Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 43 we Wrocławiu to niezwykle cenny zabytek architektury, którego historia sięga średniowiecza. Ten piękny obiekt, reprezentujący styl mieszczański, jest umiejscowiony w jednej z najbardziej malowniczych okolic Wrocławia.
Warto zwrócić uwagę na architektoniczne detale oraz bogatą przeszłość tej kamienicy, która świadczy o jej znaczeniu dla lokalnej kultury i historii.
Historia posesji i kamienicy
Obszar, na którym usytuowana jest kamienica, usytuowany jest w południowo-zachodniej części Wrocławia. W XV wieku teren ten wchodził w skład tzw. Kwartału Słodowników, który rozciągał się w łuk pomiędzy obecną ulicą Wierzbową a zachodnim wylotem współczesnej ulicy Grodzkiej, tworząc granicę pomiędzy wewnętrznym a zewnętrznym obwodem murów miejskich oraz przy Czarnej Oławie, która pełniła rolę fosy wewnętrznej. Nazwa tej lokalizacji jest związana z profesją słodowników, którzy w przeszłości zamieszkiwali ten obszar.
Parcele w tym regionie były zagospodarowane po wytyczeniu linii fortyfikacyjnych w latach 1329–1348, a ich granice określono znajdując się przy ówczesnej wschodniej stronie ulicy Vnder den melczern. Z kolei od XVI wieku, obszar pomiędzy ulicami św. Doroty (Dorothengasse) a Krupniczą (Graupegasse) zyskał nazwę Hummerei. W drugiej ćwierci XV wieku, Kwartał Słodowników uległ podziałowi, a tereny między ulicami św. Mikołaja i Świdnicką włączono do tzw. Kwartału Kupców.
Najważniejsze informacje dotyczące kamienicy sięgają okresu od 1726 roku, kiedy to jej właścicielką była hrabina Friderica von Proskau, z domu Schaffgotsch. Co istotne, w dniu 19 marca 1742 roku w tejże kamienicy zmarł hrabia Johann Anton von Schaffgotsch, który pełnił funkcję starosty generalnego Śląska oraz był rycerzem Orderu Złotego Runa.
Opis architektoniczny
Dokładny wygląd kamienicy przy ulicy Kazimierza Wielkiego 43 we Wrocławiu w czasach średniowiecznych pozostaje nieznany. Z pewnością jednak, w XVI wieku budynek ten był wąską, murowaną kamienicą, pokrytą dachem kalenicowym. Jest to udokumentowane na jednym z najstarszych planów Wrocławia, który datowany jest na rok 1562 i został stworzony przez Barthela i Bartholomäusa Weinera.
W pierwszej tercji XVIII wieku nastąpiła istotna przebudowa kamienicy, która nadała jej barokowy charakter. Inicjatorką tych zmian była prawdopodobnie hrabina Friderica von Proskau. Nowa forma budynku obejmowała trzykondygnacyjną bryłę z trzema osiami fasady, która wyróżniała się boniowanym parterem. W zachodniej części fasady umiejscowiono portal, ozdobiony kamiennymi opaskami, a między oknami wstawiono półkolumny.
Na poziomie pierwszej i drugiej kondygnacji mogły znajdować się pilastry w porządku wielkim, co nadawało całości wyjątkowego majestatu. W tym samym czasie wnętrza kamienicy również przeszły gruntowną przebudowę, a w świeżo rozbudowanym skrzydle oficyny umieszczono klatkę schodową z trzema biegami, posiadającą wspaniałą sztukatorską dekorację stropów oraz drewnianą balustradę, bogato zdobioną snycerskimi ornamentami.
W 1749 roku budynek doznał uszkodzeń w wyniku wybuchu wieży prochowej, a koszty naprawy oszacowano na 600 reichstalerów, mimo iż w momencie zakupu wartość kamienicy wynosiła 8000 reichstalerów.
Kolejne zmiany zaszły w roku 1800, kiedy to kamienica przeszła remont, a jej fasadzie nadano styl empirowy. Następnie, w 1880 roku, dokonano kolejnej przebudowy, w wyniku której fasada budynku przybrała cechy neobarokowe. W ramach tych prac zlikwidowano pilastry, zachowując jedynie portal z XVIII wiecznej przebudowy.
Po 1945
W odniesieniu do budynku, który znajduje się przy ulicy Kazimierza Wielkiego 43 we Wrocławiu, Wojciech Brzezowski wspomina, że w latach 60. XX wieku przeszedł on znaczącą przebudowę. Niestety, ta interwencja doprowadziła do zniszczenia jego oryginalnego układu oraz charakteru. Edmund Małachowicz oraz Harasimowicz wskazują rok 1973 jako początek odbudowy kamienicy, która była efektem zniszczeń spowodowanych działaniami wojennymi w 1945 roku. Projekt odbudowy został opracowany przez R Kaletę.
W trakcie tej odbudowy nadano kamienicy nowe cechy eklektyczne, jednak z zachowaniem barokowej kamieniarki, co nadało jej unikalny charakter. W 2018 roku budynek przeszedł w ręce Dolnośląskiej Izby Lekarskiej, która wcześniej była właścicielem sąsiedniej kamienicy numer 45, znanej jako Pałacem Selderów.
Po zakupie kamienicy, inwestor podjął się remontu budynku, opierając się na projekcie Artura Iwańskiego z pracowni Mazur Arqitectos & Ingenieros Asociados. Ten nowoczesny projekt zakładał połączenie obu kamienic oraz stworzenie nowych pomieszczeń, które miały służyć Izbie Lekarskiej, co stwarza nowe możliwości funkcjonalne w tym historycznym miejscu.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ulicy Kiełbaśniczej 14 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kiełbaśniczej 15 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Krupniczej 10 we Wrocławiu | Oficyna domu przy ulicy Ruskiej 47/48a we Wrocławiu | Punktowiec przy ulicy Jastrzębiej we Wrocławiu | Budynek mieszkalny przy ulicy marszałka Józefa Piłsudskiego 80-86 we Wrocławiu | Dom jednorodzinny przy ul. Zielonego Dębu 21 we Wrocławiu | Trzonolinowiec we Wrocławiu | Galeriowiec przy ulicy Powstańców Śląskich 82-94 we Wrocławiu | Mezonetowiec we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 39 we Wrocławiu | Kamienica Sachsów we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 17 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 15 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 14 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Włodkowica 8 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 60 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 49 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 45 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 36-37 we WrocławiuOceń: Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 43 we Wrocławiu