Obwodnica śródmiejska Wrocławia


Śródmiejska Obwodnica Wrocławia to istotny element komunikacyjny, który otacza centralne dzielnice miasta w odległości od 3 do 5,5 km od Rynku. Obwodnica ta powstaje w sposób etapowy, a już ponad 20 km jej przebiegu oddano do użytku. Ostatecznie, jej całkowita długość wyniesie około 25 km, co znacznie poprawi warunki transportowe we Wrocławiu.

Trasa obwodnicy w przeważającej części jest drogą dwujezdniową o klasie głównej ruchu przyspieszonego (GP), co oznacza, że została przystosowana do intensywnego ruchu pojazdów. Skrzyżowania w większości przypadków są jednopoziomowe, z nielicznymi wyjątkami, które są zabezpieczone sygnalizacją świetlną. W pobliskiej okolicy wiaduktów i mostów zlokalizowane są jednak wielopoziomowe węzły, które mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i płynności ruchu.

Warto zauważyć, że koncepcja obwodnicy śródmiejskiej jest ujęta w miejskim planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego oraz w późniejszych studiach dotyczących kierunków i uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, które sięgają lat 60. XX wieku. Interesującym faktem jest, że przebieg południowego, południowo-wschodniego oraz południowo-zachodniego odcinka obwodnicy został ustalony już w 1921 roku, co pokazuje jak długo planowano budowę tej ważnej infrastruktury.

Obwodnica śródmiejska, współpracująca z obwodnicą staromiejską, ma na celu głównie zarządzanie ruchem wewnętrznym pomiędzy poszczególnymi osiedlami miasta. Z kolei dla ruchu tranzytowego zaplanowano obwodnicę autostradową oraz budowę obwodnicy wschodniej, co ma na celu dalsze odciążenie ulic wewnętrznych oraz zapewnienie lepszej komunikacji między różnymi częściami Wrocławia. Na dwóch odcinkach obwodnicy śródmiejskiej uwzględniono wydzielone torowiska tramwajowe między jezdniami, co świadczy o integracji różnych środków transportu.

Przebieg i historia obwodnicy

Aleja Wielkiej Wyspy

Odcinek otwarty dla ruchu 23 grudnia 2023 roku ma status ulicy zbiorczej i rozpoczął się na skrzyżowaniu z ulicą Krakowską. Droga ta przebiega przez 350-metrowy Most Na Wilczym Kącie, a następnie przez 700-metrowy Most Olimpijski, prowadząc w kierunku ulica 8 Maja, aż do skrzyżowania z ul. Mickiewicza. Całość inwestycji, która kosztowała około 260 milionów złotych, została w całości sfinansowana z budżetu miasta. Projekt przebiegu drogi sięga jeszcze czasów przedwojennych, kiedy to niemieccy gospodarze Wrocławia opracowywali plany urbanistyczne. Długość alei wynosi 3400 m. W 2024 roku aleja została wyróżniona jako jedna z dziesięciu najlepszych inwestycji w Polsce.

Aleja Armii Krajowej

Odcinek alei Armii Krajowej, który oddano do użytku jako pierwszy, składa się obecnie z dwóch jezdni, które są oddzielone pasem zieleni. Po obu stronach jezdni znajdują się chodniki oraz drogi rowerowe. Droga ta przebiega częściowo śladem wschodniego odcinka ul. Pięknej, prowadzi przez tereny byłych ogródków działkowych oraz obszar, na którym niegdyś istniała ulica Proletariacka, dawniej znana jako niemiecka Hercher Straße. Odcinek ten początkowo nazywany był ulicą Proletariacką, nawiązując do partii socjalistycznej założonej przez L. Waryńskiego, jednak 1 stycznia 1991 roku zyskał obecną nazwę, a 16 stycznia 1997 roku został oficjalnie przemianowany na aleję Armii Krajowej.

W 1984 roku otwarto wiadukt nad linią kolejową relacji Wrocław–Opole, który został połączony z węzłem drogowym typu trąbka z ul. Krakowską. W latach 2006–2007 wiadukt przeszedł kompleksowy remont z powodu błędów wykonawczych z czasów jego budowy. Do roku 1991 systematycznie uruchamiano kolejne odcinki, w tym trasę przez Tarnogaj, z wydzielonym torowiskiem tramwajowym między ulicami Tarnogajską i Bardzką. Odcinki te oddzielały osiedla Gaj i Huby, prowadząc do skrzyżowania z ulicą Ślężną. Ostatni wspomniany odcinek biegnie przez byłe tereny ogródków działkowych oraz zlikwidowane po II wojnie światowej cmentarze, których dawne drzewa stały się częścią Parku Generała Władysława Andersa we Wrocławiu i Parku Skowronim. Z racji problemów z przejęciem gruntów na odcinku na zachód od ul. Orzechowej, początkowo zrealizowano tylko południową jezdnię.

Aleja Wiśniowa

Północna część obwodnicy prowadzi przez aleję Wiśniową, która została przekształcona w odcinek dwujezdniowy, zaś wschodnia część była pierwotnie jednokierunkową wąską ulicą. W rejonie skrzyżowania z ul. Sudecką znajduje się zabytkowa wieża wodna, bardziej znana jako Wieża Ciśnień, będąca jednym z charakterystycznych symboli Wrocławia. Wzdłuż północnej strony alei rosną zabytkowe platany, a sam odcinek jest otoczony także Szpitalem Kolejowym, dawniej znanym jako Szpital Żydowski (Israelisches Krankenhaus).

Aleja Generała Józefa Hallera

Aleja gen. Józefa Hallera powstała jeszcze pod koniec XIX wieku. Na początku nosiła niemiecką nazwę Kürassierstrasse, co nawiązywało do koszar kirasjerów Großer Kurfürst z lat 1867–1872. W 1900 roku koniec ulicy znajdował się przy linii kolejowej, a za nią przebiegała droga kirasjerska, która była nazywana „Ścieżką kirasjerów do Grabiszyna”. Po oblężeniu Wrocławia w 1945 roku koszary kirasjerów zostały zdobyte przez Armię Czerwoną. Po wojnie ulica nosiła przez krótki czas zapożyczoną z niemieckiej nazwy „Kirasjerów”, później nazwano ją ulicą Benedykta Polaka, a następnie ulicą Przodowników Pracy, która była powszechnie skracana do „Przodowników”. Od 1991 roku nosi obecną nazwę, upamiętniając generała Józefa Hallera von Hallenburga. Aleja posiada dwujezdniową konstrukcję, z wydzielonym torowiskiem tramwajowym na całej długości i ścieżkami rowerowymi częściowo w środkowym pasie, a częściowo na obrzeżach jezdni. Na południowej stronie alei, przy ul. Księgowej znajduje się nieczynna pętla tramwajowa. W latach 80. poszerzono wiadukt kolejowy w okolicach ul. Mieleckiej, a jego przebudowa miała na celu przygotowanie do inwestycji obwodnicy, co zaowocowało łącznikiem w kierunku ul. Klecińskiej, będącej trasą, gdzie tramwaje kursowały już wcześniej.

Na alei Hallera zlokalizowane jest kino Lwów, które nazwano na cześć miasta, z którego pochodzi wielu Wrocławian. Budynek kina, wzniesiony w latach 1925–1927, zaprojektował znany architekt Adolf Rading, a jego funkcję zmieniono na kino w latach 1936–1937, po delegalizacji masonerii przez nazistów. W okolicy skrzyżowania z aleją Pracy znajdują się także budynki mieszkalne zaprojektowane przez Maxa Berga, znanego z projektu Hali Stulecia.

Ulice Klecińska, Na Ostatnim Groszu i most Milenijny

Odcinek zachodni obwodnicy wiedzie wzdłuż ulicy Klecińskiej, która powstała jako połączenie ul. Grabiszyńskiej z ul. Strzegomską w latach 30. XX wieku. Przez wiele lat przejazd kolejowo-drogowy przy linii kolejowej do Świebodzic i Wałbrzycha oraz stanowiąca jednojezdniową ulicę stwarzały poważne utrudnienia w ruchu, co skutkowało długimi zatorami w czasie zamknięcia rogatek. Dopiero w październiku 2007 roku zostały otwarte wiadukty nad torami, co pozwoliło na znaczne usprawnienie przejazdu.

Obwodnica dalej prowadzi przez zrealizowaną w 2003 roku estakadę „Gądowiankę”, która przebiega nad stacją kolejową Wrocław-Gądów, kierując się w stronę ul. Na Ostatnim Groszu. Przechodzi następnie jako ul. Milenijną w rejonie Hali Orbita, aż do mostu Milenijnego, który prowadzi do ul. Osobowickiej.

Północna część obwodnicy

Na końcu, 29 października 2010 roku, otwarto nowy odcinek o długości 4,2 km, zaledwie trzy miesiące przed planowanym terminem. Obwodnica od ul. Osobowickiej biegnie nasypem, pokonując dawne pola irygacyjne wzdłuż linii kolejowej do Poznania. Następnie, w rejonie ul. Ćwiczebnej, skręca na wschód, przechodząc długim wiaduktem nad terenami wojskowymi, nad linią kolejową, ul. Obornicką oraz terenami Targpiastu. Na ul. Obornickiej w obrębie obwodnicy zbudowano rondo, umożliwiające włączanie się i opuszczanie odcinka drogi.

Również nad ul. Żmigrodzką wybudowano wiadukt, a obok niego zrealizowano węzeł drogowy łączący obwodnicę z powyższą ulicą. Po tym wiadukcie droga zwęża się i przekształca w ul. Poświęcką. Zjazdy i wjazdy za wiaduktem są już przewidziane na przyszłą budowę kolejnego odcinka. Prezydent Rafał Dutkiewicz, otwierając tę część obwodnicy, zapowiedział wnioskowanie o jej nazwanie imieniem Jana Nowaka-Jeziorańskiego; wniosek ten został przyjęty. Na odcinku obowiązuje ograniczenie prędkości do 70 km/h, a całość trasy jest dwujezdniowa, z dwoma pasami ruchu w każdą stronę.

Planowane odcinki

Odcinek północny (od ul. Żmigrodzkiej do ul. Bolesława Krzywoustego)

Przyszła budowa obwodnicy w obrębie Wrocławia na północnej trasie rozpocznie się od ulicy Żmigrodzkiej. W ramach planu inwestycyjnego, trasa będzie przebiegała pomiędzy ulicami Poświęcką i Milicką, co pozwoli na sprawniejsze połączenie tych lokalizacji.

Następnie droga będzie prowadzić przez tereny poligonu oraz zajmuje się ogródkami działkowymi, aby ominąć osiedle mieszkalne w Lesie Sołtysowickim. Kolejnym etapem będzie zbliżenie do Sołtysowic, skąd projektowana obwodnica połączy się z wschodnim odcinkiem, docierając do ulicy Bolesława Krzywoustego na wjeździe do Psiego Pola.

Przypisy

  1. Redakcja, Aleja Wielkiej Wyspy w 10 najlepszych polskich inwestycjach 2024 roku [online], Wrocławski Portal, 13.05.2024 r. [dostęp 13.05.2024 r.]
  2. Redakcja, Od soboty jedziemy aleją Wielkiej Wyspy! [online], Wrocławski Portal, 22.12.2023 r. [dostęp 17.05.2024 r.]
  3. Aleja Wielkiej Wyspy od dziś otwarta! Oto 5 rzeczy, które musisz wiedzieć [online], Wroclaw.pl, 24.12.2023 r. [dostęp 24.12.2023 r.]
  4. Wójcik J. Nocą wjedziemy na Aleję Wielkiej Wyspy. Gazeta Wrocławska, nr 297, 22.12.2023 r.
  5. Przodowników Pracy. W: Zygmunt Antkowiak: Ulice i place Wrocławia. T. 11. Wrocław: Ossolineum, 1970 r., s. 211, seria: Biblioteka wrocławska.
  6. Neuesten Taschenplan von Breslau und seiner Umgebung, Velag von Georg Brieger, Świdnica [dostęp 17.04.2019 r.]
  7. Bauklassen Plan von Breslau nach der Baupolizeiverordnung vom 19.05.1908. Städtlichen Vermessungsamt, 1910 r. [dostęp 17.04.2019 r.]
  8. Wielki plan Breslau ze schematem linii tramwajowych bieżących i planowanych z roku 1908. Magistrat Breslau, 1908 r. [dostęp 17.04.2019 r.]

Oceń: Obwodnica śródmiejska Wrocławia

Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:12