Kamienica Pod Srebrnym Hełmem we Wrocławiu

---

Historia kamienicy

Kamienica Pod Srebrnym Hełmem we Wrocławiu ma bogatą historię, którą najlepiej odzwierciedla proces jej przebudowy, który miał miejsce około 1700 roku lub w drugiej połowie XVII wieku. Warto zauważyć, że projekt tej niezwykłej budowli mógł być dziełem jednego z włoskich architektów, co można wywnioskować z wysokiego poziomu dekoracji sztukatorskiej, który jest charakterystyczny dla tego okresu.

Na fasadach podobnych do tej kamienicy można było spotkać ozdoby, które zdobiły m.in. dawny pałac Kospothów, który znajdował się przy ulicy Wita Stwosza 35, oraz pałac książąt oleśnickich, również przy Wita Stwosza. Interesującym akcentem architektonicznym w tej kamienicy jest także motyw hełmu, który nadał jej nazwę. Hełm ten najprawdopodobniej był klejnotem z nieistniejącego kartusza herbowego, co podkreśla bogate pochodzenie fundatora przebudowy, arystokraty Martina Maximiliana von Knobelsdorfa.

Warto dodać, że według Wojciecha Brzezowskiego, to właśnie von Knobelsdorf zainicjował te zmiany, które nadały kamienicy jej niepowtarzalny charakter. Kiedy nastąpił XIX wiek, wnętrza kamienicy przeszły kolejne, gruntowne przekształcenia.

Opis architektoniczny

Kamienica Pod Srebrnym Hełmem to przykład czterokondygnacyjnego budynku, który wyróżnia się unikalną architekturą. Została wzniesiona na prostokątnym planie i posiada dwukondygnacyjny szczyt. Jej układ to sprawna kompozycja dwutraktowa, co nadaje jej harmonijny charakter.

Fasada budynku jest podzielona na cztery osie, które są wyraźnie uwydatnione przez gzymsy międzykondygnacyjne oraz wyrazisty gzyms okapowy. Elementy sztukaterii dekoracyjnej między oknami są bogate i wykonane z dużą dbałością o detale. Na drugiej kondygnacji zauważamy dekoracyjne panoplia, a na trzeciej oraz czwartej kondygnacji zachwycają pęki kwiatowo-owocowe.

Na trzeciej kondygnacji umieszczono cztery identyczne girlandy, które pochodzą z XIX wieku. Warto zauważyć, że wcześniejsza sztukateria z XVII wieku była wykonywana ręcznie, co sprawiało, że girlandy różniły się indywidualnymi cechami.

Prostokątne otwory okienne są obramowane kamiennymi opaskami uszakowymi. Na drugiej i trzeciej kondygnacji, okna te zwieńczone są naczółkami, które przyjmują formy trójkątną oraz odcinkową, co dodaje budowli elegancji.

Szczyt budynku podkreślają trzy pilastry wielkiego porządku, a na ich zwieńczeniach znajduje się rozerwany naczółek, który prezentuje antykizujące popiersie otoczone parą wolut. Te elementy są bogato dekorowane roślinnymi motywami, oraz spływami i małymi obeliskami.

Na dwóch górnych oknach dostrzegamy parę oculusów, które wzbogacają wygląd partii szczytowej. Warto wspomnieć, że pierwotnie fasada była pokryta jasnozielonym kolorem, który dotyczył zarówno ścian, jak i elementów sztukatorskich, podczas gdy detale u pól naczółków były w kolorze czerwonym. Ponadto, elementy kamienne również miały polichromowane wykończenie, co podkreślało ich estetykę.

Po 1945

W 1945 roku nastąpiły znaczne zniszczenia wnętrza kamienicy Pod Srebrnym Hełmem, spowodowane działaniami wojennymi. Na piętrze, przy trakcie frontowym, przetrwały stropy zdobione dekoracją sztukatorską, która nawiązuje do motywów roślinnych. W późniejszych latach, w okresie od 1968 do 1972 roku, odbyła się odbudowa tego obiektu. Prace te zrealizowane zostały zgodnie z projektem Anny Guerquin, na zlecenie Stowarzyszenia PAX.

Odbudowa skupiała się wyłącznie na restauracji fasady budynku, pozostawiając wnętrza bez rekonstrukcji. Interesującym elementem tej historii jest fakt, że oryginalne godło domu, w postaci kamiennej rzeźby hełmu, zostało przeniesione do zbiorów Muzeum Miejskiego w Ratuszu, co stanowi ważny krok w zachowaniu dziedzictwa kulturowego Wrocławia.

---

Oceń: Kamienica Pod Srebrnym Hełmem we Wrocławiu

---