Odra Północna, będąca częścią Wrocławia, to ważne ramię rzeki Odry, zlokalizowane w rejonie Śródmiejskiego Węzła Wodnego (Śródmiejskim Węźle Wodnym). W tym obszarze, w pobliżu Stopnia Wodnego Szczytniki, rzeka rozdziela się na Odrę śródmiejską oraz Starą Odrę. Dalszy bieg Odry śródmiejskiej kieruje się w stronę centrum miasta, gdzie w okolicach Ostrowa Tumskiego następuje podział na dwa ramiona, oddzielone malowniczą Wyspą Piasek: Odrę Północną oraz Odrę Południową.
W tym regionie znajduje się także Przystań Kardynalska, jedno z miejsc, w którym cumują jednostki białej floty. Oba ramiona, wraz z mniejszymi kanałami, kształtują układ wysp odrzańskich w centrum Wrocławia, a Odrę Północną i Południową łączy krótki odcinek przed Kępą Mieszczańską, w długości około 1 km bieg Odry Północnej jest oddzielnie kilometrowany. Po tym odcinku rzeka opływa Kępę Mieszczańską oraz inne, mniejsze wyspy, by ostatecznie połączyć się w jednym miejscu.
Na terenie miasta Odra utrzymuje swój charakter skanalizowanej rzeki, z wyraźnie określonym zasięgiem oddziaływania dla poszczególnych odcinków. Dla Odry Północnej wyróżnia się trzy stopnie wodne: górny – Piaskowy Stopień Wodny, środkowy – Mieszczański Stopień Wodny, dolny – Stopień Wodny Rędzin. Wciąż jednak nie spełnia ona definicji drogi wodnej określonej w przepisach, mimo że śródmiejskie szlaki żeglugowe są udostępnione przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu. Odrę Północną cechują efekty, które ograniczają jej dostępność dla żeglugi, wśród których znajdują się Jaz św. Klary oraz jaz wraz z elektrownią wodną Wrocław II (Północna).
Wzdłuż Odry Północnej znajdują się liczne przeprawy, w tym mosty drogowe i kładki, z których część integruje się z przebiegami mostów nad Odrą Południową. Przykładem są Mosty Młyńskie oraz Mosty Uniwersyteckie. Zagospodarowanie brzegów rzeki jest zróżnicowane; prawa strona brzegowa jest obszarem osiedlowym, a wzdłuż rzeki stworzono pasy zieleni i bulwary spacerowe, które prowadzą od Ostrowa Tumskiego do Mostów Mieszczańskich (Bulwar Słoneczny, Bulwar Józefa Zwierzyckiego).
W lewym brzegu z kolei znajdują się malownicze wyspy, z niewielkimi obszarami zabudowy na Wyspie Piasek (bulwar przy nabrzeżu) oraz Wyspie Młyńskiej. Pozostałe obszary zasiedlają bogate tereny zielone z alejkami spacerowymi, połączonymi mostami oraz placami zabaw. Obiektami, które przyciągają wzrok, są schody, umożliwiające przejście do brzegu w wodzie, a na cyplu Kępy Mieszczańskiej znajduje się elegancka rzeźba autorstwa wrocławskiego artysty Stanisława Wysockiego pt. "Powodzianka".
Między Mostem Uniwersyteckim a Mostem Pomorskim rozciąga się marina śródmiejska oraz mała elektrownia wodna. Natomiast za Mostem Pomorskim rozciąga się obszar zabudowy mieszkalno-usługowej, aż po Mosty Mieszczańskie. Tereny te, niegdyś całkowicie zamknięte, w dużej mierze wykorzystane są teraz do celów komercyjnych. Układ brzegów Odry Północnej jest zróżnicowany – część ścian jest umocniona, przyjmując formę przewyższeń i zastosowania materiałów budowlanych takich jak kamień czy cegła.
Przypisy
- Bulwar Słoneczny. www.rekreacja.wroc.pl. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Bulwar im. J. Zwierzyckiego. www.rekreacja.wroc.pl. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Zwierzyckiego Józefa. Wratislaviae Amici. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Stanisław Klin, Rafał Idzikowski: OBUDOWY NABRZEŻY RZEKI ODRY WE WROCŁAWIU – RYS HISTORYCZNY, RÓŻNORODNOŚĆ ROZWIĄZAŃ, POTRZEBY TECHNICZNEJ I NAUKOWEJ OPTYMALIZACJI TECHNOLOGII NAPRAW I MODERNIZACJI. [w:] INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH, Nr 9/2008 [on-line]. POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi, 27.04.2009 r. [dostęp 23.03.2010 r.]
- EWA KOZŁOWSKA: REKREACJA Z ODRĄ W TLE NA PRZYKŁADZIE WROCŁAWIA. [w:] Nauka Przyroda Technologie, tom 2, zeszyt 4 [on-line]. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2008. s. 9. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Trasa turystyczna Zabytki Techniki Śródmiejskiego Węzła Wodnego. www.wroclaw.pl. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Trasa turystyczna Zabytki Techniki Śródmiejskiego Węzła Wodnego. [w:] mapa [on-line]. www.wroclaw.pl. s. 1. [dostęp 23.03.2010 r.]
- a b c d e f g Mosty. ZDiUM. s. 11. [dostęp 23.03.2010 r.]
- a b c Kładki. ZDiUM. s. 4. [dostęp 23.03.2010 r.]
- Trasa turystyczna "Mosty i przeprawy". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2007. s. 33. [dostęp 22.03.2010 r.]
- a b c d 9. SFERA INFRASTRUKTURY. [w:] Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry – Diagnoza stanu [on-line]. Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu, 27.04.2009 r. s. 31. [dostęp 16.03.2010 r.]
- Dz.U. z 2019 r. poz. 1208
- a b c d e f Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.ś. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.ś. Krzysztof Woś, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher: Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007-2013. AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, 2006. s. 56. [dostęp 22.03.2010 r.]
- Zbigniew Szling, Jan Winter: Drogi wodne śródlądowe. Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, 1988. (pol.).
- Wiesław Depczyński, Andrzej Szamowski: Budowle i zbiorniki wodne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1997. (pol.).
- a b c d e f Śródmiejski Węzeł Wodny, Szlak Gondoli. [w:] mapa [on-line]. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, 27.04.2009 r. s. 1. [dostęp 22.03.2010 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeki i kanały wodne":
Wrocławski węzeł wodny | Węzeł Wodny Bartoszowicko–Opatowicki | Mieszczański Stopień Wodny | Stopień Wodny Bartoszowice | Stopień Wodny Opatowice | Stopień Wodny Rędzin | Czarna Woda (Wrocław) | Stopień Wodny Szczytniki | Stara Widawa | Kanał wodny Upust Klary we Wrocławiu | Kanał Miejski we Wrocławiu | Piaskowy Stopień Wodny | Upust powodziowy Klary | Toczek (strumień) | Śluza Zacisze | Śluza Opatowice | Stopień Wodny Marszowice | Śluza Różanka | Śluza Bartoszowice | RyńkaOceń: Odra Północna