Kościół św. Wawrzyńca we Wrocławiu-Żernikach


Kościół Świętego Wawrzyńca to rzymskokatolicka świątynia parafialna, która należy do dekanatu Wrocław zachód (Leśnica) w archidiecezji wrocławskiej. Zlokalizowany jest on na osiedlu Żerniki, gdzie jego historia sięga początków XV wieku.

Ta gotycka budowla, której obecny kształt w zasadzie pochodzi z roku 1400, przeszła wiele przebudów na przestrzeni lat. Już w XV wieku dokonały się istotne zmiany, w tym nadanie prezbiterium charakteru sklepienia krzyżowego. Podejrzewa się również, że w tym samym okresie wzniesiono górną część wieży, która, podobnie jak obecnie, jest usytuowana od strony zachodniej.

W XVIII wieku kościół zakończył proces powiększania okna w prezbiterium. Pierwotne główne wejście znajdowało się od strony południowej, natomiast portal zachodni, osadzony w wieży, został dodany dopiero w XIX wieku. Wcześniej w dolnej części wieży znajdowało się okno, a pomieszczenie to prawdopodobnie pełniło funkcję kaplicy chrzcielnej. Dodatkowo, przedsionek przy średniowiecznym portalu południowym, podobnie jak portal zachodni, powstał w czasach XIX wieku.

Przygotowywane na lata 1911–1914 dalsze przebudowy nie doszły do skutku, przede wszystkim z uwagi na wybuch I wojny światowej oraz późniejsze niezrozumiałe przyczyny.

Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku, kościół uległ zniszczeniu. Jednak w latach 1947–1950 został odbudowany pod przewodnictwem architekta Witolda Rawskiego. Nowa konstrukcja przyjęła formę kościoła halowego, wzniesionego na planie prostokąta, z prostym prezbiterium skierowanym ku wschodowi. Jak przed zniszczeniem, budowla przykryta jest stromym, dwuspadowym dachem, który jest wyższy nad główną częścią kościoła w porównaniu do prezbiterium. Dach pokryty został dachówkami.

Prezbiterium, otoczone skarpami, zostało przykryte krzyżowym sklepieniem. Żebra tego sklepienia opierają się na dwóch XIII-wiecznych wspornikach z piaskowca. Do prezbiterium przylega zakrystia, a wschodnia część budowli ma zamurowane ostrołukowe okna. Wnętrze nawy głównej zostało otynkowane w stylu barokizującym, a w trakcie odbudowy na stropie z desek zainstalowano strop kasetonowy.

Wieża, osiągająca wysokość, wyrasta ponad dach świątyni i na zakończeniu ma stromą hełmową konstrukcję. Z północnej strony znajduje się jedno okno, podczas gdy od południa ulokowane są trzy okna, wszystkie zakończone półokrągło oraz zdobione witrażami. Zewnętrzna część budowli nie została otynkowana.

Kościół może pochwalić się ciekawym, zabytkowym wyposażeniem, w skład którego wchodzi ołtarz główny z rzeźbionego drzewa z XVIII wieku oraz chrzcielnica. Oprócz tego, wnętrze zdobi kropielnica z XV wieku, a także trzy renesansowe płyty nagrobne oraz jedna w formach klasycystycznych.

Przypisy

  1. Historia. Parafia rzymskokatolicka pw. Wawrzyńca Wrocław-Żerniki. [dostęp 08.08.2016 r.]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. [dostęp 08.08.2016 r.]

Oceń: Kościół św. Wawrzyńca we Wrocławiu-Żernikach

Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:6