Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu jest jednym z ważnych oddziałów Muzeum Miejskiego Wrocławia. Wspólnie z Muzeum Militariów mieści się w historycznym zespole budynków średniowiecznego Arsenału Miejskiego, co czyni je miejscem nie tylko bogatym kulturowo, ale także architektonicznie. W przeszłości, przed zmianami i przekształceniami, muzeum miało inne lokalizacje, a jednym z jego wcześniejszych miejsc była siedziba w Pałacu Królewskim na przełomie XX wieku.
Muzeum specjalizuje się w badaniach archeologicznych związanych ze Śląskiem, a jego misją jest nie tylko pozyskiwanie, ale również opracowywanie i udostępnianie cennych zabytków archeologicznych, które stanowią niezwykle istotny element lokalnej historii. Ta placówka należy do jednych z najstarszych tego typu w całej Europie.
Historia Muzeum Archeologicznego sięga 1815 roku, kiedy to zostało założone. Od tego czasu funkcjonuje jako samodzielna instytucja albo jako część różnych muzeów, zachowując swoją ciągłość do dziś. W obecnych czasach kolekcje oraz wystawy organizowane przez muzeum obejmują wielki okres czasu, od paleolitu aż po średniowiecze, ukazując różnorodność i bogactwo kulturowe regionu.
Pomimo burzliwych wydarzeń historycznych, takich jak wojny oraz zmiany przynależności państwowej, Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu nieprzerwanie funkcjonuje i pełni swoją rolę edukacyjną i kulturalną. Siedziba muzeum, Arsenał Miejski, to jeden z nielicznych wrocławskich budynków średniowiecznych, które dotrwały do naszych czasów w zachowanej formie, co dodatkowo podkreśla jego wartość historyczną i architektoniczną.
„Archeologia Śląska”
Stała ekspozycja pod nazwą „Archeologia Śląska” rozciąga się na trzech poziomach wrocławskiego arsenału. Dzięki różnorodnym obiektom oraz rekonstrukcjom dawnych osad i miejsc pochówków, wystawa ilustruje procesy osadnicze, które miały miejsce na Śląsku, sięgające od jego początków aż do rozkwitu średniowiecznych miast. Muzeum gromadzi, opracowuje oraz udostępnia artefakty datujące się od epoki kamienia, aż po czasy nowożytne, czyli XIX wiek.
Ekspozycja została podzielona na trzy kluczowe sekcje tematyczne, co umożliwia odwiedzającym szczegółowe zapoznanie się z niezwykle bogatą historią regionu:
Śląsk starożytny. Epoka kamienia i początek epoki brązu
W tym fragmencie wystawy przybliżone są najwcześniejsze dzieje Śląska, które datuje się na około 500 000 lat temu. Prezentowane są tutaj m.in. skamieniałości mamutów, nosorożców włochatych oraz innych gatunków zwierząt, typowych dla epoki lodowej. Ponadto, zwiedzający mogą obejrzeć różnorodne narzędzia, wyroby krzemienne oraz makietę szałasu, co pozwala na lepsze zrozumienie życia ludzi w tym okresie.
Śląsk starożytny. Epoka brązu i epoka żelaza
Druga część wystawy koncentruje się na kulturach takich jak Celtowie, kultura przeworska, kultura luboszycka, a także na wędrówkach ludów. W tej sekcji można zobaczyć m.in. rekonstrukcję pochówku szkieletowego, który został odkryty w rejonie Ługi, a także różnorodne artefakty z epoki żelaza, w tym zrekonstruowany piec dymarkowy, który ukazuje ówczesne techniki obróbcze.
Śląsk średniowieczny
Ostatnia część ekspozycji odkrywa przedmioty codziennego użytku, biżuterię oraz wiele innych artefaktów jak odzież czy obuwie. Wśród atrakcji, niezwykle interesującym punktem jest model drewnianego domu przykrytego strzechą w naturalnej wielkości, stanowiący doskonały przykład typowego budynku mieszkalnego z terenu Śląska, sięgającego czasów X-XIII wieku.
Wybrane zabytki prezentowane na wystawie
Wśród najcenniejszych obiektów zgromadzonych w muzeum, które można podziwiać na wystawie „Archeologia Śląska”, wyróżniają się następujące artefakty:
- fragment bursztynowego depozytu z Partynic,
- części oraz kopie skarbu zakrzowskiego,
- elementy skarbu kotowickiego,
- kultowa figurka barana z Jordanowa Śląskiego,
- diadem z Sichowa,
- wyposażenie grobu z Gosławic,
- pochówek z Ługów.
Warto podkreślić, że ekspozycja muzealna wzbogacona jest o obiekty, które docierają do placówki w ramach uzasadnionych badań ratowniczych, głównie związanych z nadchodzącymi inwestycjami budowlanymi na Starym Mieście we Wrocławiu. Na wystawie znaleźć można również cenne wypożyczone eksponaty, pozyskane od bliskich współpracowników, takich jak Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytut Archeologii i Etnologii PAN we Wrocławiu.
Wydarzenia
W Muzeum Archeologicznym we Wrocławiu odbywa się wiele ciekawych wydarzeń, które wzbogacają ofertę muzealną. Oprócz stałych ekspozycji, odwiedzający mogą uczestniczyć w licznych czasowych wystawach, w tym także prezentujących sztukę współczesną. Znaczna część wydarzeń ma miejsce na dziedzińcu Arsenału Miejskiego, gdzie organizowane są festiwale, spektakle teatralne oraz koncerty. W szczególności warto wspomnieć o corocznym festiwalu muzyki kameralnej, znanym jako Wieczory w Arsenale, oraz wydarzeniu Oktoberfest Alternative.
Ludzie Ognia
Jednym z najpopularniejszych cyklicznych festynów, jakie odbywają się pod patronatem Muzeum Miejskiego Wrocławia, jest festyn archeologiczny „Ludzie Ognia”. To wydarzenie ma miejsce na dziedzińcu Arsenału Miejskiego oraz w okolicznych wnętrzach. „Ludzie Ognia” to wyjątkowa okazja, aby zobaczyć na żywo rzemiosła z czasów starożytnych, które wykorzystywały ogień jako główny element swojej produkcji.
Podczas festynu odwiedzający mają możliwość podziwiania pracy różnych rzemieślników, takich jak hutnicy, kowale, odlewnicy, szklarze oraz garncarze, którzy w autentycznych sceneriach epoki żelaza prezentują swoje umiejętności. Do najbardziej spektakularnych atrakcji należy produkcja żelaza z rudy w piecu dymarskim, odtworzonym według wzorów sprzed dwóch tysięcy lat.
Festiwal urozmaicają również pokazy grup rekonstrukcyjnych, w tym rzymskich legionistów oraz barbarzyńskich Hariów, a także ekscytujący pokaz ogniowy z użyciem pyłu bursztynowego. To wszystko sprawia, że „Ludzie Ognia” to wydarzenie, które przyciąga pasjonatów historii, rzemiosła oraz sztuki na żywo.
Silesia Antiqua
Muzeum od 1959 roku publikuje archeologiczne czasopismo naukowe, znane jako „Silesia Antiqua”. To czasopismo jest uznawane za jedno z najstarszych tego typu w Polsce, co podkreśla jego znaczenie w dziedzinie badań archeologicznych.
„Silesia Antiqua” jest adresowane nie tylko do ekspertów z zakresu archeologii oraz pracowników muzealnych, ale także do szerokiego grona osób, które interesują się historią Śląska. Dzięki temu pismo ma szansę dotrzeć do różnych odbiorców, którzy pragną zgłębiać tajemnice najstarszych dziejów tego regionu.
Warto dodać, że czasopismo zostało umieszczone na liście periodyków specjalistycznych, co świadczy o jego wysokiej jakości merytorycznej i naukowej.
Przypisy
- R. Niedźwiedzki: Gigantyczny bursztynowy „skarb” partynicki z Wrocławia. W: Kosmowska-Ceranowicz B., Gierłowski W., Sontag E. (red.): Mat. XXI Seminarium: „Bursztyn. Gemmologia - Muzealnictwo - Archeologia”. Gdańsk - Warszawa: 2014, s. 23-26.
- Wieczorek H., 04.06.2013 r.: Wielki skarb z małego Zakrzowa. Polska Gazeta Wrocławska, str. 12 i 13.
- a b Strona muzeum. [dostęp 11.11.2015 r.]
- www.muzeum.miejskie.wroclaw.pl [online], [dostęp 10.09.2019 r.]
- Strona Muzeum Miejskiego.
- Strona muzeum.
- Strona muzeum - wystaw.
- Czerwiński J., 1997: Wrocław. Przewodnik turystyczny. Wydawnictwa Dolnośląskie, strona 219.
Pozostałe obiekty w kategorii "Muzea":
Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu | Muzeum Farmacji Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu | Muzeum Geologiczne im. Henryka Teisseyre we Wrocławiu | Muzeum Historyczne we Wrocławiu | Muzeum Miejskie Wrocławia | Pawilon Czterech Kopuł | BWA Wrocław | Afrykarium | Otwarte Muzeum Odry we Wrocławiu | Awangarda (galeria sztuki) | Galeria Entropia | Muzeum Współczesne Wrocław | Muzeum Gry i Komputery Minionej Ery | Centrum Historii Zajezdnia | Muzeum Radia Wrocław | Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu | Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu | Muzeum Mineralogiczne im. Kazimierza Maślankiewicza we Wrocławiu | Muzeum Książąt Lubomirskich | Muzeum „Pana Tadeusza”Oceń: Muzeum Archeologiczne we Wrocławiu