Ulica Boczna we Wrocławiu

---

Historia

Obszar osiedla Huby, przez który przechodzi wspomniana droga, został włączony w granice miasta Wrocław już w 1868 roku. Wkrótce po tym ważnym wydarzeniu, ulica Boczna została wytyczona, co stanowiło istotny krok w rozwoju okolicy. Na południu od tej ulicy, w 1894 roku, zrealizowano budowę browaru R. Heina, który po II wojnie światowej przeszedł nazywając się Browarem Mieszczańskim.

W latach 1900–1910 nastąpił intensywny rozwój zabudowy tego rejonu. Wzdłuż ulicy powstały po obu stronach ciągi czynszowych kamienic, których liczba osiągnęła 15. Budynki te w znaczący sposób wpłynęły na architekturę i charakter tej części Wrocławia.

Nazwa

W swojej przeszłości ta ulica zmieniała nazwy, posiadając znaczące etapy w historii:

• Buddestrasse, do 7 marca 1946 roku,
• Boczna, od 7 marca 1946 roku.

Niemieckie określenie Buddestrasse było hołdem dla Hermanna von Budde, który przyszedł na świat 15 listopada 1851 roku w Bensbergu, blisko Kolonii, a zmarł 28 kwietnia 1906 roku w Berlinie, gdzie pełnił rolę ministra robót publicznych. W dniu 7 marca 1946 roku Zarząd Miejski postanowił nadać ulicy współczesną nazwę, co zostało ogłoszone w okólniku nr 12.

Układ drogowy i ulica

Ulica Boczna, zaczynająca się od ulicy Hubskiej, ma charakter drogi końcowej, co oznacza, że nie ma wylotu. W związku z tym, łączy się wyłącznie z ulicą Hubską, która pełni funkcję drogi zbiorczej i jest kluczowym szlakiem komunikacyjnym w obrębie osiedla. Na jej trasie znajduje się torowisko tramwajowe, co podkreśla jej znaczenie w miejskiej sieci transportowej.

W bezpośredniej okolicy mieści się przystanek komunikacji miejskiej, znany jako „Hubska (Dawida)”, z którego korzystają zarówno tramwaje, jak i autobusy, co ułatwia mieszkańcom dostęp do różnych punktów we Wrocławiu.

Ulicy Bocznej przypisano droga gminna (numer drogi 105419D, numer ewidencyjny drogi G1054190264011), która rozciąga się na długości 181 m i klasyfikowana jest jako droga dojazdowa. Ulica znajduje się na działce ewidencyjnej o powierzchni 2 567 m² (dokładnie 2 562 m²), co potwierdza jej wymiary w kontekście planowania urbanistycznego.

Warto zwrócić uwagę, że nawierzchnia ulicy została wykonana jako brukowana z kamiennej kostki granitowej. Wyjątkiem jest krótkie odcinek przy skrzyżowaniu z ulicą Hubską, gdzie zastosowano masę bitumiczną, co wpływa na komfort poruszania się po tym terenie.

Ulica Boczna znajduje się na wysokości bezwzględnej w przedziale od 120,3 do 120,5 m n.p.m., a jej charakterystyka sprzyja ruchowi rowerowemu, korespondując z drogami rowerowymi, które są zlokalizowane wzdłuż ulicy Hubskiej.

Zabudowa i zagospodarowanie

Ulica położona jest we Wrocławiu, w obrębie osiedla Huby, w niegdysiejszej dzielnicy Krzyki. Teren, przez który przebiega, jest obszarem o intensywnej zabudowie śródmiejskiej. Obecnie ulica Boczna funkcjonuje tu głównie jako ulica osiedlowa. W związku z tym, jej zabudowa ma przeważnie charakter mieszkalny, a także świadczy usługi w postaci różnorodnych budynków.

Na tym odcinku znajdują się także obiekty biurowe oraz inne budowle związane z działalnością gospodarczą. Po obu stronach ulicy wznoszą się długie pierzeje, tworząc spójną zabudowę. Do tej grupy budynków zaliczają się zarówno kamienice, jak i uzupełniająca zabudowa plombowa, reprezentowana przez obiekt o numerze 4, pełniący funkcję biurową. Zachowane budynki wyróżniają się od czterech do sześciu kondygnacji, co wpływa na charakter całej okolicy.

Warto zauważyć, że na końcu ulicy znajduje się zespół budynków przemysłowych z numerem 12. W gminnej ewidencji zabytków wyróżnia się trzy z tych budynków w pierwszej linii zabudowy, które określane są jako kamienice. Przeznaczenie tych obiektów obejmuje usługi, a oprócz tego zlokalizowany jest tu także zespół jednokondygnacyjnych garaży, każdy z jednym miejscem postojowym.

Całokształt opisanej zabudowy jest otoczony z trzech stron terenami poprzemysłowymi. Na północy znajduje się zespół warsztatów oraz budynków handlowo-usługowych, a na końcu ulicy, w kierunku wschodnim, znajdują się dawne tereny kolejowe wzdłuż ulicy Paczkowskiej. Na południe od tej lokalizacji leżą tereny z zabudowaniami Browaru Mieszańskiego.

Ulica Boczna przebiega przez jeden wyodrębniony rejon statystyczny, przy czym dane, które przedstawiamy, odnoszą się do stanu na dzień 31.12.2020 r. Jest to rejon numer 931410, w którym zameldowanych na pobyt stały osób było 1 290, a gęstość zaludnienia wynosiła 1 171 osób/km².

Punkty adresowe i budynki

Ulica Boczna we Wrocławiu jest miejscem zróżnicowanej architektury, której elementy można przyjrzeć się z bliska. W oparciu o dane z 2021 roku, przedstawiamy główne punkty adresowe znajdujące się przy tej ulicy.

Strona południowa z numerami nieparzystymi obejmuje szereg kamienic, które wyróżniają się różną liczbą kondygnacji:

• ulica Boczna 1: to sześciokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
• ulica Boczna 3: czterokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
• ulica Boczna 5: kolejne cztery kondygnacje w kamienicy mieszkalnej,
• ulica Boczna 7: pięciokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
• ulica Boczna 9: kamienica o czterech kondygnacjach,
• ulica Boczna 11: także czterokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
• ulica Boczna 13 oraz 15: należy do grupy czterokondygnacyjnych kamienic mieszkalnych.

Na stronie północnej, w obszarze z numerami parzystymi, zlokalizowane są budynki o różnych przeznaczeniach:

• ulica Boczna 2 to pięciokondygnacyjna kamienica z funkcją biurową,
• ulica Boczna 4: biurowiec również z pięcioma kondygnacjami,
• ulica Boczna 6: czterokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
• ulica Boczna 8: kolejny budynek mieszkalny z czterema kondygnacjami,
• ulica Boczna 12: zespół pozostałych budynków niemieszkalnych o czterech kondygnacjach – trzy z nich w gminnej ewidencji zabytków klasyfikowane są jednak jako kamienice.

Wynika z tego, że ulica Boczna jest miejscem, gdzie historia i nowoczesność współistnieją w różnorodnych formach architektonicznych.

Ochrona i zabytki

Odcinek drogi, przez który przebiega ulica Boczna, jest objęty szczególną troską i wpisany do gminnej ewidencji zabytków na liście Huby i Glinianki. W szczególności chroniony jest historyczny układ urbanistyczny w rejonie różnych ulic, takich jak Suchej, Hubskiej, Kamiennej oraz Borowskiej. Ważnym punktem w tej okolicy jest także Park Andersa, który stanowi integralną część zabytkowego zespołu, obejmującego również zajezdnię oraz osiedle zlokalizowane w sąsiedztwie ulic Paczkowskiej i Nyskiej. Całość urbanistyczną zaczęto kształtować w XIX wieku i kontynuowano po drugiej wojnie światowej. Ogólny stan zachowania tego cennego układu urbanistycznego oceniany jest jako dobry.

Wzdłuż ulicy, a także w najbliższym otoczeniu, można zauważyć szereg zabytków, które również zostały wpisane do gminnej ewidencji. Pośród nich znajdują się:

Obiekt i lokalizacja	Rok powstania oraz typ ochrony	Zdjęcie
Kamienica ulica Hubska 30/32 (północna strona)	około 1915 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Hubska 34/36 (północna strona)	około 1915 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 1 (południowa strona)	około 1910 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica, obecnie siedziba Dolnośląskiego Przedsiębiorstwa Usługowego ulica Boczna 2 (północna strona)	około 1910 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 3 (południowa strona)	około 1905 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 5 (południowa strona)	około 1905 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 6 (północna strona)	około 1905 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 7 (południowa strona)	około 1910 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 8 (północna strona)	około 1905 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 9 (południowa strona)	około 1910 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 11 (południowa strona)	około 1900 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 12 (północna strona)	około 1920 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 13 (południowa strona)	około 1905 r. typ ochrony: gez, mpzp	_
Kamienica ulica Boczna 15 (południowa strona)	około 1910 r. typ ochrony: gez, mpzp	_

Baza TERYT

Dane dotyczące ulicy Bocznej we Wrocławiu pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego, który udostępnia informacje z bazy TERYT o spisie ulic. Oto kluczowe szczegóły:

• województwo: Dolnośląskie (02),
• powiat: Wrocław (0264),
• gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Krzyki (0264039) delegatura,
• Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Krzyki (0986544) delegatura,
• kategoria/rodzaj: ulica,
• Nazwa ulicy: ul. Boczna (01528).

---

Oceń: Ulica Boczna we Wrocławiu

---