Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego

---

Adres

Wrocław, znany z bogatego dziedzictwa kulturowego i akademickiego, jest miejscem, gdzie mieści się Instytut Filologii Romańskiej.

Znajduje się on pod adresem:

Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego
pl. bp. Nankiera 4
50-140 Wrocław

Władze (2020–2024)

W skład władz Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego na lata 2020–2024 wchodzą następujące osoby:

• Dyrektor: prof. dr hab. Beata Baczyńska,
• Zastępca Dyrektora ds. dydaktycznych: dr Justyna Wesoła,
• Zastępca dyrektora ds. programowych i organizacyjnych: dr hab. Natalia Paprocka,
• Zastępca dyrektora ds. nauki i rozwoju: dr Tomasz Wysłobocki.

Poczet dyrektorów

Kierownicy Katedry

Od momentu powstania Katedry w 1946 roku, jej kierownicy odegrali kluczową rolę w kształtowaniu programu nauczania oraz rozwoju badań w obszarze filologii romańskiej. Ich kadencje były następujące:

• 1946–1952: prof. dr hab. Zygmunt Czerny,
• 1957–1968: prof. dr hab. Leon Zawadowski,
• 1968–1969: prof. dr hab. Jan Trzynadlowski,
• 1969–1973: prof. dr hab. Józef Heistein.

Dyrektorzy Instytutu

Instytut Filologii Romańskiej Wrocławskiego Uniwersytetu w czasie swojego istnienia miał również wielu dyrektorów, którzy przyczyniali się do jego rozwoju. Przedstawiamy listę dyrektorów z ich kadencjami:

• 1973–1975: prof. dr hab. Józef Heistein,
• 1975–1981: prof. dr hab. Bogusław Siciński,
• 1984–1984: prof. dr hab. Józef Heistein,
• 1984–1987: prof. dr hab. Edmund Sikora,
• 1987–1991: prof. dr hab. Józef Heistein,
• 1991–2001: brak danych,
• 2001–2005: dr hab. Aleksander Wit Labuda, prof. UWr,
• 2005–2012: dr hab. Krystyna Gabryjelska, prof. UWr,
• od 2012 r.: prof. dr hab. Beata Baczyńska.

Historia

Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego ma swoje korzenie sięgające 24 sierpnia 1945 roku, kiedy to został powołany do życia na mocy Dekretu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej w ramach Uniwersytetu oraz Politechniki we Wrocławiu. Wśród pierwszych kierunków studiów znalazła się również romanistyka, co stanowiło ważny krok w rozwoju filologii na tym uniwersytecie. W latach 1945–1947 powstała Katedra Filologii Romańskiej.

Jednak w roku akademickim 1951/1952, decyzją władz państwowych, romanistyka została zlikwidowana na wrocławskim uniwersytecie. Ożywienie tego kierunku miało miejsce w 1957 roku, kiedy to reaktywowano Katedrę Filologii Romańskiej. Już w roku akademickim 1960/61 zainicjowano ponowny nabór na studia z zakresu romanistyki.

W 1969 roku instytucja przeżyła kolejną reorganizację, w ramach której odbyła się reforma struktury organizacyjnej. W miejscu dawnych katedr powstały instytuty, jednak Filologia Romańska utrzymała status katedry, w skład której weszły trzy zespoły naukowo-dydaktyczne: literatur romańskich, praktycznej nauki języka francuskiego oraz literatury francuskiej.

Dopiero w 1973 roku katedra została przekształcona w instytut. Nowo powstała jednostka obejmowała trzy zakłady: Historii Literatury Francuskiej, Językoznawstwa oraz Praktycznej Nauki Języka Francuskiego, a także Filologii Włoskiej i Innych Języków Romańskich. W 1976 roku doszło do reorganizacji, która przyczyniła się do utworzenia dwóch zakładów: Językoznawstwa Romańskiego i Literatur Romańskich.

W 1978 roku do instytutu dołączył trzeci zakład – Dydaktyki Języków Romańskich, a rok 1987 przyniósł powstanie czwartego zakładu, który poświęcony był Hispanistyce i Italianistyce. Z czasem doszło do podziału tej ostatniej jednostki na Zakład Iberystyki i Zakład Italianistyki, który niestety został zlikwidowany.

Kierunki kształcenia

Instytut oferuje nauczanie studentów na studiach licencjackich, a następnie drugiego stopnia, gdzie można uzyskać tytuł magistra w dziedzinie filologii. Kształcenie to obejmuje szereg specjalności, w tym:

• filologia francuska,
• filologia hiszpańska,
• italianistyka (wyłącznie na studiach pierwszego stopnia).

Oprócz tego, instytut prowadzi ofertę studiów podyplomowych, w której znajdują się:

• Podyplomowe Studia Kształcenia Tłumaczy Języków Romańskich,
• Podyplomowe Studia Języka i Kultury Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej.

Struktura organizacyjna

Zakład Literatury i Kultury Francuskiej

Na czele Zakładu Literatury i Kultury Francuskiej stoi dr hab. Maja Pawłowska, prof. UWr. W skład zespołu wchodzą uznani specjaliści, tacy jak:

• dr hab. Helena Duffy,
• dr Joanna Jakubowska,
• dr Joanna Kotowska-Miziniak,
• dr Agata Sadkowska-Fidala,
• dr Tomasz Szymański,
• dr Tomasz Wysłobocki,
• prof. dr hab. Józef Heistein (profesor emerytowany),
• dr hab. Krystyna Gabryjelska, prof. UWr (profesor emerytowany),
• dr hab. Aleksander Labuda, prof. UWr (profesor emerytowany).

Zakład Językoznawstwa Francuskiego

Kierownikiem tego zakładu jest dr hab. Witold Ucherek. W zakładzie pracują:

• mgr Anaïs Pauline Badonnel,
• dr hab. Elżbieta Biardzka, prof. UWr,
• mgr Patrycja Chruściel,
• dr Jadwiga Cook,
• dr Monika Grabowska,
• dr Agata Rębkowska-Kieseler,
• mgr Ewa Warmuz,
• dr Aleksander Wiater,
• prof. dr hab. Edmund Sikora (profesor emerytowany),
• prof. dr hab. Eugeniusz Ucherek (profesor emerytowany).

Zakład Translatologii

Zarządzany przez dr hab. Natalię Paprocką, który ma do dyspozycji następujący zespół:

• dr Kaja Gostkowska,
• dr Stefan Kaufman,
• dr Patrycja Krysiak,
• dr Anna Kuźnik,
• dr Natalia Likus,
• prof. dr hab. Elżbieta Skibińska-Cieńska,
• dr Regina Solová,
• mgr Xavier Chantry.

Zakład Italianistyki

Na czele Zakładu Italianistyki stoi dr hab. Justyna Łukaszewicz, prof. UWr. W jego skład wchodzą:

• dr Davide Artico,
• mgr Daria Kowalczyk,
• dr Gabriele La Rosa,
• dr Maurizio Mazzini,
• mgr Monika Szmulewska,
• dr Katarzyna Woźniak.

Zakład Iberystyki

Kierownikiem doświadczonym w tej dziedzinie jest prof. dr hab. Beata Baczyńska, która współpracuje z szerokim gronem pracowników:

• dr Agnieszka August-Zarębska,
• dr Zuzanna Bułat-Silva,
• dr Agata Draus-Kłobucka,
• dr Monika Głowicka,
• mgr Luz Gabriela Hernandez Valderrama,
• dr Marlena Krupa,
• dr Magdalena Krzyżostaniak,
• dr Ewa Kulak,
• dr José Luis Losada Palenzuela,
• dr hab. Marcin Kurek,
• Gonzalo Lopez Sanchez,
• dr José Losada Palenzuela,
• dr Maria Trinidad Marin Villora,
• mgr Aleksandra Matyja,
• dr Marta Minkiewicz,
• mgr David Monzo Campos,
• dr Justyna Nowicka,
• dr Łukasz Smuga,
• dr Aleksander Trojanowski,
• dr Trinidad Marin Villora,
• dr Justyna Wesoła,
• mgr Agata Zapłotna,
• dr hab. Justyna Ziarkowska, prof. UWr,
• prof. dr hab. Piotr Sawicki (profesor emerytowany).

Pracownia Dydaktyki Języka Francuskiego

Kieruje nią dr Aleksander Wiater.

Pracownia Dydaktyki Języków Hiszpańskiego i Portugalskiego

Prowadzona przez dr Magdalenę Krzyżostoniak.

Biblioteka Instytutu Filologii Romańskiej

Na czele biblioteki stoi mgr Urszula Iżycka, a w zespole mamy:

• mgr Krystyna Milko,
• Dorota Ciołek.

Siedziba

Teren, na którym znajduje się instytut, ma bogatą historię sięgającą już początków XIII wieku. Narożna parcela zlokalizowana przy placu Biskupa Nankiera 4 oraz ul. Łaciarskiej, została w 1701 roku przejęta przez Urząd Kamery Królewskiej, a jej celem stało się zorganizowanie głównej siedziby tej instytucji, która zarządzała śląskimi dobrami działając w imieniu cesarza jako króla Czech.

Na miejscu wcześniejszych budowli mieszkalnych, wzniesiono reprezentacyjny budynek z dziedzińcem, do którego prowadził przejazd. Następnie, po przejęciu Śląska przez Prusy, budynek stał się siedzibą Królewsko-Pruskiej Kamery Wojennej oraz Dominialnej. W 1802 roku, urząd został przeniesiony do pałacu Hatzfeldów przy ul. Wita Stwosza, a parcela przy Nankiera stała się dochodową kamienicą.

W latach 30. XIX wieku, a także w latach 40. XX wieku, na parterze budynku z powodzeniem działały księgarnie, natomiast piętra były wynajmowane jako mieszkania. W latach 1910–1912 dokonano znaczących przekształceń, w tym zamiany mansardowego dachu w kolejną kondygnację oraz dodania balkonów. Co ciekawe, w trakcie II wojny światowej kamienica nie doznała uszkodzeń, jednak od lat 60. XX wieku zaczęto ją oznaczać jako budynek wymagający remontu.

W 1967 roku, przeprowadzano projekt adaptacji na „budynek dydaktyczno-naukowy” dla Katedry Psychologii i Etnologii. Wówczas konserwator zabytków zalecał usunięcie balkonów oraz przywrócenie pierwotnego mansardowego dachu. Mimo że formalnie budynek został wpisany do rejestru zabytków dopiero w końcu lat 70., zasadnicze prace remontowe miały miejsce w latach 1970–1974 i były wykonywane z myślą o romanistach.

Podczas tego remontu, mimo iż spełniono wymagania konserwatora, wprowadzone zmiany zaburzyły historyczny układ wnętrz. Niewiele zyskało się na funkcjonalności, ponieważ sale wykładowe były niewielkie, a dziedziniec, na który padały deszcze, stał się miejscem przesiadywania jedynie gołębi, natomiast potrzeby osób niepełnosprawnych pozostały zignorowane.

W wyniku przebudowy, która miała miejsce od 2005 do 2011 roku pod kierownictwem prof. Krystyny Gabryjelskiej, udało się przywrócić historyczne wartości budynku oraz dostosować go do nowoczesnych standardów. Współpraca z konserwatorami i kierownictwem instytutu zaowocowała projektem architekta Stefana Zalewskiego, który umieścił windę w rejonie dziedzińca, przykrywając go szklanym dachem. Dzięki innowacyjnym szklanym pomostom, stworzono przestrzenie komunikacyjne, co umożliwiło odtworzenie pierwotnych wymiarów i układu wnętrz.

Przebudowa poddasza sprawiła, że zachowano wrażenie mansardowego dachu, nie tracąc przy tym powierzchni użytkowej. Elewacje budynku zyskały kontrastową, wczesnobarokową kolorystykę, która została opracowana na podstawie badań przeprowadzonych przez Piotra Wanata. Na koniec remontu, architekt Józef Cempa zaprojektował stolarkę oraz wyposażenie, nadając wnętrzom ostateczny urok.

---

Oceń: Instytut Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego

---