Ulica Malarska we Wrocławiu

Ulice i place

Ulica Malarska jest cennym punktem na mapie Wrocławia, ulokowanym w sercu Starego Miasta. To miejsce, które z pewnością przyciąga uwagę turystów oraz miłośników architektury, łącząc ulicę Odrzańską z ulicą Kiełbaśniczą.

Charakteryzuje się długością wynoszącą 84 metry, co czyni ją jedną z bardziej kameralnych arterii. Wzdłuż tej urokliwej ulicy znajduje się zespół zabytkowych kamieniczek, które zachwycają różnorodnością architektoniczną oraz historycznym urokiem. Co istotne, ich południowe elewacje tworzą północną pierzeję Starych Jatek, co nadaje temu miejscu niepowtarzalnego charakteru.

Ulica Malarska to nie tylko miejsce dla spacerowiczów, ale także doskonała okazja do odkrywania lokalnych skarbów kulturowych Wrocławia. Z pewnością warto zatrzymać się tu na chwilę, aby podziwiać piękno zabytków oraz poczuć atmosferę historycznego miasta.

Historia

Ulica, która dziś nosi nazwę Malarska, do około 1497 roku nie była jeszcze formalnie nazwana. Wówczas odniesienia do niej dotyczyły jej umiejscowienia w pobliżu Starych Jatek lub kościoła św. Elżbiety. Ulica ta pełniła funkcję zaplecza dla Wielkich Jatek, które datują swoje początki na XIII wiek. Dopiero po tym, jak w drugiej połowie XV wieku cech malarzy nabył jeden z domów przy tej ulicy, nadano jej nazwę, która nawiązywała do działalności artystów malarzy.

W okresie powojennym przeprowadzono odbudowę oraz remonty uszkodzonej zabudowy. W 1958 roku oddano do użytku pierwsze budynki pod adresami 19-24, a następnie zrealizowano kolejne prace przy numerach 7-11. Dalsza modernizacja była kontynuowana od 1969 roku, co przyczyniło się do znacznej poprawy stanu architektonicznego tej ulicy.

Nazwy

Historia ulicy Malarskiej w Wrocławiu jest bogata w różnorodne nazwy, które zmieniały się na przestrzeni wieków. W przeszłości ulica była znana pod następującymi nazwami:

  • Mała Malarska, przed 1497 r. do 1741 r.,
  • Za Wielkimi Jatkami, XVIII wiek,
  • Malergasse, od 1741 r. do 1945 r.,
  • Malarska, do 1945 r..

Pierwsza z wymienionych nazw, Mała Malarska, pojawiła się w dokumentach po tym, jak cech malarzy nabył dom znajdujący się przy tej ulicy. Przemiany nazw ulicy od 1741 roku są ściśle związane z działalnością cechu malarzy. W tym okresie nazwa ta zaczęła być używana w dokumentach podatkowych, jednak dotyczyła tylko zabudowy po stronie północnej, gdyż nieruchomości znajdujące się po stronie południowej wciąż przynależały do Jatek. Obecnie obowiązująca nazwa Malarska została nadana przez Zarząd Miejski na mocy okólnika nr 97 z dnia 31 listopada 1945 roku.

Układ drogowy

Ulica Malarska związana jest z drogą gminną, której długość wynosi 84 metry i zaliczana jest do klasy dróg dojazdowych. Warto zwrócić uwagę na ważne skrzyżowania, które są powiązane z tą ulicą, co decyduje o jej funkcjonalności.

Na szczególną uwagę zasługują następujące ulice i place:

Zabudowa i zagospodarowanie

Ulica Malarska, usytuowana w sercu Starego Miasta we Wrocławiu, to miejsce, w którym zabudowa mieszkalna i usługi tworzą harmonijną całość. W szczególności skupiono się na rozwijaniu centrów aktywności społecznej, zachowując jednocześnie ochotę do ochrony lokalnych zabytków oraz historycznego układu urbanistycznego.

Wzdłuż ulicy znajdują się ciągłe obiekty zabudowy, zarówno po stronie północnej, jak i południowej. Południowa część ulicy wyróżnia się swoimi historycznymi kamieniczkami, których wschodnie fasady otwierają widok na północną pierzeję Starych Jatek. To miejsce, gdzie znaleźć można współczesne lokale handlowe oraz galerie, w szczególności te związane z tematyką malarstwa.

Północna strona ulicy jest nieco odmienna; tworzona jest przez trzy zachowane kamienice oraz dwa inne budynki, które zostały wzniesione po II wojnie światowej. Te współczesne dopełnienia historycznej zabudowy stanowią ważny element tutejszego krajobrazu, przywracając piękno i ducha przeszłości.

Ochrona i zabytki

Ulica Malarska, zlokalizowana w sercu Wrocławia, jest objęta szczególną ochroną w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta, datowanego na okres od XIII do XIX wieku. Wpisano ją do rejestru zabytków pod nr. rej.: 196 z dnia 15.02.1962 oraz A/1580/212 z dnia 12.05.1967 roku. Ponadto, obszar ten został uznany za historyczne centrum miasta, obejmujące nieco szerszy zakres geograficzny niż wspomniany zespół, co czyni go pomnikiem historii.

Wrocław podjął działania mające na celu ochronę tego obszaru włączywszy go do Parku Kulturowego „Stare Miasto”. Inicjatywa ta ma na celu nie tylko ochronę krajobrazu kulturowego, ale również uporządkowanie i zachowanie historycznego charakteru najstarszej części metropolii. Dodatkowo, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego nakładają obowiązek ochrony niektórych elementów architektonicznych oraz precyzyjnego kształtowania nowej zabudowy w tej okolicy.

W najbliższym sąsiedztwie ulicy Malarskiej znajduje się szereg zabytkowych obiektów, których szczegóły przedstawione zostały w kolejnej tabeli:

obiekt, lokalizacjadata powstanianumer rejestruzdjęcie
zamknięcie zachodniej osi widokowej
Kamienica, obecnie Hotel PRIMA BEST WESTERN z restauracją
ulica Kiełbaśnicza 19		około 1880 r., około 2000 r.
XV-XX w.		A/1502/514/Wm z dnia 24.03.1993_
pierzeja południowa
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 1-2		XIV w., XVIII w., lata 1969-1970 (odbudowa i remont), około 2010 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		122-128 z dnia 6.12.1949 r. oraz
A/1610/91 z dnia 12.02.1962		_
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 3-6		XIV w., XVIII w., lata 1965-1968 (odbudowa i remont), 2009 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		_
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 7-11		XIV w., XVIII w., lata 1965-1968 (odbudowa i remont), około 2008 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		_
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 12-15		XIV w., 1558 r., XVIII w., lata 1970-1974 (odbudowa i remont), 2008 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		_
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 16-18		XIV w., XVIII w., lata 1970-1974 (odbudowa i remont), około 2008 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		_
Kamieniczka w zespole kramów „Stare Jatki”
ulica Malarska 19-24		XIV w., XVIII w., lata 1950-1951 (remont i odbudowa), około 2008 r. (remont)
XVII-XVIII w., po 1945 r.		_
zamknięcie wschodniej osi widokowej
Kamienica „Pod Zielonym Preclem”, obecnie budynek mieszkalny z usługowym parterem
ulica Odrzańska 8		około 1830 r., 2011 r. (remont)
XVIII/XIX w.		A/1513/117 z dnia 15.02.1962_
pierzeja północna
Kamienica z parterem usługowym
ulica Malarska 25		około 1880 r., około 1970 r.gez, mpzp_
Kamienica rodziny Artzat, obecnie budynek usługowo-biurowy z „Cafe Artzat”
ulica Malarska 30		1690 r., lata 1970-1971 (remont), około 2008 r. (remont)A/1609/92 z dnia 12.02.1962_
Kamienica, obecnie budynek mieszkalny z usługowym parterem
ulica Kiełbaśnicza 12		koniec 1860-1880 r., lata 70.-80. XX w.gez, mpzp_

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p NID 2018 ↓, s. 224.
  2. a b c NID 2018 ↓, s. 225.
  3. a b GEZ 2019 ↓, 5507.
  4. a b GEZ 2019 ↓, 4461.
  5. a b GEZ 2019 ↓, 4460.
  6. a b c d Uchwała RMWr 2002 ↓, § 24 ust. 3 pkt 1 lit. b.
  7. GEZ 2019 ↓, 4454.
  8. GEZ 2019 ↓, 4455.
  9. GEZ 2019 ↓, 4456.
  10. GEZ 2019 ↓, 4457.
  11. GEZ 2019 ↓, 4458.
  12. GEZ 2019 ↓, 4459.
  13. MP SIP 2019 ↓.
  14. NID 2018 ↓, s. 207.
  15. wroclaw.pl 2018 ↓.
  16. a b c d Uchwała RMWr 2002 ↓, § 23 ust. 3 pkt 1 lit. a.
  17. Uchwała RMWr 2002 ↓, § 24.
  18. Uchwała RMWr 2002 ↓, § 25, 26, 29, 30, 33, 34, 37, 38.
  19. Uchwała RMWr 2002 ↓, §12 ust. 7.
  20. Uchwała RMWr 2002 ↓, §5 ust. 5 pkt 4.
  21. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 96 (Malergasse).
  22. Wratislavia.net n-p 2012 ↓, s. 100 (Messerstr.).
  23. a b c d e f g h i Antkowiak 1970 ↓, s. 143 (Malarska).
  24. a b c d e f g h i Harasimowicz 2006 ↓, s. 506 (Malarska).
  25. a b c d e f ZDiUM ulice 2019 ↓, poz. 2891 (Malarska).

Oceń: Ulica Malarska we Wrocławiu

★★★★★
Średnia ocena:4.61 Liczba ocen:6