Oporów (Wrocław)

---

Nazwa

Pierwsza zachowana informacja dotycząca miejscowości datowana jest na 1218 rok i znajduje się w łacińskim dokumencie, w którym uwidoczniona została pierwotna forma nazwy Oprovo. Z biegiem lat, nazwa ta ewoluowała, co można zauważyć w różnych dokumentach historycznych, gdzie została zanotowana w następujących formach:

• Oporouo w 1240 roku,
• Operow w 1295 roku,
• Operaw w 1301 roku,
• Opperaw w 1386 roku,
• Oppern w 1630 roku.

Naukowcy zajmujący się onomastyką, czyli nauką o nazwach własnych, uznają, że nazwa Oporów ma charakter patronimiczny i wywodzi się od imienia Opor.

Komunikacja miejska

W Wrocławiu komunikacja miejska odgrywa kluczową rolę w codziennym życiu mieszkańców, a Oporów jest dobrze skomunikowany z resztą miasta poprzez różnorodne linie autobusowe oraz tramwajowe.

Linie autobusowe:

• A: Koszarowa (szpital) – Krzyki,
• D: Osiedle Sobieskiego – Giełdowa (centrum hurtu),
• 107: Krzyki – Pracze Odrzańskie,
• 119: Racławicka – Sołtysowice [trasa od 3. wrześnka 2023 r.],
• 125: Brochów – Tyniecka (pętla) [w przyszłości planowane wydłużenie trasy od Tynieckiej przez Kwiatkowskiego, Czekoladową do pętli „Auchan”],
• 132: Kromera – Oporów,
• 143: Kminkowa – Sępolno,
• 319: Kamieńskiego (pętla) – Klecina (stacja kolejowa),
• 607: Zajezdnia Obornicka/Kwiska – Biskupice Podgórne (LG Energy Solution I),
• 907: Wzgórze Oporowskie – Pietrzykowice-Sportowa/pętla,
• 947: Wzgórze Oporowskie – Samotwór-Leśna.

Linie tramwajowe:

• 4: Biskupin – Wzgórze Oporowskie [pętla znajduje się za granicą osiedla],
• 11: Kromera – Wzgórze Oporowskie [pętla znajduje się za granicą osiedla],
• 20: Leśnica – Wzgórze Oporowskie [pętla znajduje się za granicą osiedla].

Te linie transportowe zapewniają wygodny dostęp do wielu istotnych miejsc w okolicy, co czyni Oporów atrakcyjnym miejscem do życia, gdzie transport publiczny skutecznie wspiera codzienną mobilność mieszkańców.

Historia

Wieś Oporów, o której mowa, została po raz pierwszy odnotowana w dokumentach cystersów z Lubiąża w latach 1201–1227, gdzie znajdowała się wzmianka dotycząca jej przynależności. W trakcie badań na potrzeby broszury z okazji 800-lecia miejscowości ustalono, że pierwotnie mowa była o Prawikowie, osadzie dziś zlokalizowanej koło Wołowa, w rejonie Trzebnicy. Finalnie, faktyczny rok jej powstania określono na 1211. Przez sześć stuleci, od 1208 do 1810 roku, Oporów pozostawał w rękach kapituły wrocławskiej.

Mieszkańcy wioski, głównie rolnicy, sadownicy oraz hodowcy zwierząt, stanowili wolne chłopstwo, co oznacza, że nie podlegali pańszczyźnie. Pod koniec XVIII wieku, na obszarze zamieszkałym przez 156 osób w 26 domach, znajdowały się również karczma oraz szkoła. W początkach XX wieku wieś przekształciła się w osiedle willowe, a największy okres rozkwitu przypadł na lata trzydzieste ubiegłego wieku. Wówczas na Oporowie zbudowane zostały liczne wille przez zamożnych mieszkańców Wrocławia, głównie kupców i bankowców.

Już przed wybuchem wojny miała tu miejsce budowa szkoły, która dziś funkcjonuje jako część Szkoły Podstawowej nr 15. W tym samym czasie powstało wiele ulic, ponieważ wcześniej Oporów obejmował jedynie obecną ulicę Wiejską. Kościół katolicki, konsekrowany w 1938 roku przez abpa Adolfa Bertrama, stał się filią parafii muchoborskiej. Zainteresowanie miejscem wzrosło, gdyż planowano także budowę świątyni ewangelickiej, która ostatecznie się nie zrealizowała.

Po drugiej wojnie światowej Oporów stał się miejscem osiedlenia dla profesorów wrocławskich uczelni, takich jak Władysław Czapliński, Tadeusz Mikulski, Jan Trzynadlowski oraz Seweryn Wysłouch. To właśnie ono nabrało specyficznego klimatu oraz elitarnego charakteru, a zyskało miano „osiedla profesorskiego”.

W latach 1945-1951 Oporów przechodził pod administrację Gminy Smolec. W roku 1951 włączono go do granic Wrocławia, co zbiegło się z przyłączeniem sąsiadujących miejscowości, takich jak Bieńkowice, Jagodno, Ołtaszyn, Wojszyce, Miłostków/Marzanów, Sołtysowice, Wojnów, Zakrzów oraz Zgorzelisko.

Aby to zrealizować, wybudowano most, w miejscu, gdzie przed II wojną światową znajdował się podobny obiekt. Niestety, niezbędna nośność mostu okazała się niewystarczająca, przez co plany budowy linii tramwajowej zostały zarzucone. Kościół również został reaktywowany, a po wojnie na jego terenie znajdowało się boisko do koszykówki. Na stanowisko proboszcza wyznaczono księdza Hieronima Feichta.

W październiku 2002 roku osiedle liczyło 5888 mieszkańców, a w 2005 ich liczba wzrosła do około 6200. Granice Oporowa wyznacza z jednej strony rzeka Ślęza, a z drugiej strony tory kolejowe. Napotykane bariery południowe to tereny niezagospodarowane w okolicach ulic Kowalskiego (Oporów) i Jutrzenki (Klecina), natomiast granice zachodnie przylegają do administracyjnego przebiegu miasta, oddzielając go od wsi Mokronos Dolny, przez którą prowadzi droga wojewódzka nr 347.

Osiedle charakteryzuje się głównymi ulicami: Solskiego, pełniącą rolę głównej osi oraz dojazdu z centrum Wrocławia, Wiejskiej (połączenie z Muchoborem Wielkim), Karmelkowej (dojazd do Kleciny) oraz Aleją Piastów, która ma długoterminowe połączenie z osiedlem Krzyki. Na Karmelkowej, na terenach koszar Armii Czerwonej, mieści się Dolnośląskie Centrum Hurtu Rolno-Spożywczego.

Dojazd do Oporowa jest możliwy z pięciu kierunków: od północy przez ulicę Grabiszyńską (z centrum Wrocławia), z północnego zachodu przez Ibn Siny Avicenny (z Muchoboru Wielkiego), z południowego zachodu przez Mokronoską (droga nr 347 od Kątów Wrocławskich), z południowego wschodu przez Karmelkową (z Kleciny) oraz ze wschodu, przez most między Aleją Piastów a Racławicką (od strony Krzyków). Transport publiczny jest zapewniony przez tramwaj linii 4, 5, 20 oraz autobusy miejskie A, D, 107, 125, 143, 325 oraz nocne 247 i 251.

W 2015 roku dokonano remontu pętli tramwajowej. Obecnie pętla składa się z peronu dla wysiadających, 3 peronów dla wsiadających (z liniami 4, 5, 20) oraz 2 podwójnych peronów autobusowych. W centralnym punkcie pętli powstał parking Park&Ride, a przystanek autobusowy po drugiej stronie także przeszedł modernizację. Nowa pętla posiada parking dla rowerów, a także chodnik dla pieszych oraz ścieżkę rowerową.

Ostatnią ważną informacją jest fakt, że z końcem października 2016 roku oddano do użytku nowy most przez rzekę Ślęzę, który łączy Aleję Piastów z ulicą Racławicką.

Zabytki

Na terenie Oporowa znajdują się interesujące obiekty architektoniczne, które zachwycają swoją historią i stylem. Wśród nich wyróżnia sięDwór szachulcowy, zbudowany w połowie XVI wieku, zlokalizowany przy ulicy Wiejskiej 17. Budynek ten służył niegdyś jako miejsce zamieszkania dla zarządcy majątku kapituły wrocławskiej.

Warto dodać, że wnętrze dworku kryło w sobie cenny kamienny gotycki portal, który niestety został skradziony w 1997 roku. Ten dwór jest uznawany za jeden z najstarszych budynków w Polsce wzniesionych w technice szachulcowej, co czyni go niezwykle cennym elementem dziedzictwa kulturowego regionu.

---

Oceń: Oporów (Wrocław)

---