Mosty Pomorskie

Mosty i wiadukty

Mosty Pomorskie to nie tylko inżynieryjny majstersztyk, ale również doskonały przykład urbanistycznego planowania Wrocławia.

Składają się one z trzech mostów, znanych jako Północny, Środkowy oraz Południowy, które łączą brzegi Odry. Ta imponująca struktura nie tylko ułatwia komunikację między północnym a południowym brzegiem, ale także stanowi istotny element wrocławskiej panoramy.

Warto zwrócić uwagę na lokalizację mostów, gdyż pomiędzy nimi znajduje się Kępa Mieszczańska, piękne miejsce, które można odkrywać oraz cieszyć się jego walorami przyrodniczymi i rekreacyjnymi.

Charakterystyka

Mosty Pomorskie są ważnym elementem infrastruktury, który łączy różne obszary Wrocławia. Ich szerokość waha się od 11 do 14,4 metrów i są zaprojektowane z dwukierunkową jezdnią. Ponadto znajdują się na nich dwie chodniki, z szerokością od 3 do 3,5 metra, co umożliwia wygodne poruszanie się zarówno pieszym, jak i pojazdami.

Historia mostów sięga XIV wieku, kiedy to istniała przeprawa z południowego brzegu Odry na Kępę Mieszczańską. Była ona związana z młynami powstałymi na południowej odnodze Odry. Przez wieki, do XIX wieku, mosty drewniane ułatwiały transport surowców oraz produktów z młynów i innych zakładów korzystających z energii rzeki. Z czasem jednak, system jazów i tam stał się niewystarczający, co doprowadziło do potrzeby przebudowy istniejącej infrastruktury.

W 1879 roku zrealizowano pierwszy krok w modernizacji, budując jednoprzęsłowy most nad śluzą Kępy Mieszczańskiej, który obecnie znany jest jako most Pomorski Środkowy. Następnie, w latach 1904-1905, powstał most Pomorski Południowy, który zbudowano według projektu Karla Klimma. Jest to konstrukcja trójprzęsłowa, wykonana z klinkieru i piaskowca, która nadaje całej budowli charakterystyczny wygląd. Most został wzbogacony o pawilony po obu stronach jezdni, które mogły pełnić funkcje handlowe.

Koszt budowy mostu Pomorskiego Południowego wyniósł 480 tys. marek, a dodatkowe 90 tys. marek wydano na niezbędne przebudowy skrzyżowań oraz dojazdów. Ze względu na istotność tego szlaku komunikacyjnego, rząd wspierał inwestycję, pokrywając część kosztów. Ważnym elementem wystroju mostu była piaskowcowa balustrada, która była zdobiona przez wieżyczki z latarniami, jednak po II wojnie światowej zlikwidowano te dekoracje. Do 1958 roku na filarach zawieszono rury ciepłownicze, co negatywnie wpłynęło na estetykę budowli.

Most Północny, który łączy Kępę Mieszczańską z północnym brzegiem Odry Północnej, został ukończony w 1930 roku. Powstał nad jazem regulującym poziom wody dla zbudowanej pięć lat wcześniej Elektrowni Wodnej Wrocław II. Ta konstrukcja ma długość około 85 metrów przy 20-metrowej szerokości i również przeszła różne modernizacje, w tym poszerzenie mostu Pomorskiego Środkowego. Łączny koszt inwestycji wyniósł laki około 2 milionów marek.

Mosty Pomorskie, w porównaniu do sąsiednich Uniwersyteckich, przetrwały II wojną światową bez większych szkód, mimo że Most Północny ucierpiał wskutek bombardowania. W 1953 roku most Pomorski Północny przeszedł remont, a w 1984 roku zmodernizowano chodniki i balustrady. Ostatni znaczący remont mostów miał miejsce w latach 2020-2023, co świadczy o ich ciągłym znaczeniu dla komunikacji w mieście.

Przypisy

  1. Błażej Organisty: Wrocław: Tramwaje próbne na mostach Pomorskich. transport-publiczny.pl, 26.01.2023 r. [dostęp 27.01.2023 r.]
  2. marhol, UJ: Szpetne rury zniknęły z mostów Pomorskich po ponad 60 latach. wyborcza.pl, 18.11.2021 r. [dostęp 28.01.2023 r.]
  3. Wojciech Kwinta: Wrocław: dzięki przewiertom z mostu Pomorskiego zniknie rura ciepłownicza. inzynieria.pl, 23.09.2021 r. [dostęp 28.01.2023 r.]
  4. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 05.07.2022 r.]
  5. Encyklopedia Wrocławia 2000, s. 531.
  6. Ostdeutsche Bau-Zeitung 1906, s. 6.
  7. Ostdeutsche Bau-Zeitung 1906, s. 5.
  8. Ostdeutsche Bau-Zeitung 1904, s. 182.
  9. Steinwender, Trauer i Wendt 1930, s. 20.
  10. Steinwender, Trauer i Wendt 1930, s. 34.
  11. Steinwender, Trauer i Wendt 1930, s. 35.
  12. Dolne Młyny na planie z 1946.
  13. Dolne Młyny na planie z 1948.
  14. Mosty Pomorskie, [w:] GrzegorzG. Bakuliński GrzegorzG. i inni, Trasy turystyczne dla m. Wrocławia. Otwarte Muzeum Techniki Wrocławia, t. 3, Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2007, s. 8–10.

Oceń: Mosty Pomorskie

★★★★★
Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:23