Plac Społeczny to niezwykle istotne miejsce znajdujące się we Wrocławiu, usytuowane w obrębie Starego Miasta. Jego strategiczna lokalizacja sprawia, że tereny te są kluczowe dla sieci komunikacyjnych, co czyni go jednym z ważniejszych punktów w tej części miasta.
Współcześnie przez Plac Społeczny przebiega droga krajowa nr 98, która została wprowadzona do układu drogowego, aby ułatwić transport w regionie. W przeszłości odbywał się tutaj ruch drogowy związany z innymi istotnymi ciągami komunikacyjnymi, takimi jak droga krajowa nr 8 oraz trasa europejska E67.
Plac odgrywa także rolę centralnego węzła komunikacyjnego. W ramach jego rozwoju zbudowano liczne obiekty inżynieryjne, na przykład estakady drogowe oraz przejścia podziemne dla pieszych, które znacznie poprawiają bezpieczeństwo i komfort ruchu w tym rejonie.
Historia
„Obszar, na którym dzisiaj znajduje się plac, był kiedyś zdominowany przez budynki mieszkalne z początku XX wieku. Utworzenie tego placu wiąże się bezpośrednio z powojenną decyzją o wyburzeniu istniejącej zabudowy, która miała miejsce w latach 70. XX wieku. Budynki te były w znacznym stopniu zniszczone podczas walk w końcowym etapie II wojny światowej, szczególnie podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku.
Przed rozpoczęciem rehabilitacji przestrzeni placu odbyły się dwa ważne konkursy organizowane przez SARP. Pierwszy z nich miał miejsce w 1964 roku i dotyczył projektu zagospodarowania terenu z przeznaczeniem na usługi. Natomiast drugi konkurs, który odbył się w 1969 roku, obejmował projekt zabudowy nie tylko dla placu Społecznego, ale również dla Dominikańskiego. Niestety, żaden z tych projektów nie doczekał się realizacji.
W latach 80. XX wieku plac przybrał formę węzła komunikacyjnego. Został wzbogacony o skrzyżowanie dróg, w tym drogi krajowej nr 8, która uwzględniała ówczesny przebieg, oraz ulicy biegającej od trasy W-Z. Skrzyżowanie to miało pełnić znaczącą rolę w zamyślanej trasie północ-południe. W skład infrastruktury wchodzi jedna, a do 2019 roku także dwie estakady nad tym skrzyżowaniem oraz system podziemnych przejść dla pieszych.
Obecnie, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przewiduje się wybudowanie w tym rejonie zabudowy śródmiejskiej. To z kolei wiąże się z koniecznością rozbiórki istniejących tam budowli.
Układ komunikacyjny
Plac Społeczny we Wrocławiu znajduje się w obrębie ulic, które łączą różne kluczowe punkty miasta. Całkowita długość ulic przypisanych do tego placu wynosi 546 metrów, a w ramach przebiegu drogi krajowej nr 98 rozciąga się ona od Mostu Grunwaldzkiego do placu Walerego Wróblewskiego. Na tym obszarze można dostrzec również estakadę wschodnią, która została zbudowana na długości 226 metrów, w miejsce zburzonej estakady zachodniej.
W ramach budowy nowoczesnego węzła komunikacyjnego, zrealizowano trzy przejścia podziemne, oznaczone jako nr 2, 3 i 4, które tworzą jednolity ciąg komunikacyjny dla pieszych oraz rowerzystów. Należy wspomnieć, że przejście podziemne nr 1, planowane w kierunku Mostu Pokoju, ostatecznie nie zostało zrealizowane z przyczyn oszczędnościowych. Wszystkie elementy tego węzła przynależą do sieci dróg krajowych.
W kierunku z placu Społecznego wychodzą ulice do różnych ważnych lokalizacji:
- w kierunku Tras W-Z oraz ulicy Zygmunta Krasińskiego,
- przez Ulicę Kardynała Wyszyńskiego, prowadzącą do Placu Powstańców Warszawy i Mostu Pokoju,
- do Placu Grunwaldzkiego poprzez Most Grunwaldzki,
- oraz ulic: gen. Romualda Traugutta i gen. Kazimierza Pułaskiego, które prowadzą do placu gen. Walerego Wróblewskiego.
Dodatkowo, poprzez plac przechodzą torowiska tramwajowe, które obsługują wszystkie wymienione kierunki, co znacząco zwiększa dostępność komunikacyjną tego obszaru.
Obiekty inżynieryjne
Plac Społeczny we Wrocławiu jest istotnym węzłem komunikacyjnym, w skład którego wchodzą nie tylko skrzyżowania dróg, ale również torowiska tramwajowe oraz system sygnalizacji świetlnej. Elementy te współpracują ze sobą, tworząc całość, która zapewnia bezpieczny i efektywny ruch w obrębie tego miejsca.
Na terenie Placu znajdują się również obiekty inżynieryjne, które są kluczowe dla bezkolizyjnego przeprowadzenia ruchu w wybranych kierunkach. Do najważniejszych z nich należą:
- Estakada drogowa wschodnia: To konstrukcja, która pozwala na bezkolizyjny skręt w lewo z kierunku Mostu Grunwaldzkiego w stronę placu Walerego Wróblewskiego. Długość tej estakady wynosi 226 m, a jej szerokość to 10,6 m. Znajduje się na wysokości 5,38 m nad jezdnią, co umożliwia swobodny przepływ pojazdów. Wzniesiona w 1988 roku, zbudowana została w technologii monolitycznej z żelbetu i oparta na czterech przęsłach. Na górnej części estakady umieszczona jest dwupasmowa jezdnia z nawierzchnią bitumiczną. Zgodnie z miejskim planem zagospodarowania przestrzennego z 2010 roku, obie estakady mają zostać wyburzone.
- Estakada drogowa zachodnia: Umożliwiała ona bezkolizyjny skręt w lewo w kierunku Mostu Pokoju z Trasy W-Z oraz ulicy Zygmunta Krasińskiego. Miała identyczne parametry i konstrukcję jak estakada wschodnia, jednak znajdowała się na wysokości 4,89 m nad jezdnią. Zbudowano ją w 1986 roku, a w 2019 roku została zlikwidowana.
- Przejście podziemne nr 2: Długość tego przejścia wynosi 51 m, natomiast jego szerokość osiąga 16 m. Nawierzchnia została wykonana z płyt betonowych, a konstrukcja opiera się na płytach żelbetowych.
- Przejście podziemne nr 3: Ma 58 m długości oraz 7 m szerokości, a nawierzchnia także została zrealizowana z płyt betonowych, przy wykorzystaniu konstrukcji z płyt żelbetowych.
- Przejście podziemne nr 4: To kolejne istotne przejście o długości 59 m (dokładnie 58,85 m) oraz szerokości 6,3 m. Podobnie jak w poprzednich przypadkach, nawierzchnia jest wykonana z płyt betonowych, a konstrukcję stanowią płyty żelbetowe.
Układ urbanistyczny
Obecnie Plac Społeczny w Wrocławiu stanowi jedną spójną przestrzeń razem z Placem Powstańców Warszawy oraz Placem Walerego Wróblewskiego. Na północ od tego placu znajduje się Park Juliusza Słowackiego, a tuż za Placem Powstańców Warszawy ulokowane są gmachy Muzeum Narodowego oraz dawna Nowa Rejencja, która obecnie pełni funkcję Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego. Warto zaznaczyć, że za tymi budynkami przepływa rzeka Odra, w tym jej ramię główne.
Na wschodniej części Placu Społecznego rozciąga się kompleks zabudowy, który obejmuje dobrze zachowane kamienice przy ulicy Mazowieckiej oraz Wybrzeżu Słowackiego, wzbogacone o powojenne biura. Dalej, na tym obszarze, można znaleźć ujście Oławy do Odry. Na południu leży plac Walerego Wróblewskiego, w jego sąsiedztwie znajduje się kościół św. Maurycego oraz zespół budynków związanych z opieką zdrowotną, usytuowany przy ul. Dobrzyńskiej. Natomiast zachodnia strona to obiekt będący dawną pocztą czekową, wyróżniający się wieżą o wysokości 43 m przy ulicy Zygmunta Krasińskiego 1-9.
Zgodnie z różnymi koncepcjami, w tym tymi zaprezentowanymi przez Radę Miasta Wrocławia i zawartymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego z 2010 roku, przewiduje się, że obecny układ ulic oraz zabudowy, jak również zagospodarowania terenów w obrębie Placu Społecznego oraz pobliskich placów, w tym Placu Walerego Wróblewskiego oraz Placu Powstańców Warszawy, mogą ulec znacznej transformacji. W planach przewidziano m.in. stworzenie zabudowy mieszkalno-usługowej dla niezabudowanych dotąd terenów oraz przebudowę istniejącego układu ulic, w tym wprowadzenie głównych ciągów komunikacyjnych w formie ulic podziemnych.
Przypisy
- Janusz Krzeszowski, Bartosz Moch: W nocy z 14 na 15 sierpnia rusza rozbiórka estakady. wroclaw.pl. [dostęp 14.10.2019 r.] (pol.).
- A b c d e f g Harasimowicz 2006, s. 821 (Społeczny).
- A b c d ZDiUM ulice 2016, poz. 3990 (Społeczny, plac).
- A b ZDiUM ulice 2016, poz. 4926 (Wróblewskiego Walerego, plac).
- A b c ZDiUM wiadukty 2016, s. 3 (poz. 25).
- A b c ZDiUM wiadukty 2016, s. 3 (poz. 26).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3993 (Społeczny, przejście podziemne).
- A b c d Torz 2012.
- MPZP 2010, zał. 1 projekt planu.
- MPZP 2010, § 36 ust. 2 pkt 3.
- MPZP 2010, § 50 ust. 2 pkt 4.
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3991 (Społeczny, estakada wsch.).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3992 (Społeczny, estakada zach.).
- ZDiUM przejścia podziemne 2016, s. 2 (poz. 10).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3994 (Społeczny, przejście podziemne).
- ZDiUM przejścia podziemne 2016, s. 2 (poz. 11).
- A b ZDiUM ulice 2016, poz. 3995 (Społeczny, przejście podziemne).
- A b ZDiUM przejścia podziemne 2016, s. 3 (poz. 12).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 1893 (Kasińskiego Zygmunta).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3322 (Pokoju, most).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3441 (Powstańców Warszawy, plac).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 1119 (Grunwaldzki, most).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 1120 (Grunwaldzki, plac).
- ZDiUM ulice 2016, poz. 3548 (Pułaskiego Kazimierza).
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Rynek Ratusz we Wrocławiu | Ulica Andrzeja Frycza Modrzewskiego we Wrocławiu | Plac Wolności we Wrocławiu | Ulica Bałtycka we Wrocławiu | Ulica Białoskórnicza we Wrocławiu | Bulwar Xawerego Dunikowskiego we Wrocławiu | Aleja Jana Kasprowicza we Wrocławiu | Plac Grunwaldzki we Wrocławiu | Plac Kościelny we Wrocławiu | Plac Świętojański we Wrocławiu | Plac Solidarności we Wrocławiu | Ulica Żmigrodzka we Wrocławiu | Plac Powstańców Warszawy we Wrocławiu | Plac Polski we Wrocławiu | Plac Nowy Targ we Wrocławiu | Ulica Zamkowa we Wrocławiu | Ulica Zachodnia we Wrocławiu | Plac Józefa Piłsudskiego we Wrocławiu | Plac Józefa Bema we Wrocławiu | Plac Jana Pawła II we WrocławiuOceń: Plac Społeczny we Wrocławiu