Kamienica przy Rynku 46 we Wrocławiu

---

Historia i architektura kamienicy

Kamienica przy Rynku 46 ma swoje korzenie w czasach średniowiecza, z okresu którego zachowały się piwnice ze sklepieniem kolebkowym oraz fragmenty murów granicznych, datowane na przełom lat 1300–1475. Budynek został wzniesiony w tym samym czasie, co przylegające kamienice nr 45 i 47, pomiędzy drugą połową XIV wieku a drugą tercją XV wieku. Pierwotne wymiary kamienicy wynosiły 8 na 18 metrów i miała układ dwutraktowy. Przynajmniej do 1564 roku posesja była podzielona na dwie części: zachodnia miała 7,5 łokcia szerokości, zaś wschodnia 8 łokci, a w późniejszych latach wydzielono także trzeci fragment na jej tyłach. Wzniesienie głównej części kamienicy na posesji zachodniej datowane jest na 1372 rok, a w latach 1449–1451 była ona połączona z tylną posesją przy ulicy Igielnej 21.

Na przełomie XV i XVI wieku dokonano przebudowy tylnego traktu piwnic, dzieląc go na dwa poziomy, które były połączone z parterem za pomocą bliźniaczych schodów umieszczonych po wschodniej i zachodniej stronie traktu. Nowe pomieszczenia zostały przykryte stropami kolebkowymi.

W 1562 roku budynek osiągnął wysokość czterech kondygnacji i jednokondygnacyjny strych. Posiadał dwa niezależne wejścia oraz dwutraktowy podział parteru. Od 1748 roku kamienica należała do wrocławskiego kupca J.G. Selenke, który w 1775 roku utworzył dom opieki dla nieszczęśliwych kupców. Przeprowadził on gruntowną przebudowę wnętrz oraz zmianę fasady w stylu późnobarokowym. Dekoracje stropów dwóch frontowych pokoi, takie jak cęgowe sploty i charakterystyczne motywy wazonów oraz lambrekinowych baldachimów, zapowiadały styl rokokowy. Najważniejszą zmianą było przeniesienie klatki schodowej z zewnętrznej strony do wnętrza kamienicy, co znacznie wpłynęło na funkcjonalność budynku.

Na terenie kamienicy znajdowała się również Ring Cafe, co przyczyniło się do stworzenia przestrzeni społecznej w tym historycznym miejscu.

Właściciele i postacie związane z kamienicą

Posesja wschodnia

Pierwszym znanym właścicielem posesji wschodniej o numerze 46 był Herman Kezemeyer, który występował w dokumentach w latach 1349–1350. W marcu 1350 roku sprzedał dom Petirowi Stricholcz (Streichholz), chociaż sam nadal mieszkał w kamienicy. Rodzina Stricholcz pozostawała w posiadaniu budynku aż do 1361 roku, kiedy to nowym właścicielem został na krótko siodlarz Mikołaj Thoruner (Toruńczyk), a następnie Petrir Trinksus, który zajmował się handlem nieruchomościami w północnej części Wrocławia. W 1364 roku kamienicę nabyli Petrus Yppir oraz Hartmannus Magir.

Od 1365 roku kamienica była w dyspozycji rady miasta, która wynajmowała ją rajcom do 1384 roku. Wtedy to posesja przeszła na cztery lata w ręce Klemensa Hoppera i jego szwagra Piotra Genode. W latach 1393–1428 właścicielem kamienicy był rymarz Martin Hawenschilt, który w 1428 roku sprzedał dom siodlarzowi Hansowi Jauer. Ten, po czterech latach, przekazał go złotnikowi Hansowi Beyerowi, który był obywatelem Wrocławia od 1414 roku.

Posesja zachodnia

Do 1360 roku zachodnia część kamienicy nr 46 była podzielona na mniejsze lokale. W 1347 roku prawa do posesji sprzedał rymarz Willusch Rimer swojemu bratu Hanusowi. Posesja pozostawała w rodzinie Rimer przez wiele lat, jednak jej powierzchnia zmniejszała się z czasem w wyniku sprzedaży fragmentów sąsiadom. Po 1384 roku kamienicę przejął Heinrich Lutenrande, a następnie Heinrich von Erfurda. Kolejnym właścicielem był kuśnierz Stefan von der Olsen, po którym kamienica przeszła w ręce Junge Hanke oraz Hansa Schramme.

W 1419 roku właścicielem kamienicy stał się Junge Hanke, który zmarł w 1426 roku, pozostawiając majątek żonie Annie oraz dzieciom. Spadkobiercy Hanke sprzedali kamienicę rymarzowi Lorenzowi Monch, a ten odsprzedał ją złotnikowi Hanuschke von Freiburg. Osoby te wielokrotnie zmieniały się na przestrzeni kolejnych lat, a posesja przechodziła z rąk do rąk aż do 1492 roku, gdy kamienica została sprzedana Hedwig Peterowej Franckowej, w rodzinie której pozostała do 1500 roku.

W międzyczasie kamienica była świadkiem licznych zmian, w tym wielu metamorfoz właścicieli i architektonicznych przekształceń, co czyni ją istotnym elementem historii Wrocławia, łączącym tradycje z nowoczesnością. Jeśli jesteś zainteresowany innymi kamienicami we Wrocławiu, zapraszam do zapoznania się z sadniejszą historią kamienicy Rynek 1.

Po II wojnie światowej

W wyniku działań wojennych w 1945 roku kamienica przy Rynku 46 we Wrocławiu nie ucierpiała i nie została zniszczona. W okresie od 1956 do 1960 roku przeprowadzono istotny remont, który miał na celu zachowanie oryginalnego wyglądu budynku z frontowej strony, jednak wnętrze uległo znacznym przemianom. Zmieniono wewnętrzny układ pomieszczeń, eliminując klatkę schodową.

Nowa aranżacja polegała na połączeniu trzeciej i czwartej kondygnacji wraz z pomieszczeniami mieszkalnymi na strychu z klatką schodową kamienicy nr 47 Szwedzka Sień. Dodatkowo, w pomieszczeniu frontowym odnaleziono i zamontowano drewniany polichromowany strop z XVIII wieku, który pochodził z tylnego traktu budynku.

Na początku lat 90. XX wieku nastąpił kolejny remont, w głównej mierze ukierunkowany na elewację budynku. Zmieniono także układ pomieszczeń parterowych, które podzielono na dwie osobne części. W tym samym czasie wybijano nowe wejście po prawej stronie w miejsce dotychczasowego okna witrynowego, co umożliwiło powstanie nowego lokalu.

---

Oceń: Kamienica przy Rynku 46 we Wrocławiu

---