Dawny budynek Kamery Cesarskiej jest znaną zabytkową kamienicą narożną, która aktualnie pełni funkcję siedziby Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Obiekt znajduje się w malowniczej lokalizacji, przy placu biskupa Nankiera 4 we Wrocławiu.
Jego historia oraz architektura przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów, co czyni go jednym z wielu interesujących miejsc w tym wspaniałym mieście.
Historia
Na działce nr 4 rozpoczęto budowę pierwszych murowanych obiektów w późnym średniowieczu. W XVI wieku, w miejscu, gdzie uliczka Nankiera krzyżuje się z ulicą Łaciarską, znajdowały się dwie charakterystyczne kamienice szczytowe. W 1701 roku obydwa budynki zostały nabyte przez Urząd Kamery Cesarskiej, po czym nastąpiła ich przebudowa oraz połączenie. Urząd Kamery Cesarskiej powstał w 1558 roku, początkowo mając swoją siedzibę w zamku cesarskim we Wrocławiu, a następnie przeniósł się do przedwojennego pałacu Piastów Opolskich przy ulicy Biskupa Nankiera 1. Rok później, w 1702, urząd osiedlił się w nowym, połączonym budynku.
Powstały w ten sposób trójskrzydłowy, trzykondygnacyjny obiekt, wybudowany wokół wewnętrznego dziedzińca, został przykryty dachem w stylu mansardowym. W tej formie budynek istniał przez następne trzy dekady, do momentu, gdy fasadzie nadano bardziej barokowy charakter. W roku 1802, w wyniku przeniesienia Urzędu Kamery Królewsko-Pruskiej do pałacu Hatzfeldtów, historyczny budynek przeszedł w ręce właścicieli prywatnych. Pomiędzy 1809 a 1836 rokiem, jego nowym właścicielem został hrabia Leopold von Schaffgotsch.
Opis architektoniczny
Obecnie budowla to czteroskrzydłowy, czterokondygnacyjny obiekt, zaprojektowany w stylu pałacu miejskiego, który charakteryzuje się układem jednostronnym oraz dwustronnym. W zachodniej części budynku mieści się klatka schodowa, obszerna i elegancka, pełniąca funkcję komunikacyjną pomiędzy piętrami. Wnętrza na niższych kondygnacjach zachowały sklepienia kolebkowe urozmaicone lunetami oraz sklepienia żaglaste, które dodają architekturze lekkości.
Od strony pl. Biskupa Nankiera widoczna jest sześcioosiowa elewacja, która jest ozdobiona boniowanymi narożnymi lizenami. W drugiej osi, od zachodu, znajduje się imponujący piaskowcowy portal wejściowy; podobny, choć pełniący tylko rolę ramy dla wysokiego okna parterowego, usytuowany jest w osi czwartej. Na naczółkach tych portali umieszczono rzeźby cesarskich orłów, co ma odniesienie do historycznej funkcji obiektu.
Okna na wszystkich poziomach są otoczone bogato zdobionymi oprawami, które na drugiej kondygnacji wzbogacone są naczółkami. Taki sam styl dekoracji został zastosowany na jedenastoosiowej fasadzie od ulicy Łaciarskiej. W osiemnastym wieku, na wysokości dachu, pojawiły się dwuosiowe lukarny w formie aediculi, które zakończone były trójkątnymi tympanonami, a także były ujęte w wolutowe spływy. Po obu stronach tych lukarn umiejscowione były mniejsze lukarny, co dodatkowo wzbogacało wygląd budynku.
W latach 1901–1902 obiekt przeszedł gruntowną przebudowę. Wówczas podniesiono go o jedną kondygnację, eliminując dach mansardowy, a w podwojonej osi środkowej dodano balkony na drugim i trzecim piętrze, co nadało całości nowoczesnego wyglądu z lukarną na szczycie.
Na przełomie XIX wieku budynek został rozszerzony o skrzydło południowe, które powstało w wyniku połączenia z sąsiednią kamienicą przy ul. Łaciarskiej 35. Prace te przeprowadzono z zachowaniem ciągłości dekoracji fasadowej, co świadczy o dbałości o estetykę architektoniczną budynku. W tym samym okresie, w podwojonej osi środkowej, umieszczono dodatkowe balkony na drugim i trzecim piętrze.
Po 1945 roku
W okresie 1972 a 1974 dokonano kompleksowej modernizacji budynku, podczas której utrzymano czwartą kondygnację, która została przykryta dachem mansardowym. W ramach tej przebudowy zrezygnowano z frontowych balkonów, które nie były już obecne w nowej odsłonie budynku.
Ostatnie prace renowacyjne miały miejsce w 2009 roku, co podkreśla ciągłość dbałości o ten zabytek we Wrocławiu.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 21.05.2018 r.]
- a b c d e f g h i j k l m Harasimowicz 1997, s. 103.
- a b c d Brzezowski 2005, s. 231.
- a b Brzezowski 2005, s. 232.
- a b c d Eysymontt i in. 2011, s. 254.
- Zdjęcie budynku z końca XIX wieku.
- Fasada północna z widocznymi balkonami.
- a b Harasimowicz 2006, s. 253.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Winiarnia Philippich we Wrocławiu | Dom ośmiorodzinny przy ul. Tramwajowej 2a we Wrocławiu | Kamienica Hirschela we Wrocławiu | Budynek mieszkalny przy ulicy Grunwaldzkiej 88 i Henryka Sienkiewicza 131 we Wrocławiu | Kamienica Pod Czarnym Kozłem we Wrocławiu | Kamienica Pod Trzema Gołębiami we Wrocławiu | Kamienica Pod Zimnym Kamieniem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Palmą we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Barankiem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Gronem we Wrocławiu | Kamienice przy ulicy Więziennej 1-3 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 25-27 we Wrocławiu | Kamienica Rynek-Ratusz 10 we Wrocławiu | Budynek mieszkalno-usługowy przy ulicy marszałka Józefa Piłsudskiego 94-96 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Wita Stwosza 15 we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Słońcem przy ulicy Drobnera we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy św. Mikołaja 42 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy św. Mikołaja 40 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy św. Antoniego 28 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Rzeźniczej 3 we WrocławiuOceń: Dawny budynek Kamery Cesarskiej we Wrocławiu