Kamienica przy Rynku 24 to jeden z interesujących obiektów znajdujących się na wrocławskim Rynku, wrocławskim Rynku, który z pewnością przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów odwiedzających to malownicze miasto.
Usytuowana na południowej pierzei Rynku, kamienica ta jest częścią tzw. strony Złotego Pucharu, co podkreśla jej znaczenie w kontekście architektonicznym i historycznym Wrocławia.
Historia kamienicy i jej architektura
Na działce nr 24 we Wrocławiu znajdują się pozostałości najstarszej budowli, które sięgają XIII wieku. W piwnicy obecnej kamienicy zachowały się fragmenty murów o wedyjskim porządku. W XVI wieku rozpoczęto poważniejsze prace modernizacyjne, podczas których powstała toskańska kolumna międzyokienna, połączona z fasadowym pilastrem. Na tylnej ścianie kamienicy można dostrzec plakietę z wizerunkiem Chrystusa w otoczeniu arma Christi oraz datą 1527. Przez wieki kamienica była poddawana licznym przebudowom, które miały miejsce m.in. około 1600 i 1705 roku. W trakcie ostatniej z nich wyodrębniono klatkę schodową, wprowadzono barokową fasadę, ale jednocześnie zachowano manierystyczne ozdoby otaczające wyższą kondygnację szczytu.
W 1882 roku przebudowę kamienicy zlecił mistrz murarski Z. Ertel. Dzięki tej rewitalizacji czterokondygnacyjny budynek zyskał klasycystyczny charakter. Wzniesiono czteroosiową fasadę, w której parter ozdobiono dużymi witrynami sklepowymi, na trzecim piętrze umieszczono trójkątne naczółki nad oknami, a cały szczyt wieńczyła balustrada.
Właściciele i postacie związane z kamienicą
W latach 1418-1430 kamienica pozostawała w rękach rodziny Siegfrida Walrabe, z zawodu kupca, który zmarł w 1428 roku. W jego ślady szła żona Barbara, a po jej śmierci, w 1430 roku, nowym właścicielem został Niklas Kreideler. Przez krótki czas mieszkał w nowej kamienicy nr 18, którą odziedziczył po żonie. Kreideler wywodził się z Wrocławia i reprezentował niższe sfery społeczne.
W latach 1435-1456 kamienica miała wielu właścicieli, wśród których byli kupiec Hans Filtz, Hannos Poppelw von Legnicz ze swoją żoną Hedwig, a także Jacobus Girlach i jego żona Barbara. Znaczącą rolę odegrał Jorge Knebil z dziećmi oraz znów Jacobus Girlach, który zmuszony był obciążyć kamienicę dodatkowymi długami na rzecz Christopha Michilsdorfa.
W kwietniu 1456 roku nowym właścicielem posesji nr 24 został Christopha Michilsdorf. Szybko zlikwidował zadłużenie czynszowe wynoszące 168 grzywien. Michilsdorf był kupcem sukiennym i prowadził interesy handlowe z Dreznem, Brabancją i Krakowem oraz posiadał kilka innych posesji, w tym te znajdujące się przy ul. Kotlarskiej. Od 1454 do 1473 roku corocznie wybierany był na ławnika, a także pełnił inne znaczące funkcje w mieście, w tym nadzorcy kasy miejskiej oraz prowizora szpitala Bożego Ciała.
Po jego śmierci w 1473 roku kamienica przeszła w ręce zięcia Witche Lewenberga, a od 1491 do 1493 roku jej właścicielką była jego żona Anna. Ostatecznie w 1493 roku kamienica została sprzedana Melcharowi Bruckendorffowi i pozostawała w jego rękach do 1501 roku.
Po 1945
W 1945 roku, w wyniku intensywnych działań wojennych, kamienica przy Rynku 24 we Wrocławiu została całkowicie zniszczona. Jednak dzięki wizji i wysiłkom Marii Czyżewskiej-Ostrowskiej rozpoczęto proces jej odbudowy. Projekt ten oparty był na zachowanych fragmentach XIII-wiecznych murów piwnic, co pozwoliło na nawiązanie do historycznej architektury tego miejsca.
Nowa konstrukcja kamienicy starała się odtworzyć wcześniejszy barokowy charakter, mimo że forma szczytu odbiegała od pierwotnych założeń architektonicznych.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Goliński 2015, s. 241.
- Goliński 2015, s. 164.
- Goliński 2015, s. 162-163.
- Goliński 2015, s. 162.
- Goliński 2015, s. 160.
- Małachowicz 1985, s. 206.
- Eysymontt i in. 2011, s. 304.
- Widok kamienicy po przebudowaniu w 1882 roku.
- Zachowana w budynku toskańska kolumna.
- Nowa kamienica na starych fundamentach, czyli Rynek 24.
- Czerner 1976, s. 19.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy Rynku 25 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 5 we Wrocławiu | Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 10 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Antoniego 36/38 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Bałuckiego 2 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Cieszyńskiego 16 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 13 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 41 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kazimierza Wielkiego 7 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Kiełbaśniczej 16-19 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 16 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 15 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 12 we Wrocławiu | Kamienica przy Rynku 1 we Wrocławiu | Kamienica przy Placu Uniwersyteckim 8 we Wrocławiu | Kamienica przy Placu Uniwersyteckim 13 we Wrocławiu | Kamienica przy Placu Uniwersyteckim 11/12 we Wrocławiu | Kamienica przy placu biskupa Nankiera 3 we Wrocławiu | Kamienica przy pl. Wolności 10 we Wrocławiu | Kamienica przy pl. Solnym 15 we WrocławiuOceń: Kamienica przy Rynku 24 we Wrocławiu