Ulica Szewska we Wrocławiu

---

Historia

Ulica powstała na początku XIII wieku, stając się jednym z kluczowych elementów urbanistycznych pierwszej lokacji miasta. Stanowiła zachodnią granicę zwartej zabudowy, której wschodnią stronę zdobił kościół św. Andrzeja (później Marii Magdaleny). Po kolejnych przekształceniach urbanistycznych, związanych z założeniem Rynku Wielkiego, ulica ta zyskała obustronną zabudowę, co znacząco wpłynęło na rozwój jej charakterystyki.

Stosunkowo wąska Szewska przebiega około 100 metrów na wschód od Rynku i, jako jedna z dwóch ulic, prowadzi aż do brzegu Odry, przecinając dawny obszar książęcy. Niemiecka nazwa Schuhbrücke świadczy o tym, że ulica została utwardzona (wybrukowana) stosunkowo wcześnie, co pokazuje jej rozwój. Dawni badacze sugerowali, że nazwa ulicy może mieć związek z jej północnym odcinkiem, który przebiegał przez teren domeny książęcej, a jego granice były niegdyś wyznaczane przez fosę lub odnogę Odry szukającą drogi w kierunku ul. Uniwersyteckiej oraz placu bpa Nankiera.

Na północnym odcinku Szewskiej, w czasach XIII wieku, znajdowały się dwory książęce, określane mianem curia. Wschodni fragment ulicy otaczał dwór z czasów Henryka Brodatego, a na zachodzie zlokalizowany był inny dwór, datowany na koniec tego stulecia, prawdopodobnie powstały za panowania Henryka Prawego, którego kaplicę stanowił późniejszy kościół św. Macieja.

Ulicę wzmiankowano po raz pierwszy w 1306 roku jako platea sulorum, a jej północne zakończenie oznaczone zostało w dokumentach z 1346 roku jako Furta Młyńska (Mühlpforte). Natomiast południowe zakończenie odnotowano w 1446 roku pod nazwą Furta Mennicza (Münzpforte). W 1345 roku północny odcinek ulicy nosił nazwę Schubrucken, a w XVI wieku środkowa część ulicy zaczęła być określana jako Vordere Brustgasse, a pod koniec lat 1400 jako Pfnorrgasse, tak samo jak późniejsza ul. Łaciarska.

Korzystny układ ulicy sprawił, że na początku XX wieku pojawiły się pomysły, aby wykorzystać ją jako główną trasę komunikacyjną, odciążającą ruch w okolicach Rynku, prowadzącą przez ulicę Świdnicką oraz Kuźniczą. Dla nowych budynków ustalono przesuniętą wschodnią linię zabudowy, która miała sięgać do elewacji kościoła Marii Magdaleny, pozwalając w przyszłości na przebudowę i przeprowadzenie szerokiej trasy z linią tramwajową.

Podczas projektowania domu handlowego Petersdorff, usytuowanego na rogu z ulicą Oławską, architekt Erich Mendelsohn uwzględnił tę nową linię zabudowy, kierując obiekt w stronę planowanej głównej arterii Szewskiej. Jednakże pod koniec lat 30. XX wieku zrezygnowano z trasy na południowym odcinku ul., decydując się na alternatywę, która prowadziła poprzez ul. św. Katarzyny, Nowym Targiem oraz ul. Nożowniczą.

Po II wojnie światowej projekt szerokiej trasy nie został wznowiony; jedynie przeniesiono z ul. Świdnickiej tor tramwajowy w kierunku północnym, gdyż wcześniej tramwaje kursowały na Szewskiej jedynie w okolicy północno-zachodniej. W wyniku wojny duża część zabudowy ulicy została zniszczona, a na niektórych parcelach w latach 60. i 70. XX wieku postawiono banalne obiekty mieszkalne. Po zakończeniu budowy Trasy W-Z, zlikwidowano tramwaje w obrębie Starego Miasta, pozostawiając jedynie kursy na Szewskiej. Mimo początkowych planów likwidacji, linie tramwajowe przetrwały, nawet po włączeniu ulicy w obręb strefy pieszej, oraz po kompleksowej przebudowie nawierzchni i instalacji podziemnych w latach 2005–2007.

Ważniejsze obiekty przy ul. Szewskiej

Przy ul. Szewskiej we Wrocławiu znajdują się liczne obiekty, które są znaczące zarówno historycznie, jak i architektonicznie. Wśród nich wyróżnia się Szewska Centrum, nowoczesny budynek o funkcji handlowo-biurowej z parkingiem piętrowym, zaprojektowany przez architektów Stefana Müllera, Pawła Jaszczuka, Mariusza Grochowskiego oraz Dariusza Ropackiego, który usytuowany jest w pobliżu skrzyżowania z ulicą Kazimierza Wielkiego.

Kolejnym ważnym punktem jest zespół zabudowy mieszkalno-usługowej, który przyciąga uwagę ze względu na architekturę.

Nie można pominąć Domu Handlowego Kameleon, znanego wcześniej jako Kaufhaus Rudolf Petersdorff. Ten obiekt, którego architektem był Erich Mendelsohn, jest doskonałym przykładem ekspresjonizmu z lat 1927-1928.

W okolicy znajduje się również Katedra św. Marii Magdaleny, powstała dzięki pracom architektonicznym z XIII-XV wieku, a także dom handlowy Feniks (wcześniej Kaufhaus Gebrüder Barasch), który został zaprojektowany przez Georga Schneidera w stylu secesyjnym w 1904 roku, z tylną elewacją zwróconą ku ul. Szewskiej.

Warto również zwrócić uwagę na gotycką figurę Marii z Dzieciątkiem, umieszczoną w narożu kamienicy przy ul. Szewskiej 74a. Kościół św. Macieja, z XIV wieku, jest kolejną ważną budowlą w tej okolicy.

Z uwagą należy również przyjrzeć się pomnikowi św. Jana Nepomucena, którego autorem jest Jan Jerzy Urbański. Historia Wrocławia jest bogata, a wśród jej zabytków znajduje się także dawny kościół św. Agnieszki, znany wcześniej jako kaplica św. Jerzego, z budynkiem prezbiterium datowanym na 1282 rok i nawą, która powstała w XIV wieku i została przekształcona na magazyn w 1811 roku.

Barokowy zespół poklasztorny Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą, obecnie dom dla Ossolineum, z Zaułkiem Ossolińskich, również zasługuje na uwagę. Istotną instytucją jest także Instytut Etnologii, Kulturoznawstwa, Historii, Historii Sztuki oraz Archeologii, mieszczący się w dawnym renesansowym pałacu Haynesów.

Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego, który powstał w historycznych murach rezydencji książąt legnicko-brzeskich z XVI wieku, także jest miejscem godnym odwiedzenia.

Nie zapominajmy o Antykwariacie Naukowym, mieszczącym się przy ul. Szewskiej 64/65 w kamienicy „Pod Błogosławieństwem Bożym”. W tej okolicy możemy podziwiać także zabytkowe kamienice, m.in. pod numerami 5 oraz 35.

Przy ul. Szewskiej kryje się wiele interesujących miejsc, które sprawiają, że jest to jedna z kluczowych lokalizacji na mapie Wrocławia.

Ulice	św. Antoniego Arrasowa św. Barbary Bernardyńska Białoskórnicza Biskupia Bożego Ciała Cieszyńskiego bł. Czesława św. Doroty św. Ducha św. Elżbiety Franciszkańska Fredry Garbary Gepperta Geta-Stankiewicza Grabarska Grodzka Igielna św. Jana Kapistrana Janickiego Jatki Jodłowa św. Katarzyny Kazimierza Wielkiego Kaznodziejska Kiełbaśnicza Kotlarska Kraińskiego Krawiecka Krowia Krupnicza Kurzy Targ Kuźnicza Łaciarska Łazienna Malarska św. Marii Magdaleny Mennicza św. Mikołaja Modrzejewskiej Modrzewskiego Nowa Nowy Świat Nożownicza Odrzańska Ofiar Oświęcimskich Oławska Piaskowa Przejście Garncarskie Przejście Żelaźnicze Psie Budy Purkyniego Ratusz rynek Ruska Rzeźnicza Piotra Skargi aleja Słowackiego Stanisława Leszczyńskiego Wita Stwosza Styki i Kossaka Sukiennice Szajnochy Szewska Świdnicka Teatralna Uniwersytecka Widok Wierzbowa Więzienna św. Wita Włodkowica Wszystkich Świętych Zamkowa Zaułek Jerzego Grotowskiego Zaułek Ossolińskich
Ulice historyczne	Drewniana Górka Kacerska Miotlana Oława Białoskórnicza Polska Siedmiu Kół Słodowa Strażacka Zaułek Drwalski Zaułek Koci Zaułek Niski Zaułek Pokutniczy Zaułek Ruski Zaułek Winogronowy Zaułek Zamkowy Złote Koło
Place	Bohaterów Getta Dominikański Franciszkański Jana Pawła II św. Krzysztofa biskupa Nankiera Nowy Targ Polski Rynek Solny Teatralny Uniwersytecki Wolności

---

Oceń: Ulica Szewska we Wrocławiu

---