wieku Ochrona: gez, mpzp	_
Zespół budowlany stacji kolejowej Wrocław Główny przy dworcu osobowym Piłsudskiego/Borowska/Sucha/Pułaskiego	lata 1855-1857, lata 1889-1904, XX wiek, lata 2010-2012 (remont, modernizacja) Ochrona: gez, mpzp	_
Zespół budowlany Dworca Górnośląskiego ul. Stanisława Małachowskiego 11-13	1842 Ochrona: rejestr zabytków nr A/2369/446/Wm z dnia 31.05.1989	_
Zamknięcie osi widokowej w kierunku południowym (obiekt nad ulicą)
Wiadukt kolejowy ul. Stawowa	1856 Ochrona: gez, mpzp	_

Warto zaznaczyć, że istnieje zalecenie, aby nasyp oblicowany murem kamiennym, wraz z detalami architektonicznymi, biegnący od wiaduktu w kierunku zachodnim wzdłuż ulicy Wojciecha Bogusławskiego, został wpisany do rejestru zabytków.

Linie kolejowe i infrastruktura

Ulica Stawowa kończy swój bieg pod wiaduktem kolejowym, który znajduje się w pobliżu stacji Wrocław Główny. Na tym dworcu obsługiwane są różnorodne linie kolejowe, w tym wszystkie magistralne, o znaczeniu państwowym, które są zelektryfikowane. Do najważniejszych z nich należą:

• linia kolejowa nr 132, o długości około 181 km,
• linia kolejowa nr 271, mająca długość około 0,220 km,
• linia kolejowa nr 273, również o długości około 0,220 km.

Worek linii przebiegających przez ten obszar obejmuje również trasy w ramach transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. W skład tej sieci wchodzi linia kompleksowa (E59/C-E 59) oraz linie bazowe pasażerskie (E30/C-E 30, E59), a także główne międzynarodowe linie kolejowe AGC.

Wiadukt, na którym znajdują się tory kolejowe, został wybudowany w ramach inwestycji, mającej na celu podniesienie torowiska ponad przyległy teren. Wcześniej, tory biegły w poziomie ulic, co prowadziło do trudności w organizacji ruchu kolejowego oraz drogowego, w tym ruchu tramwajowego. Tory umieszczone na wiadukcie znajdują się około 5 metrów nad poziomem ulicy.

Na wschodniej stronie ulicy Stawowej, przy przyczółku wiaduktu, zaczyna się potężny zespół stacji kolejowej Wrocław Główny. W tym miejscu znajduje się również mur oporowy, który wykonany jest z elewacji granitowych ciosów. Nasyp kolejowy, otoczony również murami oporowymi z identyczną elewacją granitową, rozciąga się po stronie zachodniej wiaduktu, wzdłuż południowej pierzei ulicy Wojciecha Bogusławskiego, mając długość około 400 m. Dalsza część tej konstrukcji zaczyna się już od ulicy Komandorskiej, gdzie zaczyna się estakada kolejowa.

Baza TERYT

Informacje pochodzące z Głównego Urzędu Statystycznego z bazy TERYT dotyczą spisu ulic w Polsce. W kontekście ulicy Stawowej we Wrocławiu, wyróżniają się następujące dane:

• województwo: dolnośląskie (02),
• powiat: Wrocław (0264),
• gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Stare Miasto (0264059) delegatura,
• Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Stare Miasto (0986946) delegatura,
• kategoria/rodzaj: ulica,
• Nazwa ulicy: ul. Stawowa (21101).

---

Oceń: Ulica Stawowa we Wrocławiu

---