Kamienica Pod Złotym Pokojem i Czerwoną Gwiazdą to wyjątkowy budynek o średniowiecznym pochodzeniu, znajdujący się w sercu Wrocławia, przy ulicy Szewskiej we Wrocławiu.
Jest ona interesującym przykładem architektury, która przetrwała stulecia i wciąż przyciąga wzrok zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Historia
Czteroosiowa kamienica, zachowana w pierwotnym kształcie, została wybudowana na prostokątnym planie z wewnętrznym, niewielkim dziedzińcem w 1914 roku. Projektem zajmowała się renomowana firma Klein & Wolf, natomiast za infrastrukturę budynku odpowiadała firma Pachur & Sucker. W miejscu tej kamienicy znajdowały się wcześniejsze, starsze budynki mieszkalne, które nosiły nazwy „Tempel” („świątynia”), „Roter Stern” („czerwona gwiazda”) oraz „Goldener Frieden” („złoty pokój”/ „złoty spokój”). Nowa konstrukcja nawiązywała do wcześniejszej architektury, a w jej wnętrzu funkcjonowała bożnica.
Fasada budynku została zaprojektowana w stylu ówczesnego romantyzmu, co było typowe dla tamtej epoki. Na parterze ulokowano duże witryny sklepowe o prostych nadporożach, co nadawało budowli charakterystyczny, elegancki wygląd. Na pierwszym piętrze umieszczono biura, z oknami o kształcie biforiów, zakończonymi pełnym łukiem. Wyższe kondygnacje były natomiast przeznaczone na mieszkania.
W obrębie dwóch środkowych osi umieszczono dwukondygnacyjne, łukowe wykusze, które wyposażono w trzydzielne francuskie okna, podczas gdy pozostałe okna typu porte-fenetre dodawały lekkości konstrukcji. Na drugiej kondygnacji, w każdej osi, projektanci postanowili umieścić mniejsze, podwójne okna zakończone eleganckim łukiem. Dekoracyjne balustrady i ścianki podparapetowe były bogato zdobione, a drobne podziały szyb nawiązywały do regionalnych motywów, w stylu określanym jako neobiedermeier.
Centralna część ostatniego piętra stworzyła efektowny ryzalit, który był otoczony płytkimi balkonami i zwieńczony prostą balustradą z eleganckimi wazonami. Budynek przykryty był wysokim, spadowym dachem, co nadawało mu charakterystyczną sylwetkę.
W środkowej części każdego z wykuszy, pomiędzy drugim a trzecim piętrem, umieszczono płaskorzeźby – jedna z nich przedstawia bożnicę, natomiast druga gwiazdę. Nad pierwszym piętrem, na środku elewacji, znajduje się rzeźba anioła z uniesioną prawą ręką, co nadaje budowli mistyczny i symboliczny wyraz.
Od 1920 do 1945 roku w budynku mieścił się sklep firmowy Mauxion, znany producent czekolady, a także ekskluzywny dom pogrzebowy. W latach 1983–1984 Uniwersytecki Ośrodek Kultury studenckiej INDEX przeniósł swoją działalność do tego miejsca. W tych pomieszczeniach swoją siedzibę miały różne kluby i instytucje kulturalne, takie jak Dyskusyjny Klub Filmowy, teatry: TUBB II, Teatr Deszczu czy Why Not, oraz pracownia fotograficzna i Klub Fantastyki. W 1990 roku INDEX został przejęty przez Fundację Universitas, a na jego podstawie powstał studencki klub „Studnia”, który jednak zakończył działalność w 1998 roku.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 05.05.2022 r.]
- Gminna Ewidencja Zabytków. Na mapie info: Szewska 19–21, Kamienica z bożnicą oraz sklepem firmy Mauxion (fabryka czekolady) wraz z wewnętrznym dziedzińcem, ob. budynek biurowo-usługowy [online], System Informacji Przestrzennej Wrocławia [dostęp 05.05.2022 r.]
- a b c d Świątynia, czerwona gwiazda i złoty spokój w jednym stoją domu [online], Narodowe Forum Muzyczne [dostęp 05.05.2022 r.]
- Bożnica i gwiazda z frontonu [online], Fotopolska.eu, 23.08.2005 r. [dostęp 05.05.2022 r.]
- Kaplica (Bóżnica) pod Złotym (S)Pokojem i Czerwoną Gwiazdą [online], Fotopolska.eu [dostęp 05.05.2022 r.]
- Studnia przy ulicy Szewskiej [online], Nasze Miasto. Wrocław, 14.02.2010 r. [dostęp 05.05.2022 r.]
- a b Studencki klub Index [online], Gitarion [dostęp 05.05.2022 r.]
- a b c Kirschke 2005, s. 196.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Pod Złotym Słońcem przy ulicy Ruskiej we Wrocławiu | Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 12 we Wrocławiu | Kamienica przy ul. Przejście Garncarskie 6 we Wrocławiu | Kamienica Pokoyhof we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Psie Budy 14 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Psie Budy 7 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Ruskiej 19 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Rzeźniczej 2 we Wrocławiu | Kamienica przy pl. Solnym 11 we Wrocławiu | Kamienica przy pl. Solnym 18 we Wrocławiu | Kamienica przy ulicy Podwale 65 we Wrocławiu | Kamienica przy ul. Ofiar Oświęcimskich 15 we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Kołem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotym Dzbanem we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Kotwicą przy ulicy Psie Budy we Wrocławiu | Kamienica Pod Złotą Koroną we Wrocławiu | Kamienica Pod Trzema Murzynami we Wrocławiu | Kamienica przy ul. Łaciarskiej 32-33 we Wrocławiu | Kamienica Pod Srebrnym Pucharem we Wrocławiu | Kamienica Pod Okiem Opatrzności we WrocławiuOceń: Kamienica Pod Złotym Pokojem i Czerwoną Gwiazdą we Wrocławiu