Ulica Bardzka we Wrocławiu

---

Przebieg

Ulica Bardzka w Wrocławiu to interesujący odcinek, który stanowi część historycznej trasy łączącej to miasto z Strzelinem oraz Ziębicami, znanej jako Szosa Strzelińska (niem. Strehlener Chaussee). W dzisiejszych czasach, ulica Bardzka wchodzi w skład drogi wojewódzkiej nr 395.

Na przestrzeni odcinka, który przebiega pomiędzy skrzyżowaniem z ulicami Hubską, Kamienną oraz Piękną, a skrzyżowaniem z aleją Armii Krajowej, ulica Bardzka pełni funkcję granicy pomiędzy dwoma osiedlami: Tarnogajem i Hubami.

Na długim odcinku drogi, ulica ta oddziela także Tarnogaj od osiedla Gaj, co czyni ją istotnym punktem komunikacyjnym w tej części Wrocławia.

Historia

Dawna Szosa Strzelińska zaczęła pełnić rolę szlaku komunikacyjnego na początku XIX wieku, kiedy to zburzono miejskie fortyfikacje. Jej przebieg ulegał regularnym zmianom, związanym z dynamicznym rozwojem przedmieść Wrocławia. Początkowo droga prowadziła od dawnej Bramy Oławskiej w kierunku południowo-wschodnim, obok niegdysiejszego cmentarza żydowskiego, w sercu wsi Glinianki. W roku 1842, po wybudowaniu linii kolejowej, szlak został przerwany, a jego początkowy fragment został zabudowany.

Po przyłączeniu wsi Glinianki i Huby do Wrocławia w 1868 roku, droga została zmodyfikowana w taki sposób, aby omijała centrum nowego osiedla. Odcinkowi Szosy Strzelińskiej nadano wówczas oficjalną nazwę Hubenstrasse („ulica Hubska”). Kiedy w 1904 roku do Wrocławia dołączono wieś Gaj, zmieniono również nazwę kolejnego odcinka tej ulicy na Strehlener Strasse („ulica Strzelińska”), co nawiązywało do lokalnego nazewnictwa stosowanego przez mieszkańców.

Warto zauważyć, że Strehlener Strasse nie była mocno zabudowana – jedynie jej początkowy odcinek posiadał zabudowę w postaci kamienic czynszowych. Większość działek przy tej ulicy zajmowały gospodarstwa ogrodnicze oraz zakłady rzemieślnicze. Na końcowym odcinku mieściły się zakłady przemysłowe Silesia, produkujące nawozy sztuczne. Po 1933 roku, w wyniku zaprzestania działalności produkcyjnej, działający tu tymczasowo oboz koncentracyjny KZ Dürrgoy został przekształcony w schronisko dla bezdomnych.

Naprzeciwko zakładów chemicznych, w roku 1918, założono Cmentarz parafii św. Henryka. Do ważniejszych inwestycji przed rokiem 1945 należy także budowa kompleksu budynków Macierzystego Domu Diakonijnego na Gliniankach (niem. Lehmgrubener Diakonissen-Mutterhaus), który miał na celu opiekę nad chorymi i biednymi oraz edukację dzieci i młodzieży. Niestety, z początkowych planów obejmujących m.in. budowę kościoła, szpitala i szkół, szkice realizacji zrealizowano jedynie w dwóch budynkach.

Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku, znaczna część zabudowy ulicy uległa zniszczeniu. Ruiny zabudowań zostały rozebrane w następnych latach, a na terenach dawnych zakładów chemicznych utworzono wysypisko gruzu, które później przekształcono w wysypisko odpadów komunalnych. Po zakończeniu procesów rekultywacji, teren ten przekształcił się w miejsce rekreacyjne – Wzgórze Gajowe.

Nieco po latach 70. XX wieku, ulica niemal nie była zabudowana; jedynymi obiektami były ogródki działkowe oraz gospodarstwa ogrodnicze. W 1972 roku, na skrzyżowaniu ulicy Bardzkiej i Pięknej, rozpoczęto budowę pierwszej świątyni katolickiej po zakończeniu II wojny światowej – kościoła Ducha Świętego. W kolejnych latach, w sąsiedztwie ulicy, rozpoczęto budowę osiedla Gaj, które kontynuowano do 1992 roku; tworzyły je bloki z tzw. wielkiej płyty.

W 1978 roku Cmentarz parafialny przeszedł w administrację parafii Ducha Świętego, a następnie został poszerzony oraz zbudowano kaplicę pogrzebową w miejscu dawnej, zburzonej w czasie wojny.

Nazwa ulicy

Obecna nazwa tej ulicy obowiązuje od 24 marca 1948 roku i pochodzi od miejscowości Bardo. W okresie od 1945 do 1948 roku używana była nazwa, która stanowiła tłumaczenie niemieckiej – ulica Strzelińska.

Po włączeniu do Wrocławia w dniu 1 stycznia 1951 roku wsi Jagodno oraz Lamowice Stare, ulica Bardzka zaczęła odnosić się również do głównego szlaku prowadzącego przez nowe osiedla. Dopiero 1 stycznia następnego roku wprowadzono nową nazwę dla odcinka dawnej Szosy Strzelińskiej, który został nazwany ulicą Buforową.

W dniu 19 października 2001 roku, Rada Miejska Wrocławia podjęła decyzję o zmianie nazwy Ulicy na Narodowych Sił Zbrojnych. W tej samej uchwale zmieniono również nazwę równoległej ulicy Ziębickiej w Tarnogaju na ulicę Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Radni zamierzali, aby te nowe nazwy ulic tworzyły, wraz z sąsiadującą aleją Armii Krajowej, gniazdo semantyczne dla terminów związanych z organizacjami niepodległościowymi.

Jednak decyzja o zmianie nazw spotkała się z licznymi protestami mieszkańców i ostatecznie została uchylona przez wojewodę dolnośląskiego, ze względów formalnych. Po tej decyzji Rada Miejska nie przeprowadziła ponownego głosowania nad zmianą nazwy, co spowodowało, że nazwa ulicy Bardzkiej obowiązuje do dziś.

Modernizacja ulicy

Ulica Bardzka, wyłożona granitową kostką, o szerokości 6 m, przez długi czas nie była dostosowana do zmieniających się warunków transportowych, które zaczęły zachodzić w drugiej połowie XX wieku w związku z rosnącą liczbą samochodów na drogach. Już w latach 80-tych zdecydowano o przystąpieniu do modernizacji tej ulicy, która obejmowała jej poszerzenie, jak również budowę drugiej równoległej jezdni oraz linii tramwajowej, mającej na celu ułatwienie komunikacji mieszkańcom osiedla Gaj.

Pierwszy etap tych prac budowlanych miał miejsce w latach 1987-1988. Wówczas na odcinku od ulicy Kamiennej do skrzyżowania z ulicą Laskową zrealizowano dwupasmową jezdnię. Jednocześnie zainstalowano linię tramwajową, która prowadziła aż do skrzyżowania z Aleją Armii Krajowej. Ta aleja kontynuuje swój bieg w kierunku Tarnogaju. Warto zauważyć, że w wyniku tych działań, zlikwidowano też torowisko tramwajowe, które wcześniej funkcjonowało na ulicy Pięknej. Po zakończeniu tych robót modernizacja ulicy została wstrzymana na długi czas, co trwało ponad dwadzieścia lat.

W roku 2009 podjęto decyzję o wznowieniu prac modernizacyjnych na ulicy Bardzkiej. Ulica została poszerzona do dwóch jezdni na całej swojej długości. Dodatkowo, na odcinku prowadzącym do ulicy Świeradowskiej, zbudowano torowisko dostosowane do nowoczesnych tramwajów.

---

Oceń: Ulica Bardzka we Wrocławiu

---