Plac Nowy Targ we Wrocławiu

---

Historia

W XII wieku do lewobrzeżnej części Wrocławia przybywali licznie przybysze, w tym Waloni, Niemcy oraz Żydzi, którzy poszukiwali ochrony u lokalnych władców. Początek XIII wieku przyniósł rozwój lokacji Wrocławia, a osada, która wkrótce uformowała się w obrębie dzisiejszego Nowego Targu, uzyskała własny statut, pola oraz lasy już w 1214 roku. Dzięki wsparciu księcia Henryka I, osadnicy niemieccy, w tym sołtys Godinus, zyskali osobną gminę i statut, co świadczy o istnieniu w mieście specjalnego sądownictwa opartego na prawie magdeburskim. Sołtysi pełnili funkcje administracyjne w imieniu władzy księcia.

Z biegiem czasu plac został znacznie rozbudowany, w kierunku zachodnim, północnym oraz południowym, skąd wychodziły po trzy ulice, a ku zachodowi – dwie, natomiast na wschód prowadziła jedna ulica w kierunku Nowego Miasta. Na placu istniał niegdyś długi budynek z kramami kupieckimi, który niestety zburzono na początku XX wieku. Pomnik Neptuna, znany jako Gabeljürgen (Jurek z widłami), również zniknął po 1945 roku. Oryginalną rzeźbę Neptuna odnaleziono w Wielowsi koło Sycowa dopiero jesienią 2022 roku.

W 1909 roku większość handlu przeniesiono do pobliskiej Hali Targowej. W czasie II wojny światowej, pod powierzchnią placu zbudowano dużą infrastrukturę schronową, w której mieściły się sklepy, a pod koniec lat 90. XX wieku – klub muzyczny. Niestety, w ostatnich tygodniach wojny znaczna część zabudowy placu została zniszczona, ocalały jedynie obiekt administracyjny, obecnie siedziba Urzędu Miasta oraz kamienica przy ul. Jodłowej.

Po wojnie plac wykorzystywany był jako targowisko, a sprzedawano tam głównie starzyznę. Jednak władze w dniu 21 lipca 1963 roku podjęły decyzję o przeniesieniu handlujących na ulicę Krakowską. W latach 50. i 60. XX wieku w okolicy placu zrealizowano projekty budynków mieszkalnych, które opracowali uznani architekci, tacy jak Ryszard Natusiewicz, Włodzimierz Czerechowski, oraz Anna i Jerzy Tarnawscy. Całościowo zabudowano środkową ulicę pierzei północnej.

W 2013 roku zakończono prace nad przebudową placu, w której to miejsce schronu zamieniono na podziemny parking. Następnie w lipcu 2024 roku miała miejsce kolejna rewitalizacja, w ramach której zredukowano tzw. „betonoza” poprzez nasadzenie roślinności. W rezultacie podjętych działań usunięto niektóre elementy dotychczasowej nawierzchni, zasadzono przeszło 170 drzew, paproci, traw i innych roślin, a także stworzono system automatycznego nawadniania oraz wymieniono elementy małej architektury. W przyszłości planowana jest również budowa fontanny.

---

Oceń: Plac Nowy Targ we Wrocławiu

---