Śluza Piaskowa

---

Historia

Śluza Piaskowa, która została zaprojektowana jako drewniana konstrukcja w 1792 roku, przeszła z czasem kilka istotnych modernizacji. Na przykład, w 1820 roku przekształcono ją w murowaną, a w latach 1872 do 1882 śluzę poddano kolejnym modernizacjom. W ramach tych prac dokonano między innymi wymiany drewnianych wrót na stalowe, nitowane, co znacząco podniosło jej wytrzymałość. Dodatkowo, jako innowacja, zastosowano cement portlandzki do uszczelnienia budowli.

Śluza ta jest integralną częścią stopnia wodnego, który określa się nazwą Piaskowy Stopień Wodny. Mieści się ona w obrębie Śródmiejskiego Węzła Wodnego – Górnego. Ze względu na niewielkie wymiary nie odgrywa istotnej roli w transporcie wodnym, jak również w przewozach towarowych, co czyni tę drogę wodną stosunkowo mało znaczącą. Jednakże, obecnie zauważalny jest rozwój turystyki oraz rekreacji wodnej w rejonie otwartego dla żeglugi Śródmiejskiego Węzła Wodnego.

W szczególności, po oddaniu do użytku przystani śródmiejskich, takich jak Marina Topacz oraz kilka przystani dla pasażerskiej białej floty, region nabiera nowego charakteru. Warto zauważyć, że przez Śluzę Piaskową nie prowadzi żadna aktywna droga wodna, a obowiązuje obustronny zakaz ruchu jednostek. Ze względu na minimalne piętrzenie na stopniu wodnym, śluza pozostaje otwarta, co oznacza, że jednostki nie są już śluzowane, lecz przechodzą przez nią jak przez kanał wodny.

Charakterystyka

Śluza Piaskowa charakteryzuje się wymiarami, które wynoszą: długość – 39,1 metra, szerokość – 5,3 metra, a różnica poziomów – 0,2 metra. Warto dodać, że do 1959 roku wartość piętrzenia na tym stopniu była znacznie wyższa i wynosiła 2,11 metra. Obniżenie poziomu piętrzenia jest efektem nowoczesnych regulacji wprowadzonych w 1959 roku, które miały na celu dostosowanie do potrzeb elektrowni wodnych zlokalizowanych w obrębie Śródmiejskiego Węzła Wodnego Dolnego.

Śluza wyposażona jest w wrota środkowe, które dzielą jej wnętrze na dwie odrębne części, co ułatwia oszczędnościowe śluzowanie mniejszych jednostek. Wrota od strony wody dolnej mają wymiary 3,0 metra na 4,4 metra, podczas gdy od strony wody górnej ich wymiary to 3,2 metra na 5,0 metra. Obie głowy – górna i dolna – dysponują zamkami przeznaczonymi do zamontowania zamknięć remontowych.

Odległość do kolejnego stopnia na wodnej drodze, która prowadzi do Śluzy Mieszczańskiej, wynosi 0,6 km, z kolei do wcześniejszej jednostki na szlaku, czyli Śluzy Opatowice, jest to 9,2 km. Prawy brzeg śluzy zajmuje forma Wyspy Piasek, natomiast lewy brzeg to niewielka Wyspa Daliowa, która powstała wskutek przeprowadzenia przekopu w czasie budowy śluzy oraz szlaku wodnego.

Poziom wody górnej jest regulowany przez szereg elementów Śródmiejskiego Węzła Wodnego Górnego, takich jak Jaz św. Macieja, rynny robocze Młynów Świętej Klary oraz młyny usytuowane między Wyspą Młyńską a Wyspą Piasek. Również Upust powodziowy Klary, Kanał Jazu Macieja oraz jaz na Odrze Północnej mają istotny wpływ na stan i poziom wody. Natomiast poziom wody dolnej kształtowany jest przez Mieszczański Stopień Wodny.

Śluza Piaskowa, przez swoją unikalną budowę oraz lokalizację, odgrywa istotną rolę w systemie wodnym regionu, ułatwiając transport wodny oraz zarządzanie zasobami wodnymi.

---

Oceń: Śluza Piaskowa

---