Śluza Zacisze


W sercu Wrocławia na osiedlu Zacisze, znajduje się Śluza Zacisze – niezwykle istotny obiekt hydrotechniczny. Jest to śluza wodna komorowa, której lokalizacja na rzece Odrze sprawia, że pełni ważną rolę w regulacji poziomu wód.

Ten wyjątkowy budynek stanowi integralny element większego systemu zarządzania wodami, znanego jako Stopień Wodny Zacisze. Dzięki niej, możliwe jest nie tylko utrzymanie stabilnego poziomu wody, ale również kontrola nad swobodnym przejściem jednostek pływających w tym rejonie.

Historia

Śluza, o której mowa, została wybudowana i oddana do użytku 25 października 1917 roku. Stanowi to część większej inwestycji hydrotechnicznej, która miała na celu stworzenie nowej drogi wodnej przez miasto. Ten projekt był częścią większego systemu nazywanego Wrocławskim Węzłem Wodnym, który obejmował tak zwany Wrocławski Szlak Główny (Północny).

Charakterystyka

Śluza znajduje się na Kanale Żeglugowym, gdzie lewy brzeg stanowi grobla, która oddziela Kanał Żeglugowy od Kanału Powodziowego. Na koronie tej grobli przebiega Ulica Folwarczna. Natomiast prawy brzeg kanału zajmuje teren byłej Wrocławskiej Stoczni Rzecznej. Powstająca w związku z tym administracja żeglugi może zachować porządek w tym rejonie.

Powyżej opisywanej śluzy, przed Śluzą Bartoszowice, zlokalizowane są różne obiekty związane z żeglugą, takie jak: Przeładownia przy ulicy Betonowej, Port Przeładunkowy Paliw Płynnych, a także Wrocławska Stocznia Rzeczna. Co więcej, poniżej śluzy Kanał Żeglugowy łączy się ze Starą Odrą, wzdłuż której przebiega dalszy odcinek szlaku żeglugowego. Poniżej śluzy dostrzec można także przeprawę mostową, która nazywa się Mosty Jagiellońskie.

Śluza ma imponujące wymiary: długość wynosi 187,0 m, szerokość – 9,6 m, a głębokość na progu dolnym osiąga 2,91 m. Obiekt ten spełnia wymagania Europejskiej klasyfikacji śródlądowych dróg wodnych żeglownych, według EKG ONZ z 1992 roku, dla III klasy dróg wodnych. Jednocześnie, w polskim systemie klasyfikacji, odpowiada IV klasie dróg wodnych. Do procesu napełniania i opróżniania śluzy podczas żeglugi zastosowano nowoczesny system kanałów obiegowych. W głowie górnej zastosowano kanały o wymiarach 1,60 × 2,35 m, przy czym w głowie dolnej stworzono kanały obiegowe o wymiarach 1,95 × 2,0 m. Dodatkowo, do zamykania kanałów obiegowych użyto zasuwy rolkowe.

Nie można zapomnieć, że śluza jest również wyposażona w stalowe wrota jako zamknięcia, jak również w dodatkowe wrota przeciwpowodziowe, które umiejscowione są od strony wody dolnej. Poprzednią śluzą na szlaku wodnym jest Śluza Bartoszowice, która znajduje się w odległości 4,50 km. Kolejnym obiektem w kierunku dalszym jest Śluza Różanka, usytuowana w odległości 3,92 km.

Stopień Wodny Zacisze jest unikalny w swoim rodzajzie, ponieważ obie jego części: Śluza Zacisze oraz Jaz Zacisze, mogą działać niezależnie. Stan wody górnej przed śluzą jest regulowany na Stopniu Wodnym Bartoszowice, natomiast stan wody dolnej za śluzą, regulowany jest na Stopniu Wodnym Różanka. Jaz Zacisze, zlokalizowany na Kanale Powodziowym, ma wpływ na stan wód dla innych obiektów znajdujących się w tym rejonie, w tym m.in. Kąpielisko Morskie Oko.

Przypisy

  1. a b c d wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego [dostęp 07.12.2009 r.]
  2. Strona www.wroclaw.pl o Wrocławskim Węźle Wodnym [dostęp 07.12.2009 r.]
  3. Małgorzata Książkiewicz, Grzegorz Bakuliński, Stanisław Januszewski, Ryszard Majewicz, Trasa turystyczna Pomniki Wrocławskiego Węzła Wodnego, Prosto z pokładu nr 55, Marzec 2008 r. [dostęp 07.12.2009 r.]
  4. Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wisnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl, AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, SZCZECIN 2006 [dostęp 07.12.2009 r.]

Oceń: Śluza Zacisze

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:18