Kamienica Pod Siedmioma Elektorami, znana również jako Kamienica Pod Siedmioma Książętami (niem.: Haus Zu den sieben Kurfürsten), to wyjątkowy przykład renesansowej architektury, który zachwyca swoją formą oraz bogactwem zdobień. Usytuowana w sercu wrocławskiego Rynku, sięga swoją historią drugiej połowy XIII wieku.
Ten zabytkowy budynek wyróżnia się m.in. malarstwem iluzjonistycznym oraz barokowymi freskami, które przedstawiają wizerunki cesarza Leopolda I oraz siedmiu elektorów. Warto zwrócić uwagę na umieszczony w tympanonie habsburski orzeł, który dodatkowo podkreśla znaczenie budowli. W XVII wieku, kamienica była określana nazwami Köbersche Haus oraz Stellenfeldsche Haus, co świadczy o jej historycznym znaczeniu oraz oferowanych przez nią walorach.
Historia kamienicy i jej architektura
Budynek usytuowany na działce nr 8 jest jednym z najstarszych obiektów, obok kamienicy nr 52, 17 oraz 24, znajdujących się na wrocławskim Rynku. W oparciu o przeprowadzone analizy, datowanie powstania tej budowli przypisuje się okresowi sprzed 1241 roku.
Z tego wczesnego etapu historiozofii zachowały się do dnia dzisiejszego fundamenty, w których mury piwniczne osiągają wysokość do stropu nad pierwszym piętrem. Zostały one zbudowane przy użyciu cegieł w charakterystycznym wątku wendyjskim. Plan architektoniczny piwnicy oraz parteru był zgodny z układem pomieszczeń na wyższych kondygnacjach, z tą jednak różnicą, że mniejsze pomieszczenia na piętrach nie były rozdzielone ściankami.
W XV wieku przeprowadzono rozbudowę, która obejmowała dodanie tylnego traktu oraz południowej oficyny. W części parterowej od strony południowej zachowały się sklepienia, których datacja sięga przynajmniej początku XVI wieku. Na północno-zachodnim narożniku umieszczono schody, które w końcowych latach XV wieku oraz na początku XVI wieku zostały poddane dalszym modernizacjom, polegającym na dodaniu nowo powstałego tylnego traktu o długości około 10 metrów.
Tylną sień połączono z pomieszczeniem południowym za pomocą portalu z dwuramiennym nadprożem, którego powstanie datuje się na około 1500 rok. Wnętrze to przykryte zostało drewnianym stropem, którego belki przybrały formę gotyckich żeber pokrytych malowidłami przedstawiającymi motywy roślinne w odcieniach różu. Przeniesienie schodów do południowo-zachodniego narożnika odbyło się w kontekście graniczącej z nową oficyną ściany, a nad jednym z okien z tego okresu umieszczono datę „1505”.
Po 1672 roku, jako efekt modernizacji, zrealizowano nowy portal oraz obramowania okien, na których szczycie, w rozciągającym się gzymsie tympanonu, zainstalowano rzeźbę cesarskiego orła z insygniami władzy. Fasada obiektu wzbogaciła się o bogatą dekorację malarską, przedstawiającą elektorów Rzeszy oraz cesarza Leopolda I, a w niszach na trzecim piętrze umieszczono ich antyczne popiersia.
W tylnej części kamienicy, w sieni, zmodyfikowano strop, pokrywając go bogatą sztukaterią, a schody poddano barokowej przebudowie. Frontowa oś budynku zyskała kolumnowy portal, którego otwór zamyka się łękiem koszowym. Około 1730 roku zrealizowano stolarkę oraz bogata kratę nadświetla portalu, a w latach czterdziestych XVIII wieku, prawdopodobnie tymczasowo, na elewacji nad portalem pojawił się wykusz.
Odnowienia polichromii fasady oraz dekoracji malarskiej miały miejsce w latach 1783 (pod kierunkiem Adalberta Longinusa Höckera), 1865 (pod okiem Ferdinanda Wagnera z Augsburga), a także w 1989, 1991, 1995 oraz w roku 1998, pod kierunkiem Jana Żelbromskiego.
Wśród wielu właścicieli budynku można wymienić w XVII wieku spadkobierców Kiliana Uthamanna, potem Benjamin Hell von Hellenfeld oraz hrabiów von Hochberg: Hans Heinrich II, Conrad Ernst Maximilian oraz Heinrich Carl.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Brzezowski 2005 ↓, s. 67.
- Czerner 1976 ↓, s. 78.
- Czerner 1976 ↓, s. 61.
- Czerner 1976 ↓, s. 57-58.
- Czerner 1976 ↓, s. 56.
- Czerner 1976 ↓, s. 20.
- Małachowicz 1985 ↓, s. 192.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Pod Starą Szubienicą we Wrocławiu | Kamienica Pod Trzema Dębami we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Kotwicą na pl. Solnym we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Marią we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Trójcą Świętą we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Jeleniem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Orłem we Wrocławiu (Rynek) | Kamienica Pod Złotym Psem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Sercem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Wieńcem we Wrocławiu | Kamienica Pod Królem Salomonem we Wrocławiu | Kamienica Pod Czterema Ewangelistami we Wrocławiu | Kamienica Pod Błękitnym Słońcem we Wrocławiu | Kamienica Pod Srebrnym Hełmem we Wrocławiu | Kamienica Artzatów we Wrocławiu | Dom z reliktami kościoła cmentarnego pw. św. Agnieszki we Wrocławiu | Dom wielorodzinny przy ul. Tramwajowej 2 we Wrocławiu | Dom Panien Trzebnickich we Wrocławiu | Dom Oppenheimów we Wrocławiu | Dom Naukowca we WrocławiuOceń: Kamienica Pod Siedmioma Elektorami we Wrocławiu