Ulica Widok we Wrocławiu

---

Historia

Ulica Widok, obecnie znana mieszkańcom Wrocławia, ma swoją bogatą i złożoną historię. Początkowo, obejmowała północny odcinek, który stanowił istotne połączenie pomiędzy ulicami: Szewską oraz Menniczą, jak również nieistniejącą już ulicą Słodową. Odcinek ten odpowiadał za przepływ ruchu przez Furtę Menniczą, znaną w roku 1434 jako Monczepforte, a także przez Kładkę Kapeluszników, lokalizowaną w rejonie znanym jako Hutmachestteig. Warto dodać, że Kładka ta była konstrukcją ruchomą, co miało duże znaczenie dla transportu w tamtym czasie.

W roku 1935 wytyczono nową drogę prowadzącą do ulicy Teatralnej, która przebiegała w miejscu dawnej karczmy oraz słodowni, znajdującej się przy ulicy Menniczej 4. Ulica ta otrzymała nazwę „Strzeż się” (Siech Dich für). Od lat 60. XX wieku ulica ta została włączona w obręb obecnej ulicy Widok, co zmieniło układ komunikacyjny tej części miasta.

W trakcie budowy Trasy W-Z, nastąpiła likwidacja wielu uliczek leżących w północnej części ulicy Widok. Wśród zlikwidowanych ulic znajdowała się ulica Słodowa, której południowa pierzeja przetrwała i została włączona do nowej szerokiej arterii, zaprojektowanej w miejsce wąskiej zabudowy. Nowa ulica otrzymała nazwę ulicy Kazimierza Wielkiego. W 1963 roku oddano do użytku wieloklatkowy, wielorodzinny kompleks mieszkalny przy ulicach Widok 12, 14 oraz 16, będący przykładem rozwijającego się miasta.

Nazwy

Historia ulicy Widok we Wrocławiu jest bogata i pełna różnych odniesień, co przejawia się w jej nazwach na przestrzeni wieków. Ulica ta miała kilka różnych nazw, które były używane w różnych okresach.

• Grosse Groschengasse (Wielka Groszowa), od 1377 r. do 9.08.1937 r.,
• Siehdichfür, zaułek,
• Widok, od 1945 r.

Nazwa, która funkcjonowała przez wiele lat – Grosse Groschengasse, czyli Wielka Groszowa, a także inne związane z nią nazwy, jak Groschengasse (Groszowa) i Kleine Groschengasse (Mała Groszowa), odwołują się do dawnej mennicy, która znajdowała się w pobliżu dawnej ulicy Stajennej.

Co ciekawe, nazwa Siehdichfür może mieć swoje źródło w karczmie oraz słodowni znanej jako Siech Dich für, co tłumaczy się jako „Strzeż się”. Istnieje także teoria o jej pochodzeniu z domu z dziedzińcem, który usytuowany był między Groschengasse (ulicą Menniczą) a Zwingerstrasse (ulicą Teatralną). To tutaj, w trakcie epidemii dżumy w 1525 r., izolowano osoby chore i nosicieli zarazy określanych mianem Seuchenträger.

Obecna nazwa ulicy, Widok, została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w oficjalnym okólniku nr 97 z dnia 30 listopada 1945 r.

Układ drogowy

Ulica Widok w Wrocławiu jest związana z drogą gminną o numerze 106465D, której długość wynosi 178 metrów i należy do klasy lokalnej. Wzdłuż całej długości tej ulicy znajdują się torowiska tramwajowe, które zostały wydzielone poza jezdnią. Na południowym końcu ulica łączy się z innymi liniami tramwajowymi przebiegającymi na ulicy Teatralnej oraz placu Teatralnym, natomiast na północy krzyżuje się z liniami zmierzającymi przez ulice Kazimierza Wielkiego i Szewską. Przed skrzyżowaniem z ulicą Kazimierza Wielkiego umiejscowiony jest przystanek tramwajowy o nazwie „Świdnicka”, obsługujący kierunek północny.

Okolice ulicy Widok są bogate w różnego rodzaju spojenia komunikacyjne, które ułatwiają poruszanie się po Wrocławiu. Wśród nich warto wymienić:

• skrzyżowanie z ulicą Bożego Ciała,
• kontakt z placem Teatralnym, co wiąże się z torowiskiem tramwajowym,
• bliskość do ulicy Teatralnej, również z torowiskiem tramwajowym,
• skrzyżowanie z ulicą Mennicza,
• oraz skrzyżowanie z ulicą Kazimierza Wielkiego, na którym zainstalowano sygnalizację świetlną, co zwiększa bezpieczeństwo ruchu,
• kontakt z ulicą Szewską, także związanym z torowiskiem tramwajowym.

Zabudowa i zagospodarowanie

Na zachodniej stronie ulicy, w obszarze od placu Teatralnego do ulicy Menniczej, znajduje się Mediateka, która znalazła swoje miejsce w historycznym budynku dawnej słodowni, datowanej na około 1900 rok i przekształconej później w palarnię kawy Otto Stieblera. W tym rejonie usytuowany jest również teren zielony, co dodaje uroku całemu miejscu. W przestrzeni pomiędzy ulicą Menniczą a Kazimierza Wielkiego dominują trzy powojenne budynki mieszkalne.

Wschodnia strona ulicy charakteryzuje się zabudową ciągłą, której wysoka jakość architektoniczna przyciąga uwagę. Na odcinku od ulicy Teatralnej do ulicy Menniczej wyróżnia się powojenny, wieloklatkowy budynek mieszkalny, znany z adresów ulicznych 12, 14 i 16. Kontynuując spacer w kierunku Kazimierza Wielkiego, można podziwiać fasady budynków pochodzących z lat 1938–1939, które stanowią ważny element architektury ulicy.

Obszar ten, wraz z przyległymi terenami, został zaliczony do rejonu statystycznego nr 933220. W 2018 roku zarejestrowano tutaj zaledwie 306 mieszkańców, co przekłada się na gęstość zaludnienia wynoszącą 2938 osób na km². Całe to terytorium znajduje się na wysokości bezwzględnej w granicach 119 do 120 metrów nad poziomem morza, co czyni je istotną częścią zabudowy śródmiejskiej Wrocławia.

Ochrona i zabytki

Obszar, w którym znajduje się ulica Teatralna, ma ważne znaczenie historyczne i architektoniczne. Jest częścią zespołu urbanistycznego Starego Miasta, które datuje się na XIII-XIX wiek. Ponadto, miejsce to zostało wpisane do rejestru zabytków pod numerami: 196 z dnia 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r. W celu dalszego zabezpieczenia tego obszaru, ustanowiono historyczne centrum miasta, które obejmuje szerszy zakres niż wskazany wcześniej zespół urbanistyczny, traktując go jako pomnik historii. Wrocław, jako miasto, włączyło ten obszar do Parku Kulturowego „Stare Miasto”, który koncentruje się na ochronie krajobrazu kulturowego oraz dba o jego uporządkowanie, zachowanie oraz właściwe kształtowanie.

W tym kontekście, ochrona krajobrazu kulturowego ma kluczowe znaczenie dla zachowania charakteru najstarszej części Wrocławia. Tereny te podlegają również strefie ochrony konserwatorskiej oraz ochronie zabytków archeologicznych, co podkreśla znaczenie historyczne i kulturowe obszaru. Dodatkowo, w granicach obszarów rehabilitacji, istniejąca zabudowa i infrastruktura techniczna wymagają szczególnej troski i ochrony.

W bezpośrednim sąsiedztwie ulicy znajdują się liczne zabytki, które wnoszą wiele do regionalnego dziedzictwa kulturowego:

Obiekt i jego lokalizacja	Data powstania oraz numer rejestru	Zdjęcie
Wschodnia strona
Kamienica ul. Widok 2-4	1938–1939 (na podstawach z XVIII-XIX wieku) gez, mpzp	_
Kamienica ul. Widok 6	1938–1939 (na podstawach z XVIII-XIX wieku) gez, mpzp	_
Kamienica z piekarnią Siegerta, obecnie mieszkalna ul. Widok 8	1938–1939 (na podstawach z XVIII-XIX wieku) gez, mpzp
Bank (Deutsche Bau- und Bodenbank AG), obecnie „Dom Europa” (Regionalne Przedstawicielstwo Unii Europejskiej, Biuro Parlamentu Europejskiego w Polsce) ul. Widok 10	1938–1939 (na podstawach z XVIII-XIX wieku) gez, mpzp	_
Południowa strona, zakończenie osi widokowej
Resursa Kupiecka (Dom Związku Chrześcijańskich Kupców), obecnie Wrocławski Teatr Lalek z przyległym skwerem oraz działką (nr 17 AM-33) pl. Teatralny 4	1892–1894 (projekt E. Blümner), rozbudowa 1905–1909 (projekt A. Grau) (lata 1892–1909) A/2474/495/Wm z 05.10.1992 r.	_
Zachodnia strona
Słodownia Augusta Weberbauera, później dom handlowy z palarnią kawy Otto Stieblera i kawiarnią, obecnie biblioteka „Mediateka” pl. Teatralny 5, ul. Widok 7	I połowa XIX wieku, około 1900 r., po 1945 r. gez, mpzp	_

Osie widokowe

Ulica Widok we Wrocławiu jest objęta szczególną ochroną ze względu na swoje unikatowe osie widokowe. Jedną z nich stanowi oś, która prowadzi z ulicy Widok w kierunku południowym, a jej przedłużeniem jest ulica Teatralna, która ukazuje majestatyczny budynek Teatru Lalek.

Warto również podkreślić, że istotnym elementem jest oś widokowa, która rozciąga się z ulicy Teatralnej w kierunku zachodnim, przechodząc przez ulicę Widok, a także dalej przez plac Teatralny. Ta perspektywa umożliwia podziwianie opery w całej jej okazałości, gdyż budynek Opery Dolnośląskiej stanowi wyrazistą dominantę w tej części miasta.

Wrocławskie krasnale

W niedalekim otoczeniu ulicy Widok we Wrocławiu można spotkać niezwykłe figurki wrocławskich krasnali, które dodają kolorów i charakteru temu miejscu. Te małe, magiczne postacie stały się symbolem miasta.

W szczególności w okolicy występują następujące krasnale:

• „Krasnale Wodne”, które mają swoje miejsce w fontannie na skwerze przed Teatrem Lalek,
• „Puszczający Stateczki”,
• „Karmiący Ptaki”,
• „Ogrodnik”,
• „Aktor”,
• „Parasolnik”,
• „Wierzbownik”,
• „Zbierający Wodę”.

Oprócz krasnali wodnych, warto zwrócić uwagę na inne figurki, takie jak:

• „Bibliofil”, znajdujący się przed Mediateką od strony placu Teatralnego,
• „Marysia Pięknisia”, która ozdabia Centrum Dermatologii Estetycznej na ulicy Widok 8.

Te unikalne postacie sprawiają, że spacer po Wrocławiu jest jeszcze przyjemniejszy, a każda z nich opowiada swoją własną historię.

---

Oceń: Ulica Widok we Wrocławiu

---