Kamienica przy Rynku 3 we Wrocławiu

---

Historia i architektura kamienicy

Pierwsza konstrukcja na terenie obecnej kamienicy zlokalizowanej przy Rynku 3 we Wrocławiu pojawiła się już w XIII wieku. Z tego okresu zachowały się cztery kamienne wsporniki, które stanowiły część pierwotnego stropu drewnianego. Na przestrzeni następnych stuleci, w XIV i XV wieku, budowla była stopniowo rozbudowywana. Część parterowa została podzielona na dwie równe sekcje, przy czym po stronie prawej znajdowała się sień przykryta kolebką z lunetami. Lewa strona natomiast obejmowała dwa pomieszczenia, oddzielone schodami przylegającymi do ściany wspólnej z sąsiednią kamienicą nr 2, prowadzącymi na wyższe kondygnacje. Na piętrze klatka schodowa była oświetlona lukarną umiejscowioną w koszu między budynkami.

W wieku XVI nastąpiły istotne zmiany, głównie w zakresie elewacji frontowej, która zyskała renesansowo-manierystyczny charakter. Wejście do sieni wzbogacono o nowy kamienny portal, a okna obramowano kamiennymi framugami. Partie szczytowe zostały podzielone i zdobione wijącymi się manierystycznymi spływami z wolutowym zakończeniem. Po obu stronach głównego wejścia umieszczono dwa kanelowane pilastry portalu, podtrzymujące fragment belkowania i segmentowy naczółek nad nim. W centrum tej konstrukcji mieści się eliptyczna tarcza herbowa, zdobiona gmerkiem w kształcie kotwicy oraz literą „F”. Drzwi do sieni pochodzą z pierwszej połowy XVIII wieku, a z drugiej połowy tego stulecia datują się późnobarokowe podokienne lustra oraz skrajne pilastry fasady z dekoracją w stylu sznurowym.

Właściciele i postacie związane z kamienicą

W latach 1411-1415, a następnie od 1465 roku, kamienica znajdowała się w rękach rodziny Stolcz. Do 1436 roku jej właścicielem był Nicolaus (Niklas) Stolcz pochodzący z Brzegu, który był zamożnym kupcem zajmującym się handlem srebrem, jak i sukiennictwem. Razem z żoną, Kathariną, posiadali półtorej komory we wrocławskich sukiennicach oraz inwestowali w nieruchomości. Nicolaus pełnił funkcję w radzie oraz ławach gildii kupieckiej w latach 1432-1438. Na skutek testamentu sporządzonego w 1426 roku, w razie jego śmierci, kamienica nr 3 przypadła w spadku jego synowi, również Niklasowi. Po zgonie Nicolausa w 1436 roku, jego żoną kontrolowała majątek aż do 1457 roku. W tymże roku budynek został przekazany ich najmłodszemu synowi, Kasprowi, który zmarł trzy lata później, w 1460 roku, a kamienica przeszła w ręce Magnusa i Barbary Krepser (Krebser, Crepser).

Tuż po nabyciu kamienicy, Magnus zmarł, pozostawiając to dziedzictwo swojej małżonce, która zarządzała obiektem do 1474 roku. W latach 1475-1485 kamienica nr 3 została zakupiona przez Hansa Hilblingera. Niestety, w kolejnych latach zapadł w długi, zaciągając pożyczkę na łączną kwotę 16 grzywien czynszu. Spłata całego zadłużenia miała miejsce dopiero w 1646 roku, a wcześniej, w 1494 roku, władze zasądziły konfiskatę jego majątku na rzecz wierzycieli. Po śmierci Magnusa w 1495 roku, majątek pozostawał w zarządzie jego żony przez kolejny rok, a w 1499 roku nowym właścicielem kamienicy został Hans Bach.

Okres po II wojnie światowej

W wyniku działań wojennych w 1945 roku, kamienica przy Rynku 3 we Wrocławiu doznała jedynie drobnych uszkodzeń. W 1954 roku przeprowadzono jej restaurację, podczas której starannie zadbano o zachowanie dwutraktowego układu przedziałów oraz charakterystycznej dla późnego baroku elewacji. Dziś budynek prezentuje się jako czteroosiowa struktura z wyraźnie przesuniętą na lewo osią symetrii.

Obiekt ten składa się z czterech kondygnacji, które uzupełnione są o trzy kondygnacje strychowe i dwukondygnacyjną piwnicę. Wyróżnia go dwuspadowy dach ustawiony w układzie szczytowym, co nadaje mu charakterystyczny wygląd. Na parterze, w sieni, zachowało się sklepienie ozdobione niderlandzką dekoracją sztukatorską, w formie rozet przypominających kwiaty, co dodaje wnętrzu wyjątkowego uroku.

W restauracji budynku dodano również nowoczesne elementy architektoniczne, takie jak portal nad wejściem w północnym traktu, obramienie witryny, portal w elewacji tylnej, a także nową balustradę schodów, które harmonijnie współgrają z historycznym kontekstem budowli.

---

Oceń: Kamienica przy Rynku 3 we Wrocławiu

---