Muzeum Militariów we Wrocławiu

---

Siedziba

Arsenał Miejski, wzniesiony w 1459 roku, służy jako siedziba muzeum. Jest to gotycka konstrukcja, która stanowi jedną z nielicznych zachowanych w całości średniowiecznych budowli we Wrocławiu. Warto zaznaczyć, że ten zabytek wyróżnia się jako jedno z najciekawszych dzieł architektury mieszczańskiej w tym regionie.

Budynek, mający nieregularny plan czworoboku, otacza malowniczy wewnętrzny dziedziniec. Z zewnątrz Arsenał prezentuje surową formę, co sprawia, że architektoniczne ozdobniki są prawie niewidoczne. Jednak w środku możemy dostrzec imponujące konstrukcje ciesielskie, które przypominają wnętrza tradycyjnych spichlerzy śląskich. To właśnie te cechy sprawiają, że Arsenał jest unikatowym obiektem podobnego rodzaju w Polsce.

Wnętrze dziedzińca wzbogacone jest o sylwetki dwóch baszt oraz studnię wyciągową, która pochodzi z 1620 roku. To miejsce stało się jednym z ulubionych zakątków Wrocławia, często wykorzystywanym przez artystów oraz różnorodne zespoły muzyczne i teatralne. Dzisiaj w przestrzeniach Arsenalu znajdują się trzy instytucje: Muzeum Archeologiczne, Muzeum Militariów oraz Archiwum Budowlane.

Wystawy stałe

W Muzeum Militariów we Wrocławiu znajduje się bogata kolekcja, która przybliża historię oręża oraz militariów na przestrzeni wieków. Jedną z kluczowych wystaw jest ekspozycja broni dawnej.

W tej sekcji można podziwiać oręż oraz zabytki od czasów epoki kamiennej do XVIII wieku. Otwiera ją fragment średniowiecznego krzyża pokutnego, przedstawiającego kord, jednosieczną broń, która cieszyła się popularnością u schyłku XV oraz na początku XVI wieku. W zbiorach wystawy znalazły się również artefakty z epoki brązu, w tym miecze oraz groty strzał, a także eksponaty pochodzące z czasów rzymskich. Możemy tu zauważyć również broń drzewcową, wśród której wyróżniają się nabijane kolcami wekiery i szesnastowieczne halabardy. Te ostatnie, będące połączeniem topora bojowego oraz piki, stanowiły istotny element uzbrojenia piechoty tamtych czasów. Innym interesującym elementem kolekcji jest szponton, rzadziej używany w bitwie, jednak często pełniący rolę symbolu godności wojskowej. Ekspozycja broni siecznej obejmuje także dwuręczne miecze, a na ścianach wiszą fragmenty broni ochronnej, w tym przyłbica oraz naplecznik zbroi maksymiliańskiej z XVI wieku.

Kolejną atrakcją jest szczególna sala poświęcona broni palnej, stanowiąca jeden z filarów Arsenału. Stylizowana na oryginalne magazyny broni, zadowala bogactwem eksponatów umieszczonych na odpowiednich stelażach. Można tu zobaczyć długą broń palną – karabiny od skałkowych z XVIII wieku po nowoczesne Kałasznikowy oraz pistolety maszynowe, w tym od Bergmanna do PM wz. 63. W tej sali zgromadzono także broń maszynową, taką jak wielkokalibrowe karabiny maszynowe (WKM), ręczne (RKM) oraz ciężkie (CKM), np. słynny radziecki ckm krzywolufowy. Eksponaty są dostosowane z amunicją oraz akcesoriami, jak ładownice czy przyborniki. Wśród prezentowanych elementów znajduje się także 82 mm moździerz batalionowy wz. 37 oraz 120 mm moździerz pułkowy wz. 43, wyprodukowany w ZSRR.

Warto zwrócić uwagę na salę im. Jacka Kijaka, poświęconą znawcy hełmów, który w 1999 roku ofiarował muzeum wyjątkową, unikatową na skalę europejską kolekcję hełmów. To jedna z największych takich kolekcji w Europie, prezentująca eksponaty od XVIII wieku do czasów współczesnych. Wśród okazów znajdują się hełmy z różnych części świata, w tym hełmy stalowe, kaski, pikielhauby, hełmy tropikalne, lotnicze, motocyklowe oraz hełmofony. Na suficie sali umieszczono kilkadziesiąt hełmów polskich wz. 50, które mimo tego samego wzoru, różnią się kolorami, połyskiem, przedstawieniem orła, a także drobnymi detalami w kształcie.

Ostatnim elementem, na którym warto się skupić, jest wystawa broni białej. Ekspozycja przedstawia niemal kompletny przegląd białej broni polskiego żołnierza od XVIII wieku do współczesności. Znajdują się tam cenne szable oraz inne eksponaty broni siecznej. Każda broń ma przypisaną odpowiednią ikonografię, co ułatwia zrozumienie kontekstu historycznego. Wśród eksponatów można spotkać fotografie związane z powstaniem styczniowym, które obrazują podobną broń w rękach powstańców. Uzupełnieniem wystawy są obrazy, w tym słynne dzieło Wojciecha Kossaka pt. „Bitwa pod Kircholmem”, namalowane w 1925 roku, ilustrujące bogactwo militarnych tradycji.

Współpraca

Muzeum Militariów we Wrocławiu aktivnie współpracuje z różnymi lokalnymi organizacjami, które wspierają jego misję oraz cele związane z promocją historii militarnej. Do grona partnerów zaliczają się:

• bractwo Kurkowe miasta Wrocławia,
• stowarzyszenie Miłośników Pojazdów Militarnych i Historii Twierdza Wrocław.

Publikacje

W ramach stałych ekspozycji, Muzeum Miejskie Wrocławia przygotowuje różnorodne publikacje oraz katalogi, które obejmują reprodukcje oraz szczegółowe opracowania poszczególnych kolekcji.

Wśród opracowań wyróżniają się:

• mundur żołnierza polskiego ze zbiorów Muzeum Militariów, redagowany przez dr M. Cieśla, Muzeum Miejskie Wrocławia,
• broń biała, redagowana przez dr M. Cieśla, Muzeum Miejskie Wrocławia.

---

Oceń: Muzeum Militariów we Wrocławiu

---