Kamienica przy Rynku 14 we Wrocławiu

---

Historia kamienicy i jej architektura

Kamienica przy Rynku 14 w Wrocławiu to budynek o bogatej historii, którego wiek sięga pierwszej połowy XIV wieku. W tym czasie, pierwszy z murowanych obiektów na tej parceli, miał 14 metrów szerokości. Od strony frontowej istniało przedproże, które ulokowane było nad kwadratowym pomieszczeniem piwnicznym o wymiarach 11 × 11 metrów. To pomieszczenie charakteryzowało się gotyckim, żebrowym, krzyżowym sklepieniem, świadczącym o architektonicznym bogactwie tego okresu.

W drugiej połowie XIV wieku nastąpiły zmiany w strukturze, gdyż parcela została zwężona, co zaowocowało przebudową kamienicy na dwutraktowy i dwupiętrowy budynek. Jego trzyosiowa fasada zakończona została późnogotyckim szczytem uskokowym. W XVII wieku nad wejściem umieszczono ozdobny portal, który miał wykrępowane boniowanie, archiwoltę oraz pilastry w stylu toskańskim. Dodatkowo, nad belką portalu, zainstalowano płaskorzeźbę anioła, co było typowe dla tamtego okresu. Na koniec XVI wieku kamienica doczekała się kolejnej rekonstrukcji, co potwierdza zachowany portal w przyziemiu budynku.

W latach 1863-1873 w tym historycznym miejscu znajdowała się księgarnia Leopolda Priebatscha. W 1872 roku budynek przeszedł gruntowną przebudowę. Zgodnie z projektem Ubera, fasada kamienicy przybrała nową, neorenesansową formę, a wnętrza zostały przystosowane do nowych funkcji handlowo-mieszkalnych. W 1896 roku obiekt zamienił się w dom handlowy Geschäfthaus, gdzie odbywały się transakcje handlowe wielu znanych kupców, w tym H Rosenthala oraz firm zajmujących się lampami czy porcelaną. Następnie, w latach 1899 i 1934, fasada budynku została uproszczona, co również wpłynęło na jego wygląd.

Właściciele i postacie związane z kamienicą

Od 1367 roku kamienica była w rękach rodziny Bock. Właścicielem był Nicolaus Bock (do 1383) oraz jego żona Elisabeth Bock, która zarządzała budynkiem do 1423 roku. Po nich, kamienica przeszła w ręce ich wnuczek: Katarzyny, żony Janco Grwbera, a także Hedwig i jej męża Filipa Jawrera, który w 1438 roku uzyskał miejskie prawo. Jauer zyskał na znaczeniu jako kupiec oraz radny, jednak w grudniu 1466 roku, podczas sprawowania funkcji rajcy, został przyłapany na kradzieży publicznych pieniędzy. Udało mu się wyjść na wolność dzięki interwencji legata papieskiego, lecz w 1469 roku sprzedał kamienicę swojemu zięciowi, również kupcowi, Sebaldowi Sauermannowi.

Sebald Sauermann, będący obywatelem Wrocławia od 1466 roku, miał bogate korzenie związane z Gefrees we Frankonii i Norymbergą. Jako kupiec, nawiązywał relacje handlowe z Węgrami, Małopolską oraz Łużycami. W 1492 roku uzyskał cesarskie przywileje herbowe i do 1507 roku był wielokrotnie wybierany na członka rady miejskiej. W latach 1485-1486 oraz 1493-1497 pełnił również rolę wityka kościoła Św. Elżbiety, a w 1499 roku był prowizorem szpitala Św. Trójcy. Jego wizerunek, wraz z żoną i 22 dziećmi, można zobaczyć na epitafium z 1508 roku w kościele Św. Elżbiety. Sauermann był właścicielem kamienicy do 1473 roku, kiedy postanowił nabyć narożną kamienicę nr 12. Po nim, w kolejnych latach był też właścicielem kamienicy przy Rynku nr 35 (1493-1500) oraz kamienicy przy Rynku nr 49 (1499-1501).

Ostatnimi znanymi właścicielami kamienicy byli Andreas i Gertruda Iban, którzy zarządzali nią do 1501 roku.

Po 1945

W wyniku działań wojennych, które miały miejsce w 1945 roku, kamienica ucierpiała w znacznym stopniu. Następnie, w latach 1948–1953, przeprowadzono kompleksową odbudowę budynku, kierując się projektem autorstwa Stanisława Zakrzewskiego. Po zakończeniu prac, nadano mu funkcje handlowo-biurowe, co znacznie wpłynęło na jego aktualne przeznaczenie.

Obiekt składa się z pięciu kondygnacji, które są zamknięte płaskim dachem. Na parterze tego budynku od kilkudziesięciu lat działa informacja turystyczna, która stanowi ważny punkt dla odwiedzających to miejsce.

---

Oceń: Kamienica przy Rynku 14 we Wrocławiu

---