Mezonetowiec we Wrocławiu

---

Opis

„Zrealizowany w latach 1958–1960 budynek mieszkalno-usługowy powstał w miejsce zniszczonych kamienic czynszowych, które ucierpiały podczas II wojny światowej. Był to kolejny krok w rozbudowie obszaru znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie ulicy Kołłątaja. Ten fragment Wrocławia odniósł w czasie konfliktu znaczne straty. Obiekt zajmuje cały odcinek zachodniej pierzei ulicy pomiędzy ulicami Kościuszki i Rejtana.

Zespół architektów z wrocławskiego Miastoprojektu, pod przewodnictwem Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak, opierał swoje projekty na koncepcjach wdrażanych przez Le Corbusiera, uznawanego za papieża modernizmu, oraz innych zachodnich architektów, którzy w latach pięćdziesiątych tworzyli niezwykle innowacyjne projekty mieszkań. Inspiracje te dotyczyły zarówno układu funkcjonalnego wnętrz, jak i estetycznego formowania elewacji budynku.

Budynek ten przyjmuje formę galeriowca, a jego bryła jest wydłużonym prostopadłościanem, do którego od zachodniej strony przylegają dwie przeszklone klatki schodowe. Prowadzą one na galerie mieszkalne usytuowane na poszczególnych kondygnacjach. Konstrukcja obiektu opiera się na systemie poprzecznych ścian nośnych. Na parterze umieszczono sklepy oraz punkty usługowe, do których wejścia znajdują się na podwyższonym poziomie chodnika od strony ulicy Kołłątaja.

Następne sześć kondygnacji mieści 56 dwupoziomowych mieszkań (mezonetów), w których rozkład pomieszczeń jest pomyślany w sposób funkcjonalny: dolny poziom obejmuje sferę dzienną, w skład której wchodzi pokój dzienny oraz kuchnia. Poziom górny zaś zarezerwowany jest na sferę nocną z sypialnią oraz łazienką. Każde z mieszkań ma wyodrębnioną loggię w elewacji wschodniej, w której dodatkowo znajduje się balkon na górnej kondygnacji. Siódma kondygnacja składa się z jednopoziomowych mieszkań z tarasami, które umiejscowiono na dachu. Ta ostatnia część budynku niemal nie jest widoczna z poziomu ulicy.

Pierwotna kolorystyka elewacji budynku opierała się na kontrastującej kombinacji naturalnego szarego koloru betonu na elewacjach bocznych oraz białych ścian wewnątrz loggii, co dodatkowo podkreślało podział obiektu na poszczególne moduły mieszkalne. Niestety, po wielu latach bez przeprowadzenia generalnego remontu oryginalna kolorystyka uległa zmianie, ponieważ większość lokatorów podejmując się odnowienia loggii, nadała im kolory własnego wyboru.

Jest to pionierski blok mieszkalny w Polsce z okresu PRL, oferujący dwupoziomowe mieszkania z obustronnym doświetleniem pomieszczeń oraz dwoma balkonami przynależnymi do każdego lokalu. Różni się również poprzez spełnienie założeń Le Corbusiera związanych z funkcjonalnością budynków mieszkalnych w kontekście lokali użytkowych. W studium uwarunkowań oraz kierunków zagospodarowania przestrzennego Wrocławia, które zostało opublikowane w 2010 roku, obiekt ten znalazł się w kategorii dóbr kultury współczesnej. Po tym, jak budynek został wpisany do rejestru zabytków, zyskał on znacznie lepszą ochronę jako zabytek.”

---

Oceń: Mezonetowiec we Wrocławiu

---