UWAGA! Dołącz do nowej grupy Wrocław - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Ulica Kardynała Augusta Hlonda we Wrocławiu

Ulice i place

Ulica Kardynała Augusta Hlonda, znana również jako Kleine Scheitniger Strasse, Prälatenweg czy Prałacka, stanowi ważny element Wrocławskiego krajobrazu. Usytuowana jest na Ostrowie Tumskim, w obrębie Placu Grunwaldzkiego, który niegdyś był częścią dzielnicy Śródmieście.

Ulica ta rozpoczyna swój bieg w okolicach placu Katedralnego, a prowadzi dalej do ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego, według lokalnych tradycji i historii. Jej znaczenie podkreśla zarówno historyczny kontekst, jak i współczesny charakter tej części miasta.

Historia

Na obszarze, gdzie dziś rozpoczyna się ulica Kardynała Augusta Hlonda, pierwotnie wznosiły się wały obronne, zlokalizowane z wschodniej strony Ostrowa Tumskiego. Początkowo istniała tu droga, która prowadziła od rejonu obecnego placu Katedralnego, jednak określenie terminu jej powstania pozostaje nieznane. Droga ta stanowiła granicę pomiędzy Brygidziną a Zatumiem.

Po raz pierwszy ulica zyskała swoją nazwę w roku 1824, gdy zachodnia część tej drogi została wytyczona oraz uregulowana, stanowiąc całość z dwoma innymi współczesnymi ulicami. Na tamtym etapie była to nieutwardzona droga, obsadzona topolami, a taka jej forma utrzymała się aż do lat trzydziestych XX wieku. Pełna zabudowa ulicy pojawiła się dopiero pod koniec XIX wieku.

Zabudowa północnej pierzei ulicy była realizowana w latach sześćdziesiątych XIX wieku, natomiast dla południowej pierzei przypadają lata siedemdziesiąte XIX wieku. Warto zauważyć, że do około 1874 roku skrzyżowanie z dzisiejszą ulicą Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Benedyktyńską nie prowadziło na południe, bowiem jedynym kierunkiem była droga prowadząca na północ do dzisiejszej ulicy Henryka Sienkiewicza. Dopiero około tego okresu ulica została przedłużona w kierunku Odry, co miało miejsce po wybudowaniu w 1875 roku mostu, którym obecnie jest Most Pokoju.

W wyniku wojennych działań toczonych podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku, ulica oraz jej zabudowa uległy poważnym zniszczeniom. Tylko kilka domów, noszących numery od 2 do 8 oraz narożna kamienica przy placu Katedralnym 12, przetrwały te tragiczne wydarzenia.

Nazwa

Ulica znana dzisiaj jako Kardynała Augusta Hlonda przeszła w swej historii przez różne etapy zmian nazewnictwa. W przeszłości, przez wiele lat nosiła różne imiona, które odzwierciedlały zarówno lokalne tradycje, jak i historyczne konteksty.

Oto chronologiczny przegląd nazw, jakie nosiła ta ulica:

  • Kleine Scheitniger Strasse, do 1915 r. (znana także jako Małoszczytnicka),
  • Prälatenweg, od 1915 r. do 1945 r. (nazywana wtedy Prałacką),
  • ulica Prałacka, od 1945 r. do 30.05.1989 r.,
  • ulica Kardynała Augusta Hlonda, od maja 1989 r.

Pierwsza nazwa, Kleine Scheitniger Strasse, była nawiązaniem do sąsiedniej ulicy kardynała Bolesława Kominka, która nazywała się Scheitniger Strasse (Szczytnicka). Oba te oznaczenia związane były z osiedlem Szczytniki, które dłuższy czas przyjmowało wspólną nazwę, łącznie z ulicami Benedyktyńską i Ładną, znajdującymi się po stronie ulicy Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Warto zaznaczyć, że w 1915 roku nadano im odrębne nazwy.

Dalsze zmiany, które przyniosły lata 1915–1945 oraz 1945–1989, wiązały się z terminem prałat, co w języku niemieckim oznacza osobę pełniącą rolę prałata. Ostatecznie, współczesna nazwa została przyjęta przez Miejską Radę Narodową na podstawie uchwały nr VI/36/89 z dnia 30 maja 1989 roku.

Układ drogowy

Ulica Kardynała Augusta Hlonda charakteryzuje się długością 153 m i należy do kategorii dróg gminnych, które są klasyfikowane jako dojazdowe. To ważny fragment infrastruktury drogowej, który wpływa na lokalny układ komunikacyjny.

W okolicy znajdują się również inne istotne ulice oraz place, które łączą się z ulicą Kardynała Augusta Hlonda. W szczególności warto zwrócić uwagę na:

Zabudowa i zagospodarowanie

Wrocław, z bogatą historią i kulturą, ma wiele interesujących ulic, a jedną z nich jest niewątpliwie ulica Kardynała Augusta Hlonda. Jej początki sięgają placu Katedralnego, gdzie można znaleźć malowniczy skwer, który stanowi atrakcyjne miejsce dla mieszkańców i turystów.

Na południowo-wschodniej pierzei znajdują się unikalne budynki z XIX wieku, szczególnie te usytuowane pod adresem plac Katedralny 12. W dalszej części tego obszaru jesteśmy świadkami wolnego terenu, który jest przeznaczony pod przyszłą zabudowę. Planowane funkcje dla tego segmentu koncentrują się przede wszystkim na różnorodnych usługach, które będą związane z turystyką, administracją, kulturą oraz nowoczesnymi apartamentami.

Istnieje możliwość pełnej zabudowy całego kwartału, który jest ograniczony przez ulice: Kardynała Bolesława Kominka, Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz oczywiście samej ulicy Kardynała Augusta Hlonda. Projekt przewiduje ciągłą zabudowę, która w harmonijny sposób połączy się z istniejącą zabudową w rejonie placu Katedralnego.

Po drugiej stronie, na pierzei północnej, można zauważyć kamienice z drugiej połowy XIX wieku, które mieszczą się pod numerami od 2 do 8. Z kolei w dalszej części tej samej ulicy znajduje się ogrodzony teren Ogrodu Botanicznego, gdzie w niektórych odcinkach planowana jest nowa zabudowa, która ma zostać spójnie zintegrowana z tym obszarem.

Ochrona i zabytki

Obszar, na którym zlokalizowana jest ulica Kardynała Augusta Hlonda, jest szczególnie cenny i chroniony w ramach zespołu urbanistycznego Ostrowa Tumskiego oraz wysp: Piaskowej, Bielarskiej, Słodowej i Tumskiej. Wpisano go do rejestru zabytków pod numerem rej.: 195 z dnia 15 lutego 1962 r. oraz A/678/213 z dnia 12 maja 1967 r. Dodatkową formą ochrony tego ważnego obszaru jest jego ustanowienie jako historycznego centrum miasta, które obejmuje szerszy zakres chroniący wartości kulturowe.

Miasto włączyło ten teren do Parku Kulturowego „Stare Miasto”, który ma na celu ochronę i zachowanie krajobrazu kulturowego dotyczącą najstarszej części Wrocławia oraz zapewnienie należytej ochrony historycznych i kulturowych cech tego miejsca.

W najbliższym otoczeniu ulicy oraz w sąsiedztwie znajdują się liczne zabytki, które posiadają wielkie znaczenie historyczne oraz architektoniczne. Poniżej prezentujemy wybrane obiekty:

LpObiektRok budowyNumer rejestracyjnyZdjęcie
ul. kardynała Augusta Hlonda
2-4Kamienica
pierzeja północno-zachodnia		około 1870 r.mpzp, GEZ_
6Kamienica
pierzeja północno-zachodnia		około 1860 r.mpzp, GEZ_
8Kamienica
pierzeja północno-zachodnia		około 1860 r.mpzp, GEZ_
ul. Henryka Sienkiewicza
23Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
pierzeja północno-zachodnia		założony 1811 r., projekt 1857 r., lata 1883-1886, 1914 r., lata 1926-1928, 1929 r., odbudowa 1948 r. (XII-XIV w.)7 z 26.11.1947 oraz A/2374/2094 z dn. 05.02.1974_
pl. Katedralny
11-12Budynki klasztorne (?), obecnie budynki mieszkalne
pierzeja południowo-wschodnia		około 1820 r., około 1928 r.mpzp, GEZ_

Przypisy

  1. GEZ 2018 ↓, 7839.
  2. GEZ 2018 ↓, 3341.
  3. Uchwała RMWr 2013 ↓, §30.
  4. NID 2017 ↓, s. 207.
  5. NID 2017 ↓, s. 206.
  6. ZDiUM ulice 2018 ↓, poz. 5463 (Wyszyńskiego S.).
  7. ZDiUM ulice 2018 ↓, poz. 1706 (Katedralny).
  8. ZDiUM ulice 2018 ↓, poz. 1310 (Hlonda A.).
  9. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 133 (Selenkestr.).
  10. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 131 (Schwenckfeldstr.).
  11. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 126 (Scheitniger Str.).
  12. Harasimowicz 2006 ↓, s. 553 (Most Pokoju).
  13. Harasimowicz 2006 ↓, s. 352 (Wyszyńskiego).
  14. Harasimowicz 2006 ↓, s. 636–637 (Ostrów Tumski).
  15. Antkowiak 1970 ↓, s. 279-280 (Wieczorka).
  16. Antkowiak 1970 ↓, s. 90-95 (Katedralny).
  17. Antkowiak 1970 ↓, s. 202 (Prałacka).
  18. Uchwała RMWr 1999 ↓, §14 ust. 16.
  19. Uchwała RMWr 1999 ↓, §11 ust. 5.
  20. Uchwała RMWr 1999 ↓, §9 pkt 1, § 25 ust. 35-36, 58-59.
  21. wroclaw.pl 2018 ↓.
  22. MP 1994 ↓.

Oceń: Ulica Kardynała Augusta Hlonda we Wrocławiu

★★★★★
Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:13