Tamka


Tamka, inaczej określana jako Wyspa Świętego Macieja (niem. Matthiasinsel) oraz An der Matthiaskunst, to jedna z niewielkich wysp odrzańskich o powierzchni zaledwie 0,4 ha, usytuowana na starym mieście Wrocławia. Jej lokalizacja jest niezwykle urokliwa i znajduje się naprzeciw wylotu ul. Szewskiej, przy ulicy Grodzkiej, która biegnie wzdłuż Odry na jej południowym brzegu. Wyspa ta jest częścią Śródmiejskiego Węzła Wodnego – Górnego.

Początki Tamki sięgają XIII wieku, kiedy to znalazła się pod zarządem zakonu Krzyżowców z Czerwoną Gwiazdą. To oni zbudowali na wyspie młyn św. Macieja, o którym wspomniano już w 1254 roku; jest to najstarszy znany młyn we Wrocławiu. Z biegiem czasu w okolicy pojawiły się nawet dwa młyny, umiejscowione przy obu końcach drewnianego wówczas mostu św. Macieja, który łączył wyspę z miastem.

W 1539 roku na miejskim przyczółku mostu św. Macieja powstał wodociąg, nazwany „Nowym”, aby odróżnić go od pobliskiego wodociągu „Starego” lub „Wielkiego”, który istniał już od połowy XIV wieku. Wodociąg ten przeszedł przebudowę w 1825 roku. Co ciekawe, sama wyspa pozostawała bezimienna aż do XIX wieku, co pokazuje, jak wiele zmieniło się na przestrzeni wieków.

W latach 1869–1871 zbudowano most na śluzie, natomiast w 1876 roku wyburzono młyny, tworząc Jaz św. Macieja. W latach 1905–1907 powstał żelazny most św. Macieja, który wciąż jest wykorzystywany; ostatni remont miał miejsce w 1967 roku, a przebudowa nabrzeża (ul. Grodzkiej) odbyła się w 2007 roku. Wyspa przyjęła obecną nazwę w 1945 roku.

Na Tamce znajdują się dwa istotne budynki. Pierwszy, znany kiedyś jako „klubowy”, został wzniesiony w latach 1906–1908 według projektu berlińskiego architekta Rudolpha Zahna. Był to siedziba Śląskiego Towarzystwa Kultury Ojczyźnianej (Schlesische Gesellschaft für Vaterländische Kultur). Później budynek przeszedł w ręce Katedry i Zakładu Chemii Leków Akademii Medycznej, a obecnie jest opuszczony oraz zaniedbany. Drugi budynek, nieco młodszy, został odbudowany po wojnie w latach 70. XX wieku; był używany przez Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Wrocławskiego do niedawna. Dziś pełni funkcję klubowo-biurową, a w sezonie letnim na parterze mieści się bar, podczas gdy wyższe piętra przeznaczone są na wynajem.

Przypisy

  1. W latach 30. XX wieku projektowano poprowadzenie trasy NS, która przebiegać by miała ulicą Szewską, przez most św. Macieja, Tamkę, Wyspę Piasek, Wyspę Słodową i Wyspę Bielarską na północny brzeg Odry; pomysł ten nigdy nie został zrealizowany.

Oceń: Tamka

Średnia ocena:4.92 Liczba ocen:24