Jaz Szczytniki

---

Funkcje

Jaz Szczytniki pełni szczególnie ważną rolę w regulacji stanu wody, zapewniając optymalne warunki dla szlaków wodnych w okolicy. Przede wszystkim, jego funkcje obejmują regulację poziomu wody górnej dla Śluzy Szczytniki oraz Śluzy Piaskowej, a także kontrolowanie stanu wody dolnej dla Śluzy Opatowice.

W kontekście rzeki, powyżej jaz położony jest Jaz Opatowice, który staje się częścią wcześniejszego stopnia wodnego – Stopień Wodny Opatowice. Z kolei poniżej znajduje się Jaz Psie Pole, który współtworzy następny stopień wodny – Stopień Wodny Psie Pole. Na Odrze Śródmiejskiej, jaz współpracuje z innymi jazami, bogato wpływając na poziomy wody, w tym z Jazem św. Macieja oraz Jazem św. Klary, a także z kolejnymi jazami Mieszczańskimi, takimi jak Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław II, znanym jako Północny, oraz Jaz Elektrowni Wodnej Wrocław I, zwanym Południowym.

Jaz ten ma również istotny wpływ na strukturę koryta rzeki:

• lewobrzeżna część koryta obejmuje teren osiedla Dąbie, gdzie w rejonie jazu wykonano obwałowania, które tworzą Groblę Szczytnicko–Bartoszowicką. Tutaj znajduje się również Ogród Zoologiczny,
• prawy brzeg to Wyspa Szczytnicka, stworzona na skutek realizacji Przekopu Szczytnickiego, który miał na celu ułatwienie żeglugi oraz budowę Śluzy Szczytniki.

W kontekście Starej Odry:

• poniżej jazu łączy się z Przekopem Szczytnickim, gdzie funkcjonuje także Przystań Zwierzyniecka, a nieco dalej nad wałem znajduje się Most Zwierzyniecki,
• powyżej jazu koryto Odry oddziela się od głównego nurtu, prowadząc wody w kierunku Śródmiejskiego Węzła Wodnego.

Historia i charakterystyka

Jaz w Szczytnikach to obiekt o bogatej historii, który przeszedł znaczącą ewolucję po katastrofie naturalnej. W lipcu 1997 roku jaz został całkowicie zniszczony na skutek ulewnej powodzi, co skłoniło do jego odbudowy oraz modernizacji. Prace zakończono w 2002 roku, co pozwoliło na przywrócenie obiektu do stanu użyteczności, a nawet poprawienie jego funkcjonalności.

Korona jazu ma 45 metrów szerokości, co czyni go dostrzegalnym elementem otoczenia. Obiekt jest skonstruowany jako jaz z jednym przęsłem. W celu regulacji poziomu piętrzenia, na koronie umieszczono powłokę, którą można napełniać wodą. Ta innowacyjna metoda pozwala na precyzyjne zarządzanie wodami, co jest niezwykle istotne w kontekście gospodarki wodnej regionu.

Płyta jazu charakteryzuje się grubością wynoszącą 1 metr, co zapewnia stabilność i wytrzymałość konstrukcji. Co więcej, w trakcie modernizacji obiektu, stworzono również przepławkę dla ryb, co wskazuje na dbałość o ochronę bioróżnorodności w okolicy. Spad jazu wynosi 2,05 m, co również wpływa na jego zdolność do efektywnego zarządzania wodami w czasie niesprzyjających warunków atmosferycznych.

---

Oceń: Jaz Szczytniki

---