Kamienica przy ul. Ofiar Oświęcimskich 3 we Wrocławiu


Kamienica usytuowana przy ul. Ofiar Oświęcimskich 3 w Wrocławiu to nie tylko budynek o wielkiej wartości architektonicznej, ale również istotny element krajobrazu miejskiego. Obiekt ten jest uwzględniony w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego, co podkreśla jego znaczenie w kontekście rozwoju i ochrony urbanistycznej tego obszaru.

Warto zwrócić uwagę na ulicę Ofiar Oświęcimskich 3, która współczesnym Wrocławianom oferuje nie tylko historyczne urok, ale również funkcje społeczne i kulturalne, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

Historia kamienicy

Na przełomie XIV i XV wieku, na obecnym terenie, zrealizowano budowę dwóch dwutraktowych i dwuizbowych kamienic. Ich pozostałości można obecnie znaleźć w piwnicach współczesnego budynku. W połowie XVI wieku struktury te przybrały nowy kształt: jeden z budynków uzyskał kalenicowy styl, a drugi miał formę szczytową; te obiekty były widoczne na planie miasta stworzonym przez grafika Barthela Weihnera w 1562 roku.

W kolejnych latach prawdopodobnie zostało dokonane połączenie oraz przebudowa tych budynków; do początku XVIII wieku zbudowano kalenicową kamienicę, którą ukazano na planie Wrocławia z lat 1742–1750, przygotowanym przez Wernera. Od 1715 roku budynek ten przeszedł w ręce Otta Heinricha von Reichela, który był również właścicielem sąsiedniej kamienicy nr 1, znanej jako Pałac Rybischów.

Zgodnie z relacją Wojciecha Brzezowskiego, to z inicjatywy von Reichela oba budynki zostały połączone, choć na planie miasta autorstwa Wernera, ukazano je jeszcze osobno. Kamienica, jak na to wskazuje wykaz podatkowy, była w posiadaniu Reichelów aż do 1726 roku, a następnie została zakupiona przez Jacoba von Flemming (według Arkadiusza Dobrzynieckiego transakcja miała miejsce w 1724 roku).

Po śmierci Flemminga w 1728 roku, posiadłość przeszła w ręce jego żony Tekli Flemming z Radziwiłów, która później wyszła za mąż za księcia Wiśniowieckiego. W 1764 roku obiekt został nabyty przez generała Friedricha Bogislava von Tauentzien, a pod koniec XVIII wieku nowym właścicielem kamienicy stał się August Friedrich Lübbert. W tym okresie budynek zyskał formę czterokondygnacyjnej kamienicy o sześcioosiowej fasadzie, która została przebudowana z inicjatywy ostatnich właścicieli.

W czasie tej przebudowy dodano boniowane lizeny, które podzieliły fasadę na trzy segmenty po dwie osie okienne. Również wzbogacono dekorację sztukatorską w stylu rokoko, typową dla berlińskich wzorów, szczególnie w części portalu wejściowego, który otoczony był dwiema niszami. W górnych częściach portalu umieszczono rocaillowy ornament. Nad gzymsem parterowym, w przestrzeni pod parapetami okien na pierwszym piętrze, znalazły się sztukatorskie panoplia, które odwoływały się do profesji generała. Cała struktura została pokryta jednym dachem kalenicowym. Przed rokiem 1945 kamienica miała już pięć kondygnacji.

W 1843 roku w budynku zamieszkiwali wybitni działacze i pisarze polscy – Antoni Woykowski oraz Julia Molińska-Woykowska, którzy utworzyli tu biuro wydawane przez siebie Tygodnika Literackiego.

Na początku XX wieku, obydwa budynki (nr 1 i 3) były siedzibą cukierni Café Brunies, a później funkcjonowała tam restauracja oraz winiarnia Raiffeisen.

Po 1945 roku

W 1945 roku, podczas intensywnych walk o Wrocław, kamienica przy ul. Ofiar Oświęcimskich 3 praktycznie uległa zniszczeniu. Rewitalizacja budynku nastąpiła dzięki projektowi wrocławskiego architekta Stanisława Koziczuka oraz Witolda Rawskiego. W ramach odbudowy budynek został zmodyfikowany, co zaowocowało jego redukcją do trzech kondygnacji oraz ograniczeniem liczby osi okiennych.

Zastosowano także zmieniony podział architektoniczny fasady, kończącej się trójkątnym tympanonem. W roku 1997 nastąpiła kolejna renowacja, która wzbogaciła fasadę o nowe detale architektoniczne oraz ornamentalne. Dziś kamienica ma trzy kondygnacje oraz pięć osi, a jej parter wyróżnia się boniowaniem. Gzyms pasowy oddziela parter od pierwszego piętra, na którym znajdują się lizeny podkreślające osie okienne; oś środkowa jest natomiast oddzielona podwójnymi lizenami.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 21.05.2018 r.]
  2. Kawiarnia na starych fotografiach, polska.org
  3. Wygląd restauracji, zdjęcia na portalu polska-org
  4. GEZ 2019, 5531.
  5. a b c d Harasimowicz 1998, s. 11.
  6. a b c d Harasimowicz 1998, s. 63.
  7. a b c Brzezowski 2005, s. 242.
  8. a b c Brzezowski 2005, s. 243.
  9. Antkowiak 1970, s. 175-177 (Ofiar Oświęcimskich).
  10. Antkowiak 1970, s. 176.
  11. a b c Eysymontt i in. 2011, s. 268.

Oceń: Kamienica przy ul. Ofiar Oświęcimskich 3 we Wrocławiu

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:24