Śluza Opatowice

Rzeki i kanały wodne

Śluza Opatowice jest fascynującym przykładem inżynierii hydrotechnicznej, która pełni istotną rolę w zarządzaniu wodami rzeki Odra. Znajduje się ona w 245,03 km biegu rzeki, we Wrocławiu, a dokładniej w przekopie stworzonym przy zakolu Odry, w obszarze znanym jako Kanałem Opatowickim, gdzie rozpościera się na 1,0 km tego kanału.

Położenie śluzy sprawia, że jest ona strategicznie zlokalizowana pomiędzy Wyspą Opatowicką a osiedlem Opatowice, co czyni ją nie tylko elementem infrastruktury wodnej, ale także ciekawym miejscem dla turystów oraz miłośników przyrody. Śluza Opatowice to ważny obiekt, który wspiera żeglugę oraz pozwala na regulację poziomu wody, co jest kluczowe dla lokalnych ekosystemów oraz rozwoju regionu.

Warto zauważyć, że jak wiele innych budowli hydrotechnicznych, śluzy wymagają regularnej konserwacji i monitorowania, aby mogły spełniać swoje funkcje przez wiele lat. Dalsze informacje na temat tej śluzy można znaleźć w przewodnikach turystycznych dotyczących regionu, zwłaszcza na stronach dotyczących Opatowic.

Historia

„Śluza Opatowice powstała jako część szerszego projektu hydrotechnicznego, który miał miejsce w latach 1913–1917. Inwestycja ta związana była z budową nowej drogi wodnej, która przebiegała przez miasto i była integralną częścią Wrocławskiego Węzła Wodnego. Istotne jest zauważyć, że chociaż śluza sama w sobie znajduje się poza tym głównym szlakiem, jej powstanie miało znaczący wpływ na rozwój komunikacji wodnej w regionie.

Charakterystyka

Śluza Opatowice to istotny element systemu hydrotechnicznego, znana również jako Stopień Wodny Opatowice. W szerszym ujęciu, śluza ta wchodzi w skład Stopnia Opatowicko-Bartoszowickiego będącego częścią Bartoszowicko–Opatowickiego Węzła Wodnego. Mimo niewielkich rozmiarów Opatowic oraz kolejnych śluz na Wrocławskim Szlaku Miejskim, jak np. Śluza Szczytniki i Śluza Miejska, ich znaczenie transportowe jest ograniczone. Jednakże, z uwagi na rozwój turystyki i rekreacji wodnej, również ta droga wodna zyskuje na popularności, szczególnie w rejonie otwartym przez RZGW Wrocław w obrębie Śródmiejskiego Węzła Wodnego.

Alternatywną trasą, która cieszy się większym znaczeniem, jest szlak prowadzący przez Śluzę Bartoszowice, charakteryzujący się lepszymi warunkami żeglownymi. Droga wodna, którą obsługuje Śluza Opatowice, znana jest jako Miejska, a także łączy się z trasą prowadzącą przez Śródmiejski Węzeł Wodny.

Wymiary tej śluzy wynoszą: długość – 74,6 m oraz szerokość – 9,6 m, natomiast różnica poziomów, określana jako piętrzenie, to 2,0 m. Komora śluzy jest wyposażona w stalowe wrota wsporne, zamknięcia górne oraz dolne wykonano przy użyciu połączeń nitowych. Wrota są napędzane elektrycznie, jednak dostępny jest także napęd ręczny, jako rozwiązanie awaryjne. Proces napełniania i opróżniania komory odbywa się przez krótkie kanały obiegowe zaopatrzone w zasuwy rolkowe z elektrycznym napędem.

Odległości na wodnych trasach prowadzących przez tę śluzę przedstawiają się następująco:

  • w dół rzeki do Śluzy Szczytniki – 5,6 km,
  • w dół rzeki do Śluzy Piaskowej w Śródmiejskim Węźle Wodnym – 9,2 km,
  • w górę rzeki do poprzedniej, Śluzy Janowice – 8,4 km,
  • możliwość ruchu w górę kanału i w dół rzeki do Śluzy Bartoszowice na Wrocławskim Szlaku Głównym.

W obrębie śluzy, prawy brzeg rzeki zajmuje Wyspa Opatowicka, natomiast lewy brzeg wchodzi w skład osiedla Opatowice. Poziom wody dolnej kontrolowany jest przez Śródmiejski Węzeł Wodny Górny oraz Stopień Wodny Szczytniki, podczas gdy poziom wody górnej ustalany jest przez Jaz Opatowice i Stopień Wodny Bartoszowice.

Przy śluzie, aż do roku 1945, istniał most stalowy w konstrukcji wysięgnikowo-klapowej, o niewielkim znaczeniu lokalnym, który umożliwiał przejazd nad dolną komorą.

Przypisy

  1. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – mapa Śródmiejskiego Węzła Wodnego (dostęp 01.12.2009 r.).
  2. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – Komunikat ... w sprawie udostępnienia szlaków wodnych Śródmiejskiego Węzła Wodnego Wrocławia dla ruchu Ŝeglugowego jednostek turystycznych i sportowych (dostęp 10.12.2009 r.).
  3. Śluza Opatowice, Wratislaviae Amici (dostęp 10.12.2009 r.).
  4. wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 10.12.2009 r.).
  5. Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wisnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl. (dostęp 08.12.2009 r.).
  6. Małgorzata Książkiewicz, Grzegorz Bakuliński, Stanisław Januszewski, Ryszard Majewicz, Trasa turystyczna Pomniki Wrocławskiego Węzła Wodnego, Prosto z pokładu nr 55, Marzec 2008 r. (dostęp 07.12.2009 r.).
  7. Strona www.wroclaw.pl o Wrocławskim Węźle Wodnym (dostęp 07.12.2009 r.).
  8. www.programodra.pl – 6.5 TRANSPORT WODNY. (dostęp 10.12.2009 r.).
  9. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu: WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE – Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry – Diagnoza stanu. wbu.wroc.pl. (dostęp 10.12.2009 r.).

Oceń: Śluza Opatowice

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:22