Wyspa Szczytnicka

Na północnym zachodzie wyspy możemy zauważyć, iż granice jej kończą się przy osiedlu Plac Grunwaldzki, gdzie oddziela je od niego Przekop Szczytnicki. Taki układ rzek sprawia, że wyspa ma charakterystyczny, trójkątny kształt. Interesujący jest również fakt, że w korycie Odry śródmiejskiej nie znajdują się żadne budowle piętrzące. Natomiast na pozostałych akwenach otaczających wyspę, zbudowano Stopień Wodny Szczytniki.

W skład tego obiektu wchodzą dwie kluczowe budowle, które zasługują na szczególną uwagę:

• Jaz Szczytniki, umiejscowiony w korycie Starej Odry, którego lewy przyczółek przylega do brzegu wyspy,
• Śluza Szczytniki, znajdująca się w przekopie, której prawa ściana komory przylega do terenu wyspy.

Co warto podkreślić, na wyspę nie prowadzi żaden most, co czyni ją miejscem niezwykle kameralnym. Jedyne przejście, które umożliwia dotarcie na wyspę, to pomosty zainstalowane na wrotach wspornych Śluzy Szczytniki. Oprócz tej pieszej ścieżki, dostępny jest również dojazd wodny, dzięki czemu w awanportach znajdują się miejsca do cumowania dla jednostek pływających. Dodatkowo, w dolnym awanporcie umiejscowiona jest przystań policji wodnej.

Pomimo braku mostowego połączenia, teren wyspy jest bardzo dobrze zagospodarowany. Znajdują się tu liczne budynki, gdzie mieszczą się różnorodne instytucje oraz inne obiekty, takie jak:

• komisariat policji wodnej,
• przystań jachtowa,
• obiekty dydaktyczne Politechniki Wrocławskiej,
• sezonowa przystań dla statków żeglugi pasażerskiej oraz statku inspekcyjnego Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej,
• Instytut Ochrony Środowiska,
• sterownia jazu Szczytniki.

Historia Wyspy Szczytnickiej jest ściśle związana z tzw. I kanalizacją Odry, która miała miejsce w latach 1892–1897. W ramach tej monumentalnej inwestycji, zwanej budową systemu przeciwpowodziowego i nową drogą wodną (Droga Wielkiej Żeglugi, Miejski Szlak Żeglugowy), przeprowadzono regulację oraz przekształcenie koryta Starej Odry. W rezultacie powstał również Kanał Miejski, będący częścią szlaku wodnego II klasy, który prowadzi przez Przekop Szczytniki oraz Starą Odrę, stanowiąc ważny fragment Odrzańskiej Drogi Wodnej.