Ulica bł. Czesława we Wrocławiu

---

Historia

Historia ulicy Błogosławionego Czesława w Wrocławiu sięga końca XIX wieku. W latach 1883–1888 w zachodniej części ulicy wzniesiono gmach Poczty Głównej, który został zaprojektowany w stylu pseudobarokowym, z elementami renesansu włoskiego. Autorami tego projektu byli Julius Hennicki oraz Hermann von der Hude. W bezpośredniej okolicy, pod numerem 5, znajdowała się kamienica znana jako „Pod Niebieską Kulą”, która była siedzibą dla lokalnych rzemieślników, w tym szewca J. Tansina i fryzjera M. Klahna.

Niestety, w trakcie II wojny światowej, a dokładniej podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku, okolice placu Dominikańskiego doświadczyły znacznych zniszczeń. Obszar ten został podpalony i zniszczony przez hitlerowców, co doprowadziło do zrujnowania również zabudowy na ulicy Błogosławionego Czesława. Zniszczenia te były wynikiem nie tylko działań wojennych, ale także intensywnych bombardowań, które miały miejsce w tym okresie. Po zakończeniu wojny przystąpiono do rozbiórki ruiny, a nadchodzące zmiany urbanistyczne wpłynęły na układ ulic i zaułków w tej okolicy.

W 1956 roku usunięto pozostałości gmachu poczty, a obszar zachodniej i wschodniej pierzei ulicy pozostawał przez długi czas niezabudowany. Tylko na wschodnim krańcu skweru przy fosie miejskiej w latach 70. XX wieku powstał hotel Panorama, który wzniesiono zgodnie z typowym projektem dla sieci Orbis.

Kolejnym przełomowym momentem w historii tej ulicy miała miejsce w latach 2000–2001, gdy zbudowano po stronie wschodniej Galerię Dominikańską. Obiekt ten znajduje się przy placu Dominikańskim 3, obok Hotelu Mercure Panorama przy placu Dominikańskim 1. W 2001 roku, ze względu na unikalny projekt architektoniczny, obiekt został uhonorowany nagrodą przez Stowarzyszenie Architektów Polskich.

Począwszy od 2006 roku, na zachodniej stronie ulicy, trwała budowa kompleksu Justin Center przy ulicy Krawieckiej 1-3. Projekt ten zrealizowano przez trzy lata, a jego zakończenie miało miejsce w styczniu 2009 roku. Inwestycja obejmowała kwartał ulic: Krawiecka, Wita Stwosza, Błogosławionego Czesława oraz Oławskiej. Efektem tego były nowoczesne obiekty mieszkalne, hotelowe, biurowo-usługowe oraz lokale handlowe, a także parking dla mieszkańców i gości.

W 2015 roku zrealizowano kolejną istotną inwestycję w ramach budżetu obywatelskiego: WBO 2014 – Rowerowy Wrocław, której celem były bezpieczne ścieżki rowerowe w centralnych częściach miasta. W ramach tego projektu przy ulicy Błogosławionego Czesława oraz w powiązanych z nią ulicach stworzono około 1000 metrów tras i ścieżek rowerowych, znacznie poprawiając tym samym infrastrukturę rowerową w Wrocławiu.

Nazwy

W ciągu swojej historii, ulica we Wrocławiu zmieniała swoje nazwy, co odzwierciedla jej bogate dzieje oraz zmieniające się otoczenie. Poniżej przedstawione są kluczowe nazwy, jakie nosiła ta ulica:

• Poststrasse, do 1945 r.,
• Pocztowa, 1945 r.,
• Błogosławionego Czesława, od 1945 r..

Warto zaznaczyć, że nazwy takie jak Poststrasse i Pocztowa związane były z pobliskim budynkiem Poczty Głównej, który niestety został zniszczony po II wojnie światowej. Z tego powodu, w czasie oblężenia Wrocławia w 1945 roku, ulica zyskała nowe oblicze.

Współczesna nazwa ulicy, nadana przez Zarząd Miejski, została ogłoszona w okólniku nr 97 z dnia 31.11.1945 r. i upamiętnia Czesława Odrowąż, postać ściśle związaną z tym miastem. Czesław jest patronem Wrocławia i spoczywa w kaplicy w kościele św. Wojciecha.

Dodatkowo, interesującym elementem jest nazwa nadana przejściu podziemnemu dla pieszych, które znajduje się pod ulicą. Nazywa się ono Przejście Winogronowe i nawiązuje do uliczki, która kiedyś łączyła ulicę Krawiecką z ulicą Oławską, a której nazwa brzmiała Zaułek Winogronowy – Weintraubengasse.

Układ drogowy

Ulica bł. Czesława we Wrocławiu jest związana z drogą gminną numer 106475D, której długość wynosi 118 metrów oraz zajmuje 5914 m² powierzchni. Jest to droga klasy lokalnej, dwujezdniowa z pasem rozdzielającym. Wzdłuż ulicy wyznaczone zostały ścieżki rowerowe w obu kierunkach, a kompletność infrastruktury drogowej uzupełnia jedyny łącznik drogowy.

Na całej długości ulicy znajduje się linia tramwajowa, przebiegająca w wydzielonym pasie rozdzielającym. Jest to dwutorowy odcinek, który obsługuje przystanki tramwajowe w obydwu kierunkach. Kontynuacja trasy tramwajowej w kierunku północnym prowadzi do ulicy św. Katarzyny, natomiast kierunek południowy łączy się z innymi liniami tramwajowymi w ul. Piotra Skargi oraz ul. Oławskiej, zarówno w kierunku wschodnim, jak i zachodnim, a także z ulicą Kazimierza Wielkiego. Szczegóły dotyczące tej trasy można znaleźć w Trasa W-Z.

Przy południowym końcu ulicy usytuowane jest przejście podziemne dla pieszych, znane jako Przejście Winogronowe. Oferuje ono wygodne wyjścia na perony tramwajowe oraz bezpośrednie wejście do Galerii Dominikańskiej, w której znajdują się lokale gastronomiczne, handlowe oraz toalety publiczne.

Warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych skrzyżowań oraz sygnalizację świetlną, które są związane z ulicą bł. Czesława:

• skrzyżowanie z ulicą Oławską – fragment Trasy W-Z z dwoma tunelami samochodowymi i przy tym podziemnymi przejściami dla pieszych, w tym jedno usytuowane pod ulicą bł. Czesława; Przejście Winogronowe,
• skrzyżowanie z ulicą Piotra Skargi,
• skrzyżowanie z ulicą św. Katarzyny,
• skrzyżowanie z ulicą Wita Stwosza,
• plac Dominikański.

Zabudowa i zagospodarowanie

Wschodnią pierzeję ulicy tworzy Galeria Dominikańska oraz Hotel Mercure Panorama. Przykład zachodniej zabudowy stanowi z kolei kompleks Justin Center, który wzbogaca architekturę tej części miasta.

Obszar, na którym ulokowana jest ta ulica, znajduje się na wysokości około 119–120 m n.p.m. Analizując zachodnią stronę ulicy, możemy zauważyć, że leży ona w obrębie rejonu statystycznego o numerze 933110. W tym miejscu gęstość zaludnienia wynosiła 5609 osób na kilometr kwadratowy, zarejestrowana populacja stanowiła zaledwie 580 osób.

Wschodnia strona ulicy należy do rejonu statystycznego nr 933180, w którym gęstość zaludnienia wynosi 60 osób na kilometr kwadratowy. W tym przypadku liczba mieszkańców wyniosła jedynie 19 osób, według danych dostępnych na dzień 31 grudnia 2018 roku.

Ochrona i zabytki

Ochrona obszaru, w którym znajduje się ulica bł. Czesława, ma kluczowe znaczenie dla zachowania historycznego charakteru tej przestrzeni. Obszar ten, częścią zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII-XIX wieku, został uwzględniony w rejestrze zabytków pod numerami: 196 z dnia 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967. Co więcej, obszar ten jest również częścią ustanowionego historycznego centrum miasta, którego zasięg jest szerszy niż wskazany zespół urbanistyczny. Został on uznany za pomnik historii.

Działania w kierunku ochrony tego obszaru są nadal podejmowane przez władze miejskie. Miasto uznało tę przestrzeń jako wyjątkową i wymagającą szczególnego nadzoru, włączając ją do Parku Kulturowego „Stare Miasto”. Ta inicjatywa ma na celu nie tylko ochronę krajobrazu kulturowego, ale również jego uporządkowanie, zachowanie oraz kształtowanie historycznego charakteru najstarszej części miasta.

Warto zaznaczyć, że wzdłuż ulicy bł. Czesława nie znajdują się obiekty wpisane do rejestru zabytków. Niemniej jednak, sama ulica zamyka widoki w kierunku następujących zabytków:

Obiekt i lokalizacja	Data powstania i nr rejestru	Zdjęcie
Oś widokowa w kierunku północnym
Fara ośrodka przedlokacyjnego, później kościół klasztorny Dominikanów pw. św. Wojciecha, obecnie kościół parafialny pw. św. Wojciecha Plac Dominikański 2	1112 r., lata 1250-1270, 1295-1330, 1711-1718, odbudowa 1946-1948 oraz lata 1953-1955, 1961-1962 (1226 r. – XVIII wiek, 1945 r.) 15 z dnia 28.11.1947 r.; D/1 z 17.02.1960 r. oraz A/239/165 z 15.02.1962 r.	_
Oś widokowa w kierunku południowym
Budynek szkoły powszechnej (Volksschule), a następnie IX Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego Ulica Piotra Skargi 31	Lata 1891-1893 (projekt Richard Plüddemann, Karl Klimm – 1889 r.) gez, mpzp	_

---

Oceń: Ulica bł. Czesława we Wrocławiu

---