Kamienica Rynek-Ratusz 17 to zabytkowy obiekt, który znajduje się na wrocławskim Rynku. Jest ona usytuowana w północnej pierzei tretu, która często określana jest jako strona rymarzy lub strona złotników.
Warto zwrócić uwagę, że większość kamienic w tym rejonie ma swoje korzenie w XV–XVII wieku. Początkowo były to parterowe drewniane kramy, które z czasem przekształcono w piętrowe murowane pomieszczenia mieszkalne przylegające do dwukondygnacyjnej murowanej ściany północnej smatruza. Na przestrzeni lat te zmiany doprowadziły do powstania wielopiętrowych kamienic, co znacznie zmieniło charakter tej części miasta.
W 1824 roku zlikwidowano smatruzy, co otworzyło drogę właścicielom kamienic do wykupu terenów od miasta – kwota wynosiła 21 000 talarów. Dzięki temu, budynki mogły zostać przedłużone na południe, a zachowane z tego okresu zabudowania wykazują cechy architektury późnoklasycystycznej, co dodaje im historycznego znaczenia.
Niestety, osłabione działaniami wojennymi, zajmującymi się II wojną światową, zniszczenia dotknęły również pierzeję północną. Jej odbudowa została zainicjowana w 1954 roku przez profesora Edmunta Małachowicza w Pracowni Konserwacji Zabytków, przy wsparciu takich postaci jak prof. Stanisław Koziczuk, Jadwiga Hawrylak oraz Stefan Janusz Müller.
Historia kamienicy
Na działce numer 17 we Wrocławiu pierwotnie znajdowała się manierystyczna kamieniczka, która charakteryzowała się dwuoknami i czterema kondygnacjami. Wybudowana w XVII wieku, jej szczytowa forma stanowiła istotny element architektoniczny tego okresu.
W przestrzeni przed budynkiem można dostrzec renesansową piwnicę, która przetrwała próbę czasu. Jej wymiary wynoszą odpowiednio 4,45 metra długości i 3,25 metra szerokości, a jej konstrukcja została zrealizowana w wątku niderlandzkim, co podkreśla wpływy architektoniczne tej epoki.
Od strony południowej, z kolei, znajduje się mur gotyckiego kramu, zbudowanego w typowym jednowózkowym wątku. Mur ten dodaje historycznego kontekstu i emocji temu miejscu.
W XX wieku, a dokładniej w XIX wieku, w piwnicy przebito okno w północno-zachodnim narożu, co znacznie zmodyfikowało jego pierwotny wygląd. Okno to zostało elegancko obramowane studzienką, która znajduje się powyżej koleby.
Rok 1825 to czas, w którym kamienice zostały przebudowane – nadbudowano dwie dodatkowe kondygnacje, które zakończono okapem. Ta przebudowa wprowadziła arkady przechodzące przez dwa górne piętra, zmieniając tym samym elewację budynku.
Po 1945
W wyniku działań wojennych w 1945 roku, kamienica Rynek-Ratusz 17 w Wrocławiu pozostała w dobrym stanie i została poddana renowacji, która nie wpłynęła na wygląd elewacji. Prace przywracające budynek do należytego stanu zrealizowane zostały zgodnie z projektem architekta Stanisława Koziczuka. Warto zauważyć, że z tyłu budynku znajduje się klatka schodowa, która jest wspólna dla dwóch pobliskich kamienic: kamienicy nr 18/19 oraz kamienicy nr 16.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Wiśniewski 2002, s. 109-110.
- Małachowicz 1985, s. 211.
- a b c Czerner 1976, s. 143.
- a b c Czerner 1976, s. 28.
- Słownik języka polskiego PWN.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Sachsów we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 39 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 43 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kiełbaśniczej 14 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kiełbaśniczej 15 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Krupniczej 10 we Wrocławiu | Oficyna domu przy ulicy Ruskiej 47/48a we Wrocławiu | Punktowiec przy ulicy Jastrzębiej we Wrocławiu | Budynek mieszkalny przy ulicy marszałka Józefa Piłsudskiego 80-86 we Wrocławiu | Dom jednorodzinny przy ul. Zielonego Dębu 21 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 15 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 14 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Włodkowica 8 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 60 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 49 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 45 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 36-37 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 27–28 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 21 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 14 we WrocławiuOceń: Kamienica Rynek-Ratusz 17 we Wrocławiu