Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu

Muzea

Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu, znane również jako Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego, jest nie tylko istotnym miejscem dla entuzjastów nauki, ale również znaczącym ośrodkiem badawczym w Wrocławiu. Jego historia sięga 1814 roku, kiedy to prof. Johann Ludwig Christian Gravenhorst, będący pionierem w dziedzinie naturalnych nauk, zainicjował jego powstanie, obejmując stanowisko pierwszego dyrektora instytucji.

Obecnie Muzeum Przyrodnicze jest częścią Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, co potwierdza jego status jako instytucji naukowej i edukacyjnej. Zbiorniki muzealne gromadzą około 2,5 miliona okazów zwierząt oraz 0,5 miliona okazów roślin, co czyni to miejsce niezwykle cennym dla badań oraz edukacji ekologicznej.

Warto zaznaczyć, że w ekspozycjach muzeum ubiegają się o uwagę 3140 okazów zoologicznych oraz 600 botanicznych. Muzeum prowadzi również współpracę z innymi placówkami badawczymi, wypożyczając niektóre eksponaty na zasadzie wzajemności. Należy jednak pamiętać, że wyjątkiem od tej zasady są tzw. holotypy, które są kluczowe w taksonomii, ponieważ stanowią standardowy wzorzec dla nazw gatunków odkrytych przez specjalistów.

W klasyfikacji naukowej miejsca te uzyskało najwyższą kategorię A w systemie przyznawanym przez Komitet Badań Naukowych, co odzwierciedla jego znaczenie w polskim środowisku naukowym i badawczym. Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu nie tylko zachowuje bogactwo przyrody, ale także promuje badania i edukację w dziedzinie nauk biologicznych.

Historia

Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu ma bogatą historię, która sięga połączenia trzech wcześniejszych placówek. Obejmowały one muzeum botaniczne, zoologiczne oraz zielnik, znany jako herbarium. Muzeum Zoologiczne powstało w 1814 roku, w krótkim czasie po utworzeniu świeckiego, niemieckiego Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1904 roku zbiory zostały przeniesione do obecnego budynku, gdzie miały swoją siedzibę przez wiele lat.

Niestety, podczas II wojny światowej muzeum zostało mocno zniszczone; gmach ucierpiał w wyniku bombardowania, co doprowadziło do zniszczenia całego skrzydła. Wystawy, z wyjątkiem Sali Szkieletowej, również uległy zagładzie. Pomimo tego, ocalało około 50% zbiorów zoologicznych, jedna trzecia z kolekcji botanicznych oraz 10% innych eksponatów.

Po zakończeniu wojny, muzeum zostało przejęte przez polskie władze akademickie. Proces zabezpieczania zachowanych kolekcji nadzorował prof. Kazimierz Sembrat, a wraz z nim pracowali również doc. Jan Kinel oraz doc. Zofia Kozikowska. Dzięki ich działaniom, budynek został wyremontowany oraz częściowo przebudowany, a zbiory właściwie zabezpieczone przed dalszymi zniszczeniami.

W toku tych działań, modernizacja budynku, reorganizacja zbiorów oraz organizacja pierwszych wystaw odbywały się pod kierunkiem prof. Władysława Rydzewskiego, którego imię nadano muzeum na pamiątkę jego wkładu w jego rozwój.

Warto również wspomnieć, że od 2004 roku herbarium przeniesiono do nowego budynku przy ul. Sienkiewicza 5, gdzie nastąpił także transfer kolekcji entomologicznych, co znacznie wzbogaciło ofertę muzeum.

Lista dyrektorów

Muzyka polskiego przyrodniczego Muzeum we Wrocławiu ma za sobą długą i bogatą historię, której częścią byli wybitni dyrektorzy. Ich wkład w rozwój placówki jest nieoceniony. Oto lista dyrektorów, którzy kierowali muzeum w różnych latach:

  • Johann Ludwig Christian Carl Gravenhorst (1814-1857),
  • Adolph Eduard Grube (1857-1880),
  • Anton Schneider (1881-1890),
  • Carl Chun (1890-1898),
  • Willy Kükenthal (1898-1917),
  • Ferdinand Albert Pax (1917-1945),
  • Jan Kinel (1946-1950) (w tym okresie nie było dyrektora, pełnił funkcję kustosza),
  • Zofia Kozikowska (1950) jako p.o. kierownika,
  • Janina Janiszewska (1951-1962),
  • Stanisław Pilawski (1962-1963) jako p.o. kierownika,
  • Władysław Rydzewski (1963-1980),
  • Andrzej Wiktor (1980-2002),
  • Tadeusz Stawarczyk (2002- obecnie).

Dzięki ich wysiłkom, Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu stało się nie tylko miejscem edukacyjnym, ale także centrum badań nad przyrodą i dziedzictwem naturalnym regionu.

Ekspozycja

W Muzeum Przyrodniczym we Wrocławiu możemy podziwiać cztery unikalne wystawy, które stanowią największą ekspozycję przyrodniczą w Polsce. Tematyka obejmuje: „świat zwierząt”, „świat roślin”, „układ kostny kręgowców” oraz „owady i człowiek”.

Wśród eksponatów szczególnie wyróżnia się niemal kompletny szkielet płetwala błękitnego (Balaenoptera musculus), który jest jedynym takim obiektem w Polsce. Młody osobnik osiąga imponującą długość ponad 14,5 metra. Ekspozycja wzbogacona jest także o okazy wymarłych gatunków, takich jak wilk workowaty (Thylacinus cynocephalus), papuga karolińska (Conuropsis carolinensis), czajka czarnoskrzydła (Vanellus macropterus), kurowad rozdziób (Heterolocha acutirostris) oraz alka olbrzymia (Alca impennis).

Wystawa botaniczna to jedyna tego typu w Polsce, prezentująca blisko 500 gatunków roślin z różnych grup systematycznych. Wśród najbardziej cennych i interesujących obiektów znajdują się: duża kolekcja szyszek roślin nagozalążkowych, pień welwiczji przedziwnej (Welwitschia mirabilis), kłodzina sagowca oraz niewielka kolekcja palm, w tym owoce lodoicji seszelskiej.

Na wystawie poświęconej układowi kostnemu kręgowców, zobaczymy 66 kompletnych szkieletów różnorodnych zwierząt, w tym ryb chrzęstnoszkieletowych oraz kostnoszkieletowych. Ekspozycja seluje także przegląd ssaków morskich, a wśród cennych eksponatów można zobaczyć: czaszkę tura (Bos primigenius) oraz kompletny szkielet wymarłego jelenia olbrzymiego (Megaloceros giganteus), którego poroże ma imponującą rozpiętość dwóch metrów i waży kilkadziesiąt kilogramów. Eksponat ten został pozyskany jeszcze przed I wojną światową z torfowisk w Irlandii. Pojawiają się też szkielety różnych gatunków gadów, jak krokodyl nilowy (Crocodylus niloticus), anakonda zielona (Eunectes murinus) oraz żółw lamparci (Psammobates pardalis).

Ekspozycja poświęcona owadom zaskakuje bogactwem różnorodności. Prezentowane są zarówno największe, jak i najmniejsze owady, a także przykłady ich wspaniałego ubarwienia oraz najgroźniejsze „szkodniki”. Wśród eksponatów widnieje mucha tse-tse, odpowiedzialna za przenoszenie śpiączki afrykańskiej oraz Danaus plexippus, gatunek amerykańskiego wędrownego motyla, który został oznakowany, co pozwoliło na śledzenie jego podróży – w ciągu 129 dni przeleciał ponad trzy tysiące kilometrów.

Zwiedzanie

Muzeum Przyrodnicze znajduje się pod adresem ul. Henryka Sienkiewicza 21 we Wrocławiu.

Instytucja ta jest dostępna dla zwiedzających codziennie, z wyjątkiem poniedziałków. W dni robocze muzeum otwarte jest w godzinach od 9 do 15, natomiast w weekendy, czyli w soboty i niedziele, godziny otwarcia są nieco wydłużone i trwają od 10 do 16.

Oceń: Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu

★★★★★
Średnia ocena:4.97 Liczba ocen:18