Ulica Kłośna to interesująca arteria we Wrocławiu, która łączy ulicę Ołowianą z ulicą Grochową na terenie malowniczego osiedla Gajowice. Znajduje się ona w obrębie dawnej dzielnicy Fabryczna i ma długość wynoszącą 121 metrów.
Obszar, przez który przebiega ta ulica, został ujęty w gminnej ewidencji zabytków, co oznacza, że jest chroniony ze względu na zachowanie historycznego układu urbanistycznego osiedla. Wzdłuż ulicy Kłośnej oraz w jej najbliższym otoczeniu znajdują się zabytkowe budynki, które również zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków.
Historia
Ulica Kłośna przeszła długą i bogatą historię, nieodłącznie związaną z obszarem dawnych Gajowic (Gabitz), który to rejon został włączony do Wrocławia w 1868 roku. Obszar ten zyskał nowy kształt dzięki projektowi, który powstał w 1895 roku, a jego centralnym punktem stał się plac Icchaka Lejba Pereca. Pomimo że plac (Rehdigerplatz) oraz przyległe do niego uliczki istniały już w 1901 roku, ulice Kłośna, Ołowiana i Grochowa dopiero w późniejszym czasie zaczęły powstawać.
Do 1926 roku ulica Kłośna była już w pełni ukształtowana, z zabudową po obu stronach. Konstrukcje przemawiały do współczesnego wizerunku ulicy, zachowując przy tym numerację dla obiektów mieszkalnych, gdzie numery nieparzyste rozciągały się od 1 do 15, a parzyste od 2 do 10. W tym samym okresie również ulica Ołowiana (Gellertstrasse) oraz niektóre fragmenty Grochowej (Herderstrasse) były już w pełni zabudowane, z charakterystycznymi elementami, które przetrwały do dzisiaj. Natomiast dalsza część ulicy Grochowej jeszcze nie została ostatecznie zdefiniowana
Niestety, zabudowa Gajowic doświadczyła znacznych zniszczeń podczas tragicznych wydarzeń drugiej wojny światowej, szczególnie oblężenia Wrocławia w 1945 roku. Po zakończeniu konfliktu, w latach 60. XX wieku, obszar ten stał się miejscem największej powojennej inwestycji mieszkaniowej, znanej jako osiedle mieszkaniowe „Gajowice”. W latach 60. i 70. XX wieku, pod przewodnictwem Igora Tawryczewskiego oraz jego zespołu, w skład którego wchodziły takie osoby jak: Edmund Frąckiewicz, Jadwiga Grabowska-Hawrylak, Maria Kiełczewska, Witold Maciejewski oraz Zygmunt Pawłowicz, rozpoczęto prace nad odbudową tego rejonu. Zajęcia projektowe miały miejsce już od 1959 roku.
Efekty tych działań były widoczne w postaci nowego zagospodarowania przy ulicy Kłośnej, z uwzględnieniem istniejących budynków o numerach 3, 4, 6, 11 oraz 13, które przetrwały do dzisiaj. Zrealizowano zabudowy plombowe, tworząc jednolitą zabudowę po obu stronach ulicy. Warto też zaznaczyć znaczenie Mari Tawryczewskiej w procesie projektowania, która współtworzyła ten ważny etap historii Gajowic.
Nazwy
W historii ulica w Wrocławiu zmieniała swoje oblicze w zakresie nazewnictwa, co odzwierciedla jej bogaty rozwój.
Do 15 maja 1946 roku została nazwana Wielandstrasse, co upamiętniało Christophera Martina Wielanda, znaczącą postać epoki oświecenia.
- nazwa Wielandstrasse obowiązywała do 15.05.1946 r.,
- nazwa Kłośna została wprowadzona od 15.05.1946 r..
Christopher Martin Wieland, urodzony 5 września 1753 roku w Oberholzheim niedaleko Biberach, zmarł 20 stycznia 1813 roku w Weimarze. Był on pisarzem, który zostawił po sobie liczne epickie poematy oraz rokokowe liryki, co czyni go jednym z najwybitniejszych przedstawicieli swojego czasu.
Obecna nazwa ulicy, ulica Kłośna, została ustalona przez Zarząd Wrocławia i oficjalnie ogłoszona w okólniku nr 33 z dnia 15 maja 1946 roku.
Warto również wspomnieć, że w roku 1947 pojawiła się idea nadania ulicy innej nazwy, mianowicie „Jaglanej”, ale pomysł ten nie został w końcu zrealizowany.
Układ drogowy
Ulica Kłośna we Wrocławiu jest istotnym elementem układu drogowego w tym regionie. Łączy się ona z różnymi drogami publicznymi, co czyni ją kluczowym punktem komunikacyjnym.
Typ Powiązania | Kierunek | Nazwa Drogi | Obrazek | Szczegóły |
---|---|---|---|---|
skrzyżowanie | ← → | ulica Ołowiana | _ | w lewo i w prawo |
skrzyżowanie | → | ulica Ołowiana | _ | na wprost |
_ | _ | na wprost | ||
skrzyżowanie | ← → | ulica Grochowa | _ | w lewo i w prawo |
Droga
Ulica Kłośna, znajdująca się w Wrocławiu, ma wiele interesujących cech związanych z jej infrastrukturą. Przypisana do niej droga gminna nosi numer 106059D oraz ma własny numer ewidencyjny, G1060590264011. Ta krótka ulica ma długość 121 metrów i łączy ulicę Ołowianą z ulicą Grochową, klasyfikowaną jako droga dojazdowa.
Ulica charakteryzuje się brukowaną nawierzchnią, wykonaną z kamiennej kostki granitowej, co dodaje jej estetyki i trwałości. Dodatkowo, przebiega przez teren o wysokości bezwzględnej w zakresie od 119,3 do 120,3 m n.p.m., co wpływa na jej ukształtowanie.
Cała powierzchnia ulicy, która znajduje się na działce ewidencyjnej, wynosi 1 954 m². Warto zwrócić uwagę na strefę ograniczenia prędkości do 30 km/h, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców i użytkowników drogi. Wzdłuż Kłośnej wyznaczono także kontraruch dla rowerów, co sprzyja aktywnemu transportowi i zachęca do korzystania z dwóch kółek.
Zagospodarowanie i demografia
Ulica Kłośna, która znajduje się w obrębie osiedla Gajowice, odgrywa istotną rolę w urbanistyce tego obszaru. Stanowi ona fragment zabudowy miejskiej, która jest objęta ochroną i uwzględniona w gminnej ewidencji zabytków, odnosząc się do układu urbanistycznego.
Cały odcinek ulicy jest zabudowany po obu stronach, tworząc spójną pierzeję budynków mieszkalnych. Wśród nich znajdują się zarówno dobrze zachowane kamienice, jak i nowoczesne budynki uzupełniające, które powstały w latach 60. i 70. XX wieku jako część budowy osiedla mieszkaniowego Gajowice.
Obiekty te mają od czterech do sześciu kondygnacji nadziemnych, a w niektórych z nich, na parterach, mieszczą się lokale handlowo-usługowe, co przyczynia się do ożywienia lokalnej przestrzeni. Za każdym z budynków w zabudowie pierzejowej znajdują się tereny zieleni międzyblokowej, co znacząco podnosi jakość życia mieszkańców.
Na początku ulicy zlokalizowany jest Zieleniec przy ul. Ołowianej-Kłośnej, otoczony z każdej strony jezdniami ulicy Ołowianej oraz Kłośnej. To miejsce stwarza dodatkową przestrzeń rekreacyjną, która jest ważnym elementem urbanistycznym tego obszaru.
Warto również zwrócić uwagę na statystyki demograficzne związane z tym terenem. Ulica Kłośna przebiega przez jeden rejon statystyczny, a dane na dzień 31 grudnia 2020 roku dotyczą rejonu nr 930800, w którym w chwili wskazanej zameldowanych było 1 383 osób, a gęstość zaludnienia wynosiła 17 565 osób/km².
Punkty adresowe i budynki
Na ulicy Kłośnej, według stanu z 2021 roku, można znaleźć szereg interesujących punktów adresowych. Na północno-zachodniej stronie ulicy znajdują się numery nieparzyste, które obejmują:
- ulica Kłośna 1: to sześciokondygnacyjny budynek mieszkalny,
- ulica Kłośna 3: pięciokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
- ulica Kłośna 5: budynek mieszkalny, również pięciokondygnacyjny,
- ulica Kłośna 7: kolejny pięciokondygnacyjny obiekt mieszkalny,
- ulica Kłośna 9: jeszcze jeden budynek mieszkalny z pięcioma kondygnacjami,
- ulica Kłośna 11: czterokondygnacyjny budynek mieszkalny,
- ulica Kłośna 13: również czterokondygnacyjny budynek mieszkalny,
- ulica Kłośna 15: kolejny budynek mieszkalny z pięcioma kondygnacjami.
Na stronie południowo-wschodniej, która zawiera numery parzyste, można znaleźć:
- ulica Kłośna 4: pięciokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
- ulica Kłośna 6: kolejna pięciokondygnacyjna kamienica mieszkalna,
- ulica Kłośna 8-10: budynek mieszkalny, również o pięciu kondygnacjach.
Zieleń urządzona, rekreacja
Wzdłuż ulicy Kłośnej we Wrocławiu znajduje się bogata oferta terenów zielonych oraz miejsc rekreacyjnych, które sprzyjają wypoczynkowi oraz integracji mieszkańców. Oto szczegóły na temat tych obiektów:
Nazwa obiektu | Powierzchnia | Zdjęcie |
---|---|---|
Zieleniec zlokalizowany przy ul. Ołowianej – Kłośnej (wnętrze z roślinnością, istotny dziedziniec, ogród) południowo-wschodnia strona między dwiema jezdniami ulicy Ołowianej | 849 m² | _ |
szpaler ochronny wybranych drzew na południowo-wschodnim odcinku ulicy Kłośnej, od ulicy Grochowej do Ołowianej | nie dotyczy | _ |
teren zielony położony w wnętrzu międzyblokowym w obszarze ulic: Grochowej, Pereca, Ołowianej i Kłośnej południowo-wschodnia strona za budynkami przy ul. Kłośnej 4-10 | 3 709 m² (z tego 3 662 m²) z czego ogólnodostępny teren rekreacyjny wynosi co najmniej 1 000 m² | _ |
„Zieleń międzyblokowa ul. Oporowskiej” (wnętrze z roślinnością, istotny dziedziniec, ogród), północno-zachodnia strona za budynkami przy ul. Kośnej 1-15 | brak danych | _ |
liniowe formy zieleni, takie jak aleje, szpalery czy roślinność przyuliczna wzdłuż całej ulicy Grochowej | nie dotyczy | _ |
Ochrona i zabytki
Ulica Kłośna jest istotnym elementem urbanistyki Wrocławia, dlatego na całej swojej długości znajduje się w obszarze chronionym, który figuruje w gminnej ewidencji zabytków. Ta strefa została oznaczona jako Gajowice i odnosi się do historycznego układu urbanistycznego, który rozciąga się w rejonie placu Icchaka Lejba Pereca, ulic Żelaznej, Lwowskiej, a także Manganowej, do której przylega zespół budowlany szpitala oraz otoczenie ulic Stalowej, Spiżowej i Mosiężnej.
Historia tego obszaru sięga lat 40. XIX wieku, kiedy to kształtowany był rejon placu Pereca, a jego rozwój kontynuowano w latach 90. XIX wieku oraz aż do roku 1945, kiedy to zakończono znaczące zmiany w jego zabudowie. Ochronie podlega nie tylko układ urbanistyczny, ale również elementy takie jak historyczna nawierzchnia ulic oraz zieleń komponowana, które stanowią integralną część tego krajobrazu.
W bezpośrednim sąsiedztwie ulicy Kłośnej znajdują się także liczne zabytki, które zostały wpisane do gminnej ewidencji zabytków:
Obiekt oraz lokalizacja | Data powstania oraz typ ochrony | Zdjęcie |
---|---|---|
Kamienica ul. Kłośna 3 (strona północno-zachodnia) | około 1911 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Ołowiana 10 (strona południowo-wschodnia) | 1910 r., po 1945 r. typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Kłośna 4 (strona południowo-wschodnia) | lata 20. XX wieku typ ochrony: inny | _ |
Kamienica ul. Kłośna 6 (strona południowo-wschodnia) | około 1910 r. typ ochrony: inny | _ |
Budynek mieszkalny ul. Kłośna 11 (strona północno-zachodnia) | około 1920 r. typ ochrony: inny | _ |
Budynek mieszkalny ul. Kłośna 13 (strona północno-zachodnia) | około 1920 r. typ ochrony: inny | _ |
Baza TERYT
Wrocław, jedno z największych miast Dolnego Śląska, posiada bogaty zbiór danych statystycznych, które są dostępne w różnych bazach. Informacje pochodzące z Głównego Urzędu Statystycznego dotyczą m.in. ulic, w tym również ulicy Kłośnej.
Baza TERYT dostarcza następujące szczegóły dotyczące tej ulicy:
- województwo: dolnośląskie (02),
- powiat: Wrocław (0264),
- gmina/dzielnica/delegatura: Wrocław (0264011) gmina miejska; Wrocław-Fabryczna (0264029) delegatura,
- Miejscowość podstawowa: Wrocław (0986283) miasto; Wrocław-Fabryczna (0986290) delegatura,
- kategoria/rodzaj: ulica,
- Nazwa ulicy: ul. Kłośna (08639).
Dzięki tym danym, można dokładniej poznać strukturę i charakterystykę poszczególnych ulic we Wrocławiu, co jest istotne zarówno dla mieszkańców, jak i dla osób przyjezdnych.
Przypisy
- SIP 2021 ↓, Mapa własności, dz. Grabiszyn, AR_14, 7.
- SIP 2021 ↓, Osiedle kompletne, poz. A11; WZ_19.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB: G5 026401_1.0028.AR_14.13/30.
- BIP UMWr 2021 ↓, Rysunek planu – projekt z etapu opiniowania.
- BIP UMWr 2021 ↓, Projekt uchwały z etapu opiniowania: § 17 ust. 2 pkt 9.
- BIP UMWr 2021 ↓, Projekt uchwały z etapu opiniowania: § 13.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 56300 ul. Kłośna 8-10.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 17577 ul. Kłośna 9.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 41973 ul. Kłośna 7.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 34320 ul. Kłośna 5.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 25202 ul. Kłośna 13.
- SIP 2021 ↓, EMUiA: nr 23431 ul. Kłośna 15.
- SIP 2021 ↓, EGiB 1820 ul. Kłośna.
- SIP 2021 ↓, EGiB 1434 ul. Ołowiana.
- UMWD 2021 ↓, Mapy historyczne, 1901.
- SIP 2021 ↓, Mapa rowerowa.
- ZGKiKM 2021 ↓, EGiB.
- WUOZ 2021 ↓, poz. 10376.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 5722.
- ZW 2021 ↓, GEZ poz. 3205.
- Harasimowicz 2006 ↓, s. 221 (Gajowice).
- Harasimowicz 2006 ↓, s. 664 (Pereca, plac).
- Eysymontt i in. 2008 ↓, s. 38 poz. 30; 39 poz. 31; 40-41 poz. 32.
- Bińkowska 2013 ↓, s. 337-338 (poz. 244 Osiedle Gajowice).
- wroapp.pl 2016 ↓, Osiedle Gajowice.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Komandorska we Wrocławiu | Ulica Kotlarska we Wrocławiu | Ulica Krakowska we Wrocławiu | Ulica Krawiecka we Wrocławiu | Ulica Krowia we Wrocławiu | Ulica Mieszka I we Wrocławiu | Ulica Kurkowa we Wrocławiu | Ulica Kurzy Targ we Wrocławiu | Ulica Kwaśna we Wrocławiu | Ulica Zaporoska we Wrocławiu | Ulica Kleczkowska we Wrocławiu | Ulica Kiełbaśnicza we Wrocławiu | Ulica Wielka we Wrocławiu | Ulica Karola Szajnochy we Wrocławiu | Ulica Widok we Wrocławiu | Ulica Kardynała Bolesława Kominka we Wrocławiu | Ulica Komuny Paryskiej we Wrocławiu | Ulica Kanonia we Wrocławiu | Ulica Kamienna we Wrocławiu | Ulica Żytnia we WrocławiuOceń: Ulica Kłośna we Wrocławiu