Dom handlowy Juliusa Schottländera we Wrocławiu

---

Historia powstania

Dom handlowy „Pod Świętym Hieronimem” powstał na miejscu demolowanej pięciokondygnacyjnej kamienicy czynszowej, w której niegdyś funkcjonował sklep z konfekcją „Brückner & Levy”. Zanim rozpoczęła się budowa nowego obiektu, teren ten był siedzibą szpitala św. Hieronima, co przyczyniło się do nadania budynkowi jego charakterystycznej nazwy.

Około roku 1911, Julius Schottländer stał się właścicielem posesji, powierzając projektowanie nowoczesnego domu handlowego braciom Ehrlichom, uznawanym za wiodących inżynierów tamtych czasów. W 1910 roku rozpoczęły się prace budowlane, które zakończono w roku 1911. Nowy obiekt, pięciokondygnacyjny, został zaprojektowany na planie kwadratu, z niewielkim dziedzińcem ulokowanym w jego centralnej części. Konstrukcja budynku opierała się na szkieletowych, żelbetonowych ramach o rozpiętości 9,6 m, połączonych z płytami stropowymi również z żelbetonu.

Narożnik budynku zyskał łagodny kształt, zdobiony gzymsem, co było innowacyjnym rozwiązaniem w porównaniu do ówczesnych standardów architektonicznych. Na parterze, w przestrzeni między filarami, ulokowane zostały wejścia do sklepów oraz dziewięć witryn wystawowych. Fasada, powyżej parteru oddzielona gzymsem kordonowym, podzielona została na trzy kondygnacje, które zdobiły półkolumny w stylu wielkiego porządku; pomiędzy nimi umieszczono trójdzielne okna oraz wykusze wzorowane na charakterystycznych realizacjach architektury chicagowskiej.

Czwarta kondygnacja została wysunięta w stosunku do niższych pięter i oddzielona od nich gzymsem. Okna na tym piętrze były pomniejsze, oddzielone pilastrami oraz piaskowymi słupkami. Całość zwieńczono ceramicznym dachem o wysokiej konstrukcji, z lukarnami, co dodawało budynkowi elegancji.

Wnętrzu budynku nadano artystyczny charakter za sprawą rzeźb autorstwa profesora Richarda Schipkego z Akademii Sztuki i Rzemiosła Artystycznego. Z frontu budynku od ulicy Świdnickiej widnieją rzeźby Hermesa z kaduceuszem oraz mężczyzny, który trzyma młot i koło zębate, symbolizujące handel oraz rozwój przemysłowy. Od strony pl. Teatralnego, na podparapetowych ściankach umieszczono płaskorzeźby przedstawiające postać Zeusa oraz pędzącą lokomotywę, co obrazowało triumfy epoki pary i elektryczności; dodatkowo, rzeźby dekoracyjne umieszczono także na głowicach pilastrów, gdzie prezentowały motywy roślinne i morskie zwierzęta.

Wnętrza domu handlowego były różnorodne, mieszcząc sklepy, galerie sztuki oraz salon mody Caspari. Na pierwszym piętrze urządzono również kawiarnię „Cafe Palais”, która szybko stała się popularnym miejscem spotkań. W piwnicach oraz na strychu znajdującym się w obrębie budynku zorganizowano magazyny i pomieszczenia techniczne. Łączenie pomiędzy piętrami odbywało się za pośrednictwem reprezentacyjnej klatki schodowej od strony pl. Teatralnego, a dodatkowo umożliwiała to winda osobowa oraz towarowa umiejscowiona na dziedzińcu budynku.

Po 1945

Podczas drugiej wojny światowej budynek nie ucierpiał znacznie, lecz po jej zakończeniu przeszedł w ręce Miasta i Gminy Wrocław. Przez następne pięćdziesiąt lat jego najemcą był Uniwersytet Wrocławski, który wykorzystywał przestrzenie na sale seminaryjne oraz jako dom studencki znany jako „Szklany Dom”.

W międzyczasie parter budynku został dostosowany do potrzeb handlowych, gdzie pierwotnie działał sklep konfekcyjny pod nazwą „Dom Pani”. Po roku 1993 przestrzeń tę przejął sklep „Patex”. W kolejnych latach, zwłaszcza w pierwszej dekadzie XXI wieku, budynek zmienił właściciela, a jego piętra oraz piwnice były coraz bardziej adaptowane do celów komercyjnych.

Na parterze przez znaczący okres funkcjonował sklep „Rossmann”. W latach 2013–2015 obiekt przeszedł gruntowną modernizację, a nowy nabywca zdecydował się na nadanie budynkowi nowej nazwy „Hieronimus”, co stanowiło hołd dla jego historycznej tożsamości.

---

Oceń: Dom handlowy Juliusa Schottländera we Wrocławiu

---