Ulica św. Jerzego to interesująca arteria we Wrocławiu, usytuowana w popularnym osiedlu Huby, które kiedyś należało do dzielnicy Krzyki. Jej całkowita długość wynosi 241 metrów, a trasa rozciąga się od ulicy Hubskiej aż do ulicy Wapiennej.
Co istotne, ulica ta nie tylko pełni funkcje komunikacyjne, lecz także przechodzi przez obszar objęty gminną ewidencją zabytków pod pozycją Huby i Glinianki. Stanowi ona fragment południowej granicy tegoż obszaru, w którym historyczny układ urbanistyczny znajduje się pod ochroną. Warto zwrócić uwagę, że wzdłuż ulicy oraz w jej najbliższym otoczeniu znajdują się różne obiekty, które również zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków.
Historia
Obszar osiedla Huby, przez który biegnie ulica św. Jerzego, zyskał status miasta w 1868 roku. Ulica ta została założona w XIX wieku, a już przed rokiem 1871 powstały przy niej pierwsze cztery kamienice czynszowe. W kolejnych latach, między 1871 a 1880 rokiem, zbudowano tu pięć następnych domów, co świadczy o dynamicznym rozwoju tego obszaru.
W latach 1890-1900 gabaryty zabudowy uległy dalszemu rozszerzeniu, obejmując obie strony ulicy i następne 10 budynków. Do 1901 roku zabudowa doszła do numerów od 1 do 27 po stronie północnej (z wyjątkiem numeru 25) oraz od 2 do 18 po stronie południowej. Warto w tym miejscu zauważyć, że na końcu ulicy, za numerem 18, znajdował się cmentarz wsi Huby, oznaczony jako numer 28. Cmentarz ten nie został zlikwidowany aż do 1948 roku.
Zarazem, w rejonie osiedla Huby, pod koniec II wojny światowej, miały miejsce intensywne działania wojenne podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku. Front dotarł do ulicy Przestrzennej (Goethego) około 25–26 marca 1945, gdzie toczono brutalne walki o poszczególne budynki. Istnieją różne opinie dotyczące zniszczeń w tej okolicy, gdzie część z nich była efektem działań żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy po zdobyciu terenu podpalali zniszczone obiekty.
Nowa zabudowa tego rejonu miasta rozpoczęła się w latach 50. XX wieku i trwała także w latach 60. XX wieku. Zachowane kamienice zostały przywrócone do stanu umożliwiającego ich dalsze eksploatowanie. W ramach budowy osiedla mieszkaniowego „Huby”, wzniesiono nie tylko typowe blokowiska, ale również budynki w zabudowie plombowej. Nie powstały jednak żadne nowe budynki mieszkalne przy ulicy św. Jerzego. Zamiast tego, w części południowej zrealizowano obiekt handlowy oraz szkołę. Dopiero w późniejszych latach, zbudowano budynki plombowe, które dopełniły zabudowę północnej pierzei ulicy (numery 1-7 oraz 15-15a).
Nazwa
Ulica ta ma bogatą historię, która odzwierciedla zmiany zachodzące w jej nazewnictwie na przestrzeni lat. Na przestrzeni swojej egzystencji, ulica ta przyjmowała różne nazwy.
- Georgenstrasse, do 20.12.1945 r.,
- św. Jerzego, od 20.12.1945 r..
Niemiecka nazwa ulicy, Georgenstrasse, została wprowadzona na mocy wniosku mieszkańców złożonego w 1874 roku. Nie ustalono wtedy, którego Jerzego dotyczy ta nazwa.
Współczesna nazwa, ulica św. Jerzego, została powołana do życia przez Zarząd Miejski. Jej formalne ogłoszenie miało miejsce w okólniku z dnia 20 grudnia 1945 roku, nr 94.
Układ drogowy
Ulica św. Jerzego, która rozciąga się od ulicy Hubskiej aż do skrzyżowania z ulicą Wapienną, stanowi ważny element w układzie komunikacyjnym Wrocławia. Łączy się z wieloma drogami kołowymi, co umożliwia płynny ruch pojazdów.
Ważnymi punktami są skrzyżowania, które zapewniają dostęp do różnych arterii miejskich oraz transportu publicznego.
Typ powiązania | Kierunek | Nazwa drogi | Obrazek | Szczegóły |
---|---|---|---|---|
skrzyżowanie | ← → | ulica Hubska torowisko tramwajowe | _ | _ |
skrzyżowanie | ← → | ulica Wapienna | _ | _ |
Drogi przypisane do ulicy
Ulica św. Jerzego zyskuje na znaczeniu dzięki przypisanemu do niej statutowi drogi gminnej, której numer to 105694D, a numer ewidencyjny to G1056940264011.
Ta ulica rozciąga się na długości 241 metrów i jest usytuowana na działkach o łącznej powierzchni wynoszącej 5 436 m².
Nawierzchnia ulicy jest zrealizowana z brukowanej kamiennej kostki granitowej, przy czym jedynie krótki odcinek w pobliżu skrzyżowania z ulicą Hubską wykończono masą bitumiczną.
Ulica znajduje się na terenie o wysokości bezwzględnej wynoszącej od 122,1 do 122,7 m n.p.m., co czyni ją interesującym punktem na mapie Wrocławia.
Co istotne, ulica ta, podobnie jak inne pobliskie ulice, z wyjątkiem ulicy Hubskiej, znajduje się w strefie ograniczenia prędkości do 30 km/h.
W ramach tej strefy, ul. św. Jerzego jest także dostosowana do potrzeb rowerzystów, łącząc się z ulicą Wapienną oraz z drogami rowerowymi biegnącymi wzdłuż ulicy Hubskiej oraz Kamiennej.
Warto zaznaczyć, że ulica św. Jerzego nie ma zasięgu jakichkolwiek linii komunikacji miejskiej; przeciwnie, ulica Hubska jest obsługiwana przez linie tramwajowe, podczas gdy ulica Kamienna obsługuje linie autobusowe.
Zabudowa i zagospodarowanie
Ulica, o której mowa, przebiega przez obszar zabudowy śródmiejskiej, co czyni ją istotnym elementem miejskiego krajobrazu. W obecnych czasach, ulica św. Jerzego pełni funkcję ulicy osiedlowej, co wpływa na jej charakter i układ urbanistyczny.
Dominującą funkcją zabudowy w jej obrębie jest funkcja mieszkalna. Zabudowa składa się głównie z kamienic oraz budynków stworzonych w ramach zabudowy plombowej, co przyczynia się do głębokiego zakorzenienia residentialnego wnętrza. Budynki te różnią się wysokością, mają od czterech do ośmiu kondygnacji, co nadaje ulicy różnorodny wygląd.
Na południowej stronie ulicy wznosi się obiekt handlowo-usługowy, który zajmuje powierzchnię zabudowy wynoszącą 967 m². Warto również zwrócić uwagę na teren oraz budynki szkoły, które są integralną częścią tego obszaru. Szkoła, znajdująca się pod adresem ul. św. Jerzego 4, charakteryzuje się trzema kondygnacjami nadziemnymi oraz powierzchnią zabudowy wynoszącą 3 823 m². To wszystko położone jest na terenie o powierzchni 1,7184 ha.
Warto zauważyć, że obecnie w budynku widnieje szkoła podstawowa, jednakże w przeszłości znajdowało się tam także gimnazjum, co jest ciekawym przykładem zmieniających się funkcji edukacyjnych w tej przestrzeni.
Punkty adresowe i budynki
Na ulicy św. Jerzego we Wrocławiu znajduje się szereg interesujących adresów, które z pewnością przyciągają uwagę mieszkańców oraz turystów. Według stanu na 2021 rok, po stronie północnej numeracja jest nieparzysta, a poniżej przedstawiamy szczegóły poszczególnych lokalizacji:
- ulica św. Jerzego 1, 3, 5, 7 (oraz ulica Hubska 117): obiekt mieszkalny składający się z 7 kondygnacji,
- ulica św. Jerzego 11: kamienica o 5 kondygnacjach, przeznaczona na cele mieszkalne,
- ulica św. Jerzego 13: budynek mieszkalny z 5 kondygnacjami,
- ulica św. Jerzego 15, 15a: nowoczesny obiekt mieszkalny w 8 kondygnacjach,
- ulica św. Jerzego 17: kamienica, która ma 3 kondygnacje,
- ulica św. Jerzego 19: budynek mieszkalny z 3 kondygnacjami,
- ulica św. Jerzego 21: kamienica przystosowana do użytku mieszkalnego, również w 5 kondygnacjach,
- ulica św. Jerzego 23: kolejna kamienica mieszkalna, która liczy 3 kondygnacje,
- ulica św. Jerzego 25 (oraz ulica Wapienna 30): kamienica mieszkalna o pięciu kondygnacjach.
Warto zaznaczyć, że po stronie południowej ulica posiada numery parzyste. Znaleźć tam można:
- ulica św. Jerzego 2: obiekt handlowo-usługowy, składający się tylko z 1 kondygnacji, w którym mieści się sklep sieci Biedronka oraz parking z 20 miejscami postojowymi,
- ulica św. Jerzego 4: budynki pełniące funkcje oświatowe, kulturalne i sportowe – Szkoła Podstawowa nr 77, która ma 3 kondygnacje.
Ulica św. Jerzego jest zatem miejscem, które łączy różnorodne funkcje i budynki, tworząc w ten sposób zróżnicowane środowisko miejskie.
Demografia
Ulica św. Jerzego we Wrocławiu przebiega przez dwa rejony statystyczne. Warto zaznaczyć, że dane przedstawione poniżej są aktualne na dzień 31.12.2020 r.
Numer rejonu statystycznego | Liczba osób zarejestrowanych na stałe | Gęstość zaludnienia [osoby/km²] | Lokalizacja |
---|---|---|---|
931740 | 768 | 32 222 | południowa strona: nie dotyczy północna strona: nr od 1 do 23 |
931750 | 957 | 12 502 | południowa strona: całość północna strona: nr 25 |
Ochrona i zabytki
Ulica św. Jerzego, jako obszar o dużej wartości historycznej, objęta jest szczególną ochroną. Została ona wpisana do gminnej ewidencji zabytków, gdzie figuruje pod nazwą Huby i Glinianki. Warto zwrócić uwagę na historyczny układ urbanistyczny, który obejmuje rejon ulic Suchej, Hubskiej, Kamiennej oraz Borowskiej, a także Park Andersa wraz z zajezdnią oraz osiedlem usytuowanym w obrębie ulic Paczkowskiej i Nyskiej. Ten wyjątkowy układ urbanistyczny kształtował się stopniowo od lat 60. XIX wieku, przez XX wiek, aż do czasów po 1945 roku. Stan zachowania tego terenu ocenia się jako dobry.
Wzdłuż ulicy i w jej najbliższym sąsiedztwie znajduje się wiele zabytków, które również zostały ujęte w gminnej ewidencji zabytków:
Lokalizacja obiektu | Data powstania i typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
Kamienica ulica św. Jerzego 11 (północna strona) | około 1890 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica św. Jerzego 13 (północna strona) | około 1890 r. typ ochrony: inny | _ |
Sierociniec prowadzony przez zakonnice, obecnie budynek mieszkalny ulica św. Jerzego 17-19 (północna strona) | około 1870 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica św. Jerzego 21 (północna strona) | około 1890 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica św. Jerzego 23 (północna strona) | około 1890 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ulica św. Jerzego 25 (północna strona) | około 1920 r., 2007-2011 (remont) typ ochrony: inny | _ |
Baza TERYT
Informacje o ulicy św. Jerzego w Wrocławiu pochodzą z bazy TERYT, zarządzanej przez Główny Urząd Statystyczny. W szczególności dotyczą one spisu ulic, który obejmuje następujące elementy:
- województwo: dolnośląskie (02),
- powiat: Wrocław (0264),
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
- Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
- kategoria/rodzaj: ulica,
- Nazwa ulicy: ul. św. Jerzego (07492).
Przypisy
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 45001 ul. św. Jerzego 2.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 43305 ul. św. Jerzego 23.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 34269 ul. św. Jerzego 25.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 29171 ul. Wapienna 30.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 25857 ul. św. Jerzego 21.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 52240 ul. św. Jerzego 19.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 27880 ul. św. Jerzego 17.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 33576 ul. św. Jerzego 15a.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 30294 ul. św. Jerzego 15.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 21781 ul. św. Jerzego 13.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 8609 ul. św. Jerzego 11.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 51409 ul. św. Jerzego 3.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 39505 ul. św. Jerzego 1.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 17532 ul. św. Jerzego 4.
- SIP 2021 ↓, POI: nr 2817 Boisko przy Gimnazjum nr 21.
- SIP 2021 ↓, POI: nr 12037 Parking - Biedronka.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_28.69/1.1_BUD.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_28.69/4.2_BUD.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_28.69/4.3_BUD.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_28.87/15.1_BUD.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB 026401_1.0022.AR_28.86.1_BUD.
- SIP 2021 ↓, mapa: Komunikacja i transport.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 8645.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 2557.
- SIP 2021 ↓, mapy: Inwestycje miejskie nr 927.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica św. Antoniego we Wrocławiu | Ulica św. Doroty we Wrocławiu | Ulica św. Ducha we Wrocławiu | Ulica św. Idziego we Wrocławiu | Ulica św. Marcina we Wrocławiu | Ulica św. Marii Magdaleny we Wrocławiu | Ulica Świętej Trójcy we Wrocławiu | Ulica Świętokrzyska we Wrocławiu | Ulica Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu | Ulica Tadeusza Rejtana we Wrocławiu | Ulica św. Jadwigi we Wrocławiu | Ulica Sztabowa we Wrocławiu | Ulica Szewska we Wrocławiu | Ulica Ślężna we Wrocławiu | Ulica Szczęśliwa we Wrocławiu | Ulica Swobodna we Wrocławiu | Ulica Sukiennice we Wrocławiu | Ulica Stefana Czarnieckiego we Wrocławiu | Ulica Stawowa we Wrocławiu | Ulica Stanisława Małachowskiego we WrocławiuOceń: Ulica św. Jerzego we Wrocławiu